«Η δραματική μείωση του τουρισμού σημαίνει ότι έλειψαν από την Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνες 32 εκατομμύρια στόματα. Οι εξαγωγές δεν μπόρεσαν να αντισταθμίσουν τις απώλειες που σήμανε αυτό για την απορρόφηση του προϊόντος». Σε αυτήν τη φράση του αντιπροέδρου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πήγασος Αγροδιατροφή «7 Grapes», Θοδωρή Κοκιούση, μπορεί να συνοψίσει κανείς την πορεία που έχει διαγράψει μέχρι τώρα η σεζόν του επιτραπέζιου σταφυλιού.
Το ίδιο, άλλωστε, επαληθεύεται από τη σκοπιά των επίσημων στοιχείων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που επεξεργάζεται ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Φρούτων και Λαχανικών Incofruit Hellas, σύμφωνα με τα οποία στο τέλος του πρώτου δεκαημέρου του Σεπτεμβρίου οι αναγγελίες για εξαγωγές σταφυλιών αντιστοιχούσαν σε 31.507 τόνους, δηλαδή, μόλις 844 τόνοι περισσότεροι από την αντίστοιχη περσινή ημερομηνία, άρα ούτε λίγο ούτε πολύ παραμένουν αδιάθετες σημαντικές ποσότητες που καταναλώνονταν από τον τουρισμό, που φέτος ουσιαστικά υπολειτούργησε. Όσον αφορά το καθαρά παραγωγικό σκέλος, η εικόνα ποικίλλει από τη μια περιοχή στην άλλη. Σε γενικές γραμμές, η Κρήτη και η Κόρινθος –σε περιοχές της παραλιακής ζώνης– είχαν μεγάλες απώλειες, ενώ χωρίς σημαντικά προβλήματα ή ζημιές εξελίσσεται ο τρύγος σε Θεσσαλία και Καβάλα.
Η ευδεμίδα χτύπησε την Κορινθία
Όπως μας είπε ο Θοδωρής Κοκιούσης, σε όλες τις νότιες περιοχές της παραλιακής ζώνης της Κορινθίας στρεσαρίστηκαν τα κτήματα από την ευδεμίδα, με αποτέλεσμα να υπάρξουν μεγάλες απώλειες για παραγωγούς, ακόμα και ολόκληρα κτήματα.
Είναι πολλοί οι αμπελουργοί που είχαν μεγάλη ζημιά, γιατί δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να καλλιεργήσουν όπως πρέπει. Οι απώλειες στη Ραζακιά (Thompson) άγγιξαν το 50% της παραγωγής. Ο ίδιος τόνισε, ωστόσο, πως «εμείς, ως ομάδα παραγωγών, επειδή έχουμε το σύστημα gaiasense και μας είχε δώσει όλα τα στοιχεία που χρειαζόμασταν για τις πτήσεις του εντόμου, είχαμε προετοιμαστεί κατάλληλα και ευτυχώς δεν είχαμε απώλειες».
Η κυρίαρχη σουλτανίνα ξεκίνησε στις 10 Αυγούστου με 45 και 50 λεπτά και αυτήν τη στιγμή αγοράζονται σταφύλια εξαγωγής με 60 λεπτά, τιμές που αντικατοπτρίζουν τη δυσκολία διάθεσης που χαρακτηρίζει τη σεζόν. Ο κ. Κοκιούσης διαπιστώνει ότι «έχει χαθεί ουσιαστικά το ενδιαφέρον της αγοράς για τον μήνα Αύγουστο.
Οι παραγωγοί που τα σταφύλια τους είναι έτοιμα από τις 5 μέχρι και τις 30 Αυγούστου έχουν πρόβλημα, γιατί οι έμποροι δεν έχουν παραγγελίες. Έχει μπει η Ισπανία ήδη στην αγορά, η Αίγυπτος ακόμη νωρίτερα, έστω και με υποδεέστερης ποιότητας από τα ελληνικά, η Ιταλία παίρνει και αυτή τις αγορές της, άρα οι παραγωγοί είχαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με την ευδεμίδα στην καλλιέργεια και ταυτόχρονα δεν υπήρχε απορρόφηση».
Ούτε, όμως, τον Σεπτέμβριο εξελίχθηκαν ικανοποιητικά τα πράγματα, καθώς δεν παρατηρήθηκε το αναμενόμενο ενδιαφέρον από την αγορά. «Έχουν χαθεί αγορές τα τελευταία χρόνια, κατά τη γνώμη μου ως αποτέλεσμα της απουσίας μιας οργανωμένης αντιμετώπισης του ελληνικού σταφυλιού μέσα από συλλογικότητες για να σταθεί επάξια και ανταγωνιστικά απέναντι στις αγορές», εκτιμά ο ίδιος.
Σε ό,τι αφορά τα προγράμματα του συνεταιρισμού, ο κ. Κοκιούσης ανέφερε με έμφαση ότι είναι οι μόνοι που πέτυχαν άμεση τοποθέτηση στο ράφι χωρίς μεσάζοντες, με προγράμματα τα οποία έχουν κλειστεί από τον Φεβρουάριο του κάθε έτους.
Στα αζήτητα Cardinal και Μοσχάτο, βελτιώνει το κλίμα το Crimson στη Λάρισα
Ικανοποιητική καλλιεργητικά, αλλά απογοητευτική εμπορικά ήταν η χρονιά στον Τύρναβο για τα Cardinal, Μοσχάτο Αμβούργου, Victoria και Ribier, όπως τόνισε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Τύρναβος Fruit», Βαγγέλης Χαλούλης. Η απουσία τουρισμού ήταν καταλύτης για ποικιλίες, οι οποίες καταναλώνονται, ως επί το πλείστον από την εγχώρια αγορά την περίοδο της αυξημένης τουριστικής κίνησης.
«Ξεκινήσαμε με τα Cardinal στις 21 Ιουλίου, όπως και πέρσι. Ποιοτικά είχαμε πολύ καλή εικόνα, ποσοτικά επίσης κανονικά, αλλά εμπορικά δεν μιλάμε καν για τιμή. Έμειναν όλα πάνω στα κούτσουρα. Στείλαμε κάποια στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση.
Κάποτε στέλναμε στο εξωτερικό, στη Βόρεια Μακεδονία, αλλά φέτος είχαν δική τους παραγωγή αρκετή, το ίδιο και η Ρουμανία», περιέγραψε την κατάσταση ο κ. Χαλούλης, εκτιμώντας ότι «εάν δεν είχαν κλείσει να σύνορα για τους Σέρβους τουρίστες που προτιμούν αυτές τις ποικιλίες, θα είχαμε εγχώρια κατανάλωση». Κατέληξε ότι «θα μείνουν αδιάθετα τα σταφύλια, ακόμα και αυτά που κλείστηκαν 30 και 35 λεπτά, στην πράξη δεν πουλήθηκαν, δεν παραδόθηκαν».
Στον αντίποδα, η ποικιλία Crimson, για την οποία ξεκίνησε ο τρύγος τις προηγούμενες ημέρες στη Λάρισα με οψίμηση ενός δεκαημέρου περίπου, τα πρώτα μηνύματα είναι θετικά και από την καλλιέργεια και από την αγορά, κάνοντας ποδαρικό με 85-93 λεπτά το κιλό έναντι 80-90 λεπτών πέρσι.
Η παραγωγή είναι κατά τι μικρότερη από πέρσι, αλλά πολύ καλή ποιοτικά, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Grapeteam, Δημήτρη Κοκκινούλη. «Φέτος βλέπουμε πολύ καλύτερη προοπτική από πέρσι για τα Crimson, βάσει της εικόνας που μας μεταφέρουν οι έμποροι. Είναι ένα σταφύλι το οποίο έρχεται στο τέλος της χρονιάς και μετά από τα ισπανικά και βέβαια απευθύνεται σε αγορές που μπορούν να το πληρώσουν, γιατί είναι ένα ακριβό σταφύλι».
Προσεχώς… καλύτερα στην Καβάλα
Στην υποχώρηση του ανταγωνισμού που ασκείται από Ισπανούς και Ιταλούς στις αγορές του εξωτερικού εναποθέτουν τις προσδοκίες τους για βελτίωση της διακίνησης και των τιμών οι Καβαλιώτες, έχοντας ξεκινήσει εδώ και ένα δεκαήμερο τα Thompson και έχοντας μπροστά τους τα Crimson, σε μια εβδομάδα περίπου οι περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο, και αρχές Οκτωβρίου στο Παγγαίο.
Ο Γιώργος Κατσαγκιώτης, ο οποίος δραστηριοποιείται στην καλλιέργεια, στη συσκευασία και στην εξαγωγή σταφυλιών, συνοψίζει τα χαρακτηριστικά της σεζόν μέχρι τώρα, λέγοντας ότι «ήταν μια μέτρια χρονιά παραγωγικά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Οι συνθήκες υγρασίας που προκάλεσαν οι βροχές Μαΐου και Ιουνίου δημιούργησαν την ανάγκη για αυξημένες καλλιεργητικές φροντίδες που ανέβασαν το κόστος της καλλιέργειας, το οποίο δεν πληρώθηκε σε καμία περίπτωση ο παραγωγός από την εμπορία».
Η χρονιά άνοιξε με τα Victoria. Τα υπαίθρια αγοράστηκαν 35-40 λεπτά και σύμφωνα με τον ίδιο «ήταν μια αρνητική χρονιά και για τον παραγωγό και για τον εξαγωγέα». Εξήγησε ότι «οι Ιταλοί ήταν σε καλύτερη θέση από εμάς ανταγωνιστικά. Έχουν σαφώς μεγαλύτερες ποσότητες και αυτό τους δίνει αβάντα στο μάρκετινγκ, βγαίνουν από τον Ιούνιο ακόμη στις αγορές, και όταν μπεις πρώτος, μετά η αγορά συνεχίζει με σένα. Επιπλέον, τώρα έχουμε και τους Ισπανούς ανταγωνιστές οι οποίοι επεκτείνουν την καλλιέργεια».
Από την πλευρά του, ο Θόδωρος Γιαϊλίδης, πρόεδρος της ΕΑΣ Παγγαίου, αναφέρει ότι τα Victoria ξεκίνησαν καλά τις πρώτες ημέρες, αλλά η τιμή έπεσε πολύ γρήγορα. «Τώρα μιλάμε για τιμές ακόμη και 15 λεπτών. Τα σκεπαστά τούνελ ξεκίνησαν καλά, με 65-70 λεπτά. Αυτές οι ποσότητες είναι λίγες, πριν αρχίσει ο κύριος όγκος. Μετά μπαίνουν τα ανοιχτά, που ξεκίνησαν με 50-55 λεπτά, αλλά κατρακύλησαν πολύ γρήγορα».
Εδώ και 15 μέρες περίπου ξεκίνησε o τρύγος για τα Thompson, με την τιμή παραγωγού στα 60-70 λεπτά. «Δεν ξεκίνησε καλά, αν λάβει κανείς υπόψη ότι η μέση στρεμματική απόδοση για την πλειοψηφία των αμπελώνων είναι 2 τόνοι. Αυτή η τιμή σημαίνει ότι ο παραγωγός βρίσκεται κοντά στα κοστολόγιά του. Όσο περνούν οι μέρες και υποχωρούν από την αγορά οι ανταγωνιστές, ελπίζουμε να βελτιωθεί η κατάσταση», σχολίασε ο κ. Κατσαγκιώτης.
Την επόμενη εβδομάδα θα κοπεί το πρώτο χέρι στα Crimson, καλλιέργεια όψιμη κατά 10 ημέρες όπως όλες οι ποικιλίες φέτος, ανέφερε ο κ. Γιαϊλίδης. Ο μεγάλος όγκος, όμως, μπορεί να οδηγηθεί στις αρχές Οκτώβρη, γιατί «η ανομβρία τα κρατάει πίσω». Η μέση απόδοση στην Καβάλα είναι τα 1.500 κιλά/στρέμμα και όπως είπε ο ίδιος, «εάν η τιμή δεν είναι τουλάχιστον 95 λεπτά, δεν είναι ικανοποιητικά. Σε περιοχές με μεγαλύτερες αποδόσεις είναι ικανοποιητικές και χαμηλότερες τιμές».
«Εάν επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες να πάμε προς τα πίσω και μειωθούν οι ποσότητες των Ισπανών, μπορεί να έχει καλή προοπτική», είπε από την πλευρά του ο Γιώργος Κατσαγκιώτης.
Αρνητικό το πρόσημο στην ΚρήτηΕκτεταμένες ζημιές και ποιοτική υποβάθμιση προκάλεσαν τα ακραία φαινόμενα (καύσωνας, ανεμοθύελλα και αυξημένη υγρασία) στη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου στην Κρήτη, ενώ εμπορικά η χρονιά χαρακτηρίστηκε από δυσκολία διάθεσης με πολύ μικρό εμπορικό ενδιαφέρον. Για μια από τις χειρότερες χρονιές για τους παραγωγούς του νησιού έκανε λόγο, μιλώντας στην «ΥΧ», ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Ηρακλείου και αντιπρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης, Μύρων Χιλετζάκης. Οι απώλειες ανήλθαν σε 50% σε όλες τις ποικιλίες καθώς και στη «ναυαρχίδα» της Κρήτης, τη Σουλτανίνα, η οποία προορίζεται κατά 80% για εξαγωγές. Η μέση τιμή παραγωγού κινήθηκε για τη συγκεκριμένη ποικιλία στα 55 λεπτά, ενώ οι έμποροι «με το σταγονόμετρο έπαιρναν φέτος ποσότητες», όπως είπε χαρακτηριστικά. Τόνισε ότι είναι αναγκαία η αναμπέλωση, την οποία ζητούν οι αμπελοκαλλιεργητές, προκειμένου να ανταποκριθεί η ελληνική καλλιέργεια στις εξελίξεις της αγοράς. |
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
την Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2020
