των Μαρίας Αντωνίου, Γιάννη Τσατσάκη
«Αυτό το προϊόν είδε το βάρος του να μειώνεται και την τιμή που χρεώνει ο προμηθευτής μας να αυξάνεται». Μια σήμανση με τα λόγια αυτά, συνοδευόμενη από τη δέσμευση για επαναδιαπραγμάτευση του τιμολογίου από την πλευρά της, «κοσμεί» από τη Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου δεκάδες κωδικούς που πωλούνται στα καταστήματα της Carrefour στη Γαλλία.
Πρόκειται για προϊόντα, τους παραγωγούς των οποίων η αλυσίδα εγκαλεί για το λεγόμενο «shrinkflation». Ο αγγλικός όρος, που προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων shrink (συρρικνώνω) και inflation (πληθωρισμός), συνοψίζει την εμπορική στρατηγική βάσει της οποίας αλλάζει το μέγεθος της συσκευασίας ενός προϊόντος, μειώνοντας στην πράξη την ποσότητα που περιέχει χωρίς όμως να μεταβάλλεται αντίστοιχα η τιμή του. Η τακτική αυτή, για την οποία έχουν κατηγορηθεί ουκ ολίγες βιομηχανίες, σαφώς δεν είναι καινούργια, παρουσιάζει όμως έντονη έξαρση το τελευταίο διάστημα λόγω των έντονων πληθωριστικών πιέσεων.
Η απόφαση της Carrefour «αγγίζει» γνωστές μάρκες τροφίμων και άλλων προϊόντων ευρείας κατανάλωσης. Ενδεικτικά, όπως μεταδίδουν γαλλικά μέσα, η ποσότητα σε μια συσκευασία τσιπς της Lay’s μειώθηκε κατά 15 γραμμάρια με την τιμή να ανεβαίνει κατά 32% στο κιλό. Ανάλογη μείωση κατά 10 γραμμάρια καταγράφεται και σε μία συσκευασία Doritos με την τιμή αντίστοιχα να αυξάνεται κατά 19% στο κιλό.
Σύμφωνα με το γαλλικό κανάλι BFMTV, πέραν των παραπάνω προϊόντων που παράγονται ή διακινούνται από την PepsiCo, πρόκειται να επηρεαστούν τουλάχιστον 122 προϊόντα εταιρειών, όπως οι Dolce Gusto, Pampers, Pedigree, Magnum κ.ά. «Με αυτόν τον τρόπο, δίνουμε την πλέον αξιόπιστη πληροφόρηση στους καταναλωτές», σχολίασε ο διευθύνων σύμβουλος της Carrefour, Alexandre Bompard, ανακοινώνοντας την πρωτοβουλία στη γαλλική τηλεόραση.
Η κίνηση της αλυσίδας που στην ουσία βγάζει… στη σέντρα ουκ ολίγους προμηθευτές της, βρήκε έναν σύμμαχο στο πρόσωπο του υπουργού Οικονομικών, Bruno Le Maire, o οποίος χαρακτήρισε το φαινόμενο του shrinkflation «σκάνδαλο» και «απάτη» και αποκάλυψε ότι προωθεί σχετικό νομοσχέδιο με το οποίο, μεταξύ άλλων, θα πιέζει τις επιχειρήσεις να κάνουν «ιδιαίτερα εμφανή» στη συσκευασία τους τυχόν μείωση του περιεχομένου.
Δεν έχουν, όμως, όλοι την ίδια άποψη. Ο Jean-Philippe Andre, επικεφαλής της ΑΝΙΑ που εκπροσωπεί τις γαλλικές βιομηχανίες τροφίμων, χαρακτήρισε υποκριτική την πρωτοβουλία της Carrefour. Ο ίδιος ανέφερε ότι πρόκειται για μια πρακτική που «έχουν ήδη αποδεχτεί οι διανομείς», η οποία, επιπλέον, δεν είναι καθόλου διαδεδομένη. «Μιλάμε μόνο για ένα 0,2%», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Δάσκαλε που δίδασκες…»
Επιπλέον, κάποια γαλλικά μέσα ενημέρωσης υπενθυμίζουν ότι η ίδια η Carrefour είχε στο πρόσφατο παρελθόν εφαρμόσει σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας την εμπορική τακτική που σήμερα αποκηρύσσει.
Ενδεικτικά, τον περασμένο Μάιο και ύστερα από καταγγελίες καταναλωτών, το περιοδικό «60 Millions de consommateurs» είχε αναδείξει περίπτωση όπου συσκευασία δύο μαρουλιών της Carrefour, η οποία μάλιστα είχε συμπεριληφθεί στο λεγόμενο «αντιπληθωριστικό καλάθι» της αλυσίδας, πωλούνταν έναντι 99 λεπτών, όταν μέχρι πρότινος το «πακέτο» περιείχε τρία τεμάχια.
Ανάλογο «κρούσμα» είχε εντοπισθεί και τον Απρίλιο του 2021, όταν η μη κυβερνητική οργάνωση Foodwatch είχε καταγγείλει μείωση ποσοτήτων σε συσκευασίες κόκκινων φρούτων που πωλούσε η Carrefour δίχως και πάλι να μειώνεται η τιμή. Στην πράξη, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της οργάνωσης, η ποσότητα είχε μειωθεί κατά 150 γραμμάρια ή κατά 23%, με την τιμή στο κιλό να αυξάνεται κατά 30%.
«Είναι θράσος εκ μέρους της Carrefour να ανακοινώνει ότι θέλει να αναδείξει το “shrinkflation”, τη στιγμή που το έχει εφαρμόσει η ίδια στη δική της ετικέτα», σχολίασε χαρακτηριστικά εκ μέρους της Foodwatch η Αudrey Morice.
