Στη βουλή τα προβλήματα από τη διαδικασία πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ

Τα προβλήματα και τον κίνδυνο κυρώσεων από την αδυναμία ελέγχων στις πληρωμές της Προκαταβολής της Βασικής Ενίσχυσης της ΕΑΕ 2022 φέρνουν στη βουλή με ερώτησή τους προς το ΥΠΑΑΤ 33 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μετά το νέο αποκαλυπτικό δημοσίευμα της «ΥΧ» της Παρασκευής 4/11.

Την ερώτηση κατέθεσαν η Αν. Τομεάρχης και ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ,  Ολυμπία Τελιγιορίδου και Σταύρος Αραχωβίτης, με τη συνυπογραφή 31 ακόμα βουλευτών, με αφορμή το ρεπορτάζ της “ΥΧ” όσον αφορά «σημείωμα» υπαλλήλων του ΟΠΕΚΕΠΕ προς τη Διοίκηση του Οργανισμού, το οποίο επισημαίνει τις σοβαρές παραλείψεις και αστοχίες εφαρμογής του Κανονιστικού Πλαισίου κατά την προετοιμασία της πληρωμής της Προκαταβολής.

Ακολουθεί αναλυτικά η ερώτηση: 

«Σε συνέχεια των παρατηρήσεων και διαπιστώσεων ασυμφωνίας με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο στις στρεμματικές και στις συνδεδεμένες ενισχύσεις, όσο  και στην πολλαπλή συμμόρφωση, όπως φαίνονται στην από 19/10/2022 πολυσέλιδη επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ, έρχεται, σύμφωνα με δημοσιεύματα, και το «Ενημερωτικό Σημείωμα» των έμπειρων υπαλλήλων του ΟΠΕΚΕΠΕ προς τη Διοίκηση του Οργανισμού, το οποίο επισημαίνει τις σοβαρές παραλείψεις και αστοχίες εφαρμογής του Κανονιστικού Πλαισίου κατά την προετοιμασία της πληρωμής της Προκαταβολής της Βασικής Ενίσχυσης της ΕΑΕ 2022.

Με επίγνωση της ευθύνης και με οδηγό την πολύχρονη εμπειρία στις διαδικασίες ελέγχου των πληρωμών του Οργανισμού, οι ελεγκτές στο κείμενό τους αναφέρουν λεπτομερώς τις ελλείψεις σχετικά με τη διαδικασία που έπρεπε να ακολουθήσουν για την διεξαγωγή των απαιτούμενων ελέγχων, ώστε να επιτευχθεί η σωστή και δίκαιη πληρωμή των δικαιούχων αγροτών.

Πιο συγκεκριμένα, οι ελεγκτές – υπάλληλοι του ΟΠΕΚΕΠΕ, κατά την διαδικασία προετοιμασίας της πληρωμής, δεν έλαβαν το Τεύχος Προδιαγραφών Πληρωμής για το έτος 2022, ούτε το Τεύχος Κωδικών Λαθών Διασταυρωτικού Ελέγχου για το έτος 2022, όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουν αναλυτικά τη διαδικασία της πληρωμής εναρμονισμένη στο Κανονιστικό Πλαίσιο και να μην έχουν πρόσβαση σε στοιχεία, ώστε να μπορούν να εντοπιστούν οι περιπτώσεις μη συμμόρφωσης στις υποβληθείσες αιτήσεις των παραγωγών για το τρέχον έτος ενίσχυσης και να υλοποιηθεί σωστά η πληρωμή.

Ακόμη, για το έτος 2022, δεν έγινε διασταύρωση για την εξακρίβωση της ιδιότητας του ενεργού γεωργού και η πληρωμή της προκαταβολής έγινε με στοιχεία της ΕΑΕ 2021, ενώ και τα ενεργοποιηθέντα δικαιώματα είχαν σε πολλές περιπτώσεις λανθασμένη απεικόνιση. Επίσης, δεν υπήρχε σχετική ένδειξη χαρακτηρισμού των παραγωγών ως μικροκαλλιεργητές στο ΟΠΣ.

Οι αρμόδιοι υπάλληλοι του ΟΠΕΚΕΠΕ επισήμαναν ότι, για το 2022, κατά τους διασταυρωτικούς ελέγχους πληρωμών υπήρχαν προβλήματα, ελλείψεις και πεδία με τιμές αδιευκρίνιστης προέλευσης για τον έλεγχο των δικαιωμάτων ενίσχυσης και των επιλέξιμων εκταρίων, όπως προβλέπεται από τον Καν. (ΕΕ) 1306/2013.

Στην εφαρμογή υποβολής των ΕΑΕ 2022 δεν υπήρχε η δυνατότητα οι παραγωγοί (είτε οι ίδιοι είτε με την βοήθεια των ΚΥΔ) να υποβάλλουν αιτήματα διαγραφής ΕΑΕ, αλλαγής ΑΦΜ ή και αλλαγής ΙΒΑΝ και δεν δημιουργήθηκε, για το 2022, υποσύστημα για την αντιμετώπιση των αιτήσεων που εμπίπτουν σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων.

Στην πληρωμή της Προκαταβολής της Βασικής Ενίσχυσης για την ΕΑΕ 2022, δεν κοινοποιήθηκαν στο αρμόδιο τμήμα του ΟΠΕΚΕΠΕ οι οδηγίες που στάλθηκαν, το τελικό αρχείο ελέγχου, αλλά ούτε το τελικό κείμενο οδηγιών, προκειμένου να γίνει έλεγχος ως προς τα ποσά προς συμψηφισμό, τα οποία προέρχονται από αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά και ποσά κυρώσεων.

Συμπερασματικά, οι αρμόδιοι Ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ είχαν στα χέρια τους ένα ελλιπές Πληροφοριακό Σύστημα, με απουσία σημαντικών εργαλείων, πεδίων και δεδομένων για τη διενέργεια ελέγχου των ορθών στοιχείων της πληρωμής, ενώ δεν είχαν λάβει καμία ενημέρωση για τη συμμετοχή τους στις εργασίες που σχετίζονται με την πληρωμή της προκαταβολής. Παράλληλα, οι δικαιούχοι δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκείς πληροφορίες σχετικά με την πληρωμή τους, σε αλλαγή και διόρθωση των στοιχείων τους αλλά και σε υποβολή αιτημάτων ανωτέρας βίας που να τους επιτρέπουν να συμμετέχουν στη διαδικασία της πληρωμής.

Επειδή, η πληρωμή της προκαταβολής εκτελέστηκε στις 19/10/2022 χωρίς οι αρμόδιοι ελεγκτές να έχουν ολοκληρώσει τον απαιτούμενο έλεγχο και χωρίς να έχουν διορθωθεί οι ελλείψεις και οι αστοχίες στη διαδικασία ελέγχου,

Επειδή, ο τρόπος με τον οποίο διενεργήθηκε η πληρωμή της προκαταβολής εγείρει σημαντικά ζητήματα, που πρέπει να αντιμετωπιστούν, ώστε να μη διακυβεύεται το κύρος του Οργανισμού και οι πληρωμές των αγροτών,

Επειδή, στόχος είναι η διασφάλιση του ΟΠΕΚΕΠΕ και η αποφυγή καταλογισμών και κυρώσεων από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Επειδή, οι υπάλληλοι του ΟΠΕΚΕΠΕ με πολυετή εμπειρία επισήμαναν τα πολλά προβλήματα που εντόπισαν στη διαδικασία ελέγχου και πληρωμής και στη τήρηση του Κανονιστικού πλαισίου που ορίζεται από την ΕΕ, για την προστασία του Οργανισμού και των ωφελούμενων παραγωγών,

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

  1. Πώς προτίθεστε να αντιμετωπίσετε όλα τα προβλήματα που διαπιστώθηκαν στη διαδικασία ελέγχου της πληρωμής της προκαταβολής της Βασικής Ενίσχυσης της ΕΑΕ 2022, ώστε να διασφαλίσετε τη μη επιβολή κυρώσεων και καταλογισμών στη χώρα μας αλλά και στους ωφελούμενους αγρότες;
  2. Πώς προτίθεστε να διορθώσετε τα προβλήματα που υπάρχουν στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον παρόμοιες καταστάσεις;»