Διχάζει τους αγρότες το ελαιοκομικό μητρώο
Τις δυσκολίες εφαρμογής της πρόσφατης απόφασης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που αφορά την υποχρεωτική υποβολή δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου από την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους στην ψηφιακή πύλη gov.gr, επισημαίνουν στην «ΥΧ» εκπρόσωποι παραγωγών από ελαιοκομικές περιοχές της χώρας, ενώ άλλοι χαρακτηρίζουν θετική την προσπάθεια συγκέντρωσης στοιχείων για την παραγωγή ελαιολάδου, ενός από τα πλέον σημαντικά αγροτικά προϊόντα της χώρας μας.
Οι ελαιοκαλλιεργητές στην Πελοπόννησο εμφανίζονται διχασμένοι και στη Δυτική Ελλάδα επιφυλακτικοί, σχετικά με το ελαιοκομικό μητρώο και την υποχρεωτική υποβολή δήλωσης στο gov.gr, επισημαίνοντας πως η υποχρεωτική δήλωση συγκομιδής θα είχε νόημα μόνο εάν προηγουμένως είχαν λυθεί τα χρόνια προβλήματα του κλάδου και αν πραγματικά γίνονταν ουσιαστικοί έλεγχοι στην αγορά. Αντίστοιχα, στην Κρήτη, οι παραγωγοί υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα χάραξης εθνικής στρατηγικής για τη στήριξη του προϊόντος, ώστε να ενισχύονται όσοι πραγματικά παράγουν.
Αναστάτωση έφερε και στο νησί της Λέσβου η Υπουργική Απόφαση που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και αφορά την υποχρεωτική υποβολή δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου. Συνεταιριστές αναφέρουν πως αυτό, στην πράξη, είναι δύσκολο να γίνει από το σύνολο των παραγωγών του νησιού, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι ηλικιωμένοι.
Επισημαίνεται ότι με την Κοινή Υπουργική Απόφαση του ΥΠΑΑΤ υπόχρεοι δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου είναι όλοι οι νόμιμοι κάτοχοι ελαιοτεμαχίων. Όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της απόφασης: «Η υποβολή της δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου γίνεται από τους υπόχρεους μέσω της αντίστοιχης Ηλεκτρονικής Εφαρμογής του ΥΠΑΑΤ, από την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους έως την 24η ώρα της 31ης Μαΐου του επόμενου έτους. Οι ημερομηνίες είναι αποκλειστικές και η παραβίαση της καταληκτικής ημερομηνίας επισύρει την επιβολή προστίμου».
Διίστανται οι απόψεις των Πελοποννήσιων
Διχασμένες είναι οι απόψεις των ελαιοπαραγωγών στη Μεσσηνία σχετικά με το ελαιοκομικό μητρώο, αλλά και τον τρόπο εφαρμογής του, αφού οι περισσότεροι θεωρούν ότι τα χρηματικά πρόστιμα αποτελούν εισπρακτική κίνηση. «Με την απόφαση αυτή, φαίνεται ότι το υπουργείο προσπαθεί να μάθει τι παράγει η χώρα ανά προϊόν και, φυσικά, αυτό δείχνει ότι μέχρι τώρα δεν είχε στοιχεία για την παραγωγή του εθνικού μας προϊόντος, αφού δεν υπήρχε κανένα σύστημα που να καταγράφει την παραγωγή ελαιολάδου. Από αυτή την άποψη, [το μητρώο] είναι [κάτι] απόλυτα θετικό, αφού χωρίς στατιστικά δεδομένα δεν μπορείς να χαράξεις πολιτική», αναφέρει ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών «Νηλέας», Γιώργος Κόκκινος.
Ωστόσο, ο ίδιος διευκρινίζει: «Από εκεί και πέρα, θα μπορούσε το μητρώο να υλοποιηθεί με πιο απλό τρόπο. Το να ζητάς από τον παραγωγό να μπαίνει στη διαδικασία της πλατφόρμας είναι προβληματικό, δεδομένου ότι οι περισσότεροι είναι ανεπαρκείς για τέτοιες κινήσεις. Αυτό θα επιφέρει πρόσθετο κόστος, αφού δεν θα είναι λίγοι εκείνοι που θα αναγκασθούν να χρησιμοποιήσουν ειδικούς που θα πληρώσουν για να μη γίνει το λάθος και πληρώσουν πρόστιμο». Επίσης, ο Γιώργος Κόκκινος τονίζει ότι «το μέτρο μάλλον έχει εισπρακτικό χαρακτήρα, αφού προβλέπει χρηματικά πρόστιμα-παγίδες και κυρώσεις χωρίς λόγο».
Για το μητρώο μιλά στην «ΥΧ» από τη Λακωνία ο Παναγιώτης Μπατσάκης, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Αγίων Αποστόλων, επισημαίνοντας ότι «εάν θέλει το κράτος στοιχεία, ας πάει στο ελαιοτριβείο, που καταθέτουμε τη σοδειά μας και δηλώνουμε τις παραγόμενες ποσότητες, αλλά και τον καρπό που δίνουμε. Ποιος ο λόγος να ανεβάζουμε στις πλατφόρμες στοιχεία;». Σε ό,τι αφορά τα προβλεπόμενα πρόστιμα, ο ίδιος δηλώνει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά, είναι για γέλια. Όλα τα στοιχεία, που ζητάνε, τα έχει το ελαιοτριβείο».
Επιφυλακτικοί οι ελαιοπαραγωγοί στη Δυτική Ελλάδα
Με επιφυλακτικότητα αντιμετωπίζουν οι ελαιοπαραγωγοί της Δυτικής Ελλάδας τη νέα απόφαση του ΥΠΑΑΤ για την υποχρεωτική υποβολή δήλωσης συγκομιδής. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καινούργιου Αιτωλοακαρνανίας, Περικλής Παπασάικας, αν και η καταγραφή της παραγωγής θα μπορούσε πράγματι να συμβάλει στη διαφάνεια και στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου, οι νέες ρυθμίσεις, με τα πρόστιμα και τις δυσανάλογες απαιτήσεις γραφειοκρατικής συμμόρφωσης, δεν πρόκειται να φέρουν ουσιαστικό αποτέλεσμα.
«Όλα τα είχαμε, αυτό μας έλειπε τώρα! Η υποχρεωτική δήλωση συγκομιδής θα είχε νόημα μόνο εάν προηγουμένως είχαν λυθεί τα χρόνια προβλήματα του κλάδου και αν πραγματικά γίνονταν ουσιαστικοί έλεγχοι στην αγορά. Την ώρα που η πολιτεία φαίνεται να παραβλέπει τις συστηματικές απάτες που αποδεδειγμένα διαπράττουν μεγάλοι έμποροι και μεσάζοντες, δεν πιστεύω ότι το νέο αυτό μέτρο θα αντιμετωπίσει ουσιαστικά το ζήτημα», τονίζει με νόημα. Ο κ. Παπασάικας προσθέτει πως για το θέμα αναμένεται να συνεδριάσει η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ).
Από την πλευρά του, ο εμπορικός διευθυντής της «Μονοπάτι ΑΕ», Κωνσταντίνος Παναγιωτόπουλος, επισημαίνει πως οι ομάδες παραγωγών ούτως ή άλλως ενημερώνουν κάθε χρόνο για τις ποσότητες της συγκομιδής τις αρμόδιες Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟΚ) και αυτό θα συνεχίσουν να κάνουν. Ωστόσο, το ζητούμενο είναι πώς θα αξιοποιηθούν αυτές οι δηλώσεις και αν θα αποτελέσουν ουσιαστικό «εργαλείο» για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης ελαιολάδου.
Εθνική στρατηγική για το ελαιόλαδο ζητούν οι παραγωγοί της Κρήτης
Στρατηγικό σχεδιασμό για το ελαιόλαδο ζητούν οι παραγωγοί της Κρήτης, καλώντας την πολιτεία να στρέψει το βλέμμα της στην αναθεώρηση της ΚΑΠ μετά το 2027, στην οποία, όπως λένε, θα πρέπει να γίνουν διορθώσεις και να στηριχθούν ουσιαστικά οι ελαιοκαλλιεργητές. «Ο παραγωγός δεν έχει πρόβλημα να δηλώνει τι παράγει, αρκεί να υπάρχει στρατηγική πολιτική και εθνικός σχεδιασμός για το προϊόν, ώστε να βγει το ελαιόλαδο από το αδιέξοδο. Αν η υποβολή της δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου έχει να κάνει και με την επικείμενη αναθεώρηση της ΚΑΠ, θα πρέπει το ΥΠΑΑΤ να λάβει υπόψη τη στήριξη και την ενίσχυση των παραγωγών που πραγματικά παράγουν», δηλώνει ο Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών – Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης και εντεταλμένος σύμβουλος Ποιότητας Ζωής της Υπαίθρου στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου.
Όπως χαρακτηριστικά προσθέτει ο ίδιος, στην Κρήτη το 70% της καλλιεργήσιμης γης αφορά ελαιώνες, ενώ ο αριθμός των ελαιοδέντρων αγγίζει τα 55 εκατομμύρια. «Είμαστε ο πράσινος ‘‘πνεύμονας’’ στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης και χρειάζεται πραγματική στήριξη του προϊόντος. Πολλά χωράφια είναι ακαλλιέργητα στο νησί, γιατί οι παραγωγοί δεν μπορούν να αντέξουν τα έξοδα», λέει χαρακτηριστικά.
Αρνητικές οι πρώτες αντιδράσεις στη Λέσβο
Δυσφορία επικρατεί στους ελαιοπαραγωγούς της Λέσβου λόγω της Υπουργικής Απόφασης που αφορά την υποχρεωτική υποβολή δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου. Εκπρόσωποι των παραγωγών αναφέρουν στην «ΥΧ» πως αυτό στην πράξη είναι δύσκολο να γίνει από το σύνολο των παραγωγών του νησιού, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι ηλικιωμένοι και δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο.
«Ακόμα δεν έχουμε πλήρη ενημέρωση για την απόφαση της υποχρεωτικής υποβολής δήλωσης συγκομιδής ελαιοκάρπου. Ωστόσο, οι πρώτες αντιδράσεις των ελαιοπαραγωγών του νησιού μας είναι αρνητικές και επικρατεί δυσφορία. Οι ελαιοπαραγωγοί –οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι μεγαλύτερης ηλικίας– δεν έχουν ούτε τη γνώση ούτε τη δυνατότητα να κάνουν τη δήλωση, καθώς δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Είναι δύσκολο η Υπουργική Απόφαση να εφαρμοστεί στην πράξη», σημειώνει ο Χρήστος Κουτλής, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Ακρασίου Λέσβου.
Ο ίδιος προσθέτει πως οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί με το μάζεμα του ελαιοκάρπου λόγω των ακριβών ημερομισθίων των εργατών (σ.σ. τα ημερομίσθια κυμαίνονται –σύμφωνα με τον ίδιο– στα 70-80 ευρώ), η μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών και τα προβλήματα στην παραγωγή λόγω κλιματικών συνθηκών υποχρεώνουν πολλούς από αυτούς να δώσουν για ενοικίαση τα κτήματά τους.
«Πέρυσι, τον Μάιο, φαινόταν από την ανθοφορία ότι θα έχουμε μια πολύ καλή χρονιά, ωστόσο, στις αρχές Νοεμβρίου, λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας, η παραγωγή ήταν πολύ μειωμένη και οι καρποί της ελιάς είχαν το μέγεθος ρεβιθιού. Η εκτίμηση της παραγωγής ελαιοκάρπου είναι δύσκολη από πλευράς παραγωγών, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα εξελιχθεί η χρονιά λόγω και της κλιματικής κρίσης», καταλήγει ο κ. Κουτλής.
