Διέξοδο στους αγρότες και μια εναλλακτική μορφή απασχόλησης και επιχειρηματικότητας, για πολλές και διαφορετικές επαγγελματικές ειδικότητες, προσφέρει το πρόγραμμα εκπαίδευσης αγροτών στην παραγωγή ορεινών φρούτων με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών. Το πρόγραμμα εντάσσεται στα σχέδια ανάπτυξης και καινοτομίας του Δήμου Αριστοτέλη και κυρίως στην εσωτερική ορεινή ζώνη που στερείται ευκαιριών ανάπτυξης πέραν της μεταλλευτικής δραστηριότητας που γίνεται στην περιοχή. Υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο καθηγητής Μηχανικής Τροφίμων του Τμήματος Γεωπονίας στο ΑΠΘ και πρώην αντιδήμαρχος της ΔΕ Αρναίας, Χαράλαμπος Λαζαρίδης. Όπως σημειώνει, στόχος είναι η αξιοποίηση του ορεινού περιβάλλοντος του δήμου, που είναι κατάλληλο για ορεινές καλλιέργειες, όπως είναι τα μήλα και τα κεράσια και τα οποία θα είναι πιστοποιημένα χωρίς φάρμακα και χωρίς επικινδυνότητα. Απώτερος σκοπός του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η άρση της απομόνωσης και της μονοκαλλιέργειας των επαγγελματικών δραστηριοτήτων, ανοίγοντας νέες προοπτικές και δυνατότητες απασχόλησης.
Πιλοτικοί οπωρώνες
Με βάση το πρόγραμμα, που απευθύνεται σε νέους αγρότες και επιχειρηματίες, αναμένεται την άνοιξη να δημιουργηθούν, στην ευρύτερη περιοχή της Αρναίας, πρότυποι οπωρώνες στους οποίους θα εφαρμοστούν νέες τεχνολογίες στην παραγωγή ορεινών φρούτων, καθώς το υψόμετρο, περίπου 600 μέτρα, προσφέρεται για αυτόν τον σκοπό. Το εδαφοκλιματικό υπόβαθρο είναι το ίδιο με περιοχές της Πέλλας και του Πηλίου, όπου γίνονται ανάλογες καλλιέργειες.
Οι νέες τεχνολογίες επικεντρώνονται, κατά κύριο λόγο, στην πυκνή φύτευση των δενδρυλλίων, που θα βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση της καλλιεργητικής φροντίδας και μεταχείρισης και στη μεγαλύτερη παραγωγική απόδοση. «Αναφερόμαστε, τουλάχιστον, στη μισή εργασία που θα καταβάλει ο αγρότης στο χωράφι και μέχρι τετραπλασιασμό των αποδόσεων, έως και οκτώ φορές αύξηση της παραγωγικότητας», τονίζει ο κ. Λαζαρίδης, συμπληρώνοντας πως τα προϊόντα που θα προέλθουν από τους πιλοτικούς οπωρώνες θα μπορούν να πιστοποιηθούν και να διακινηθούν ως προϊόντα ολοκληρωμένης διαχείρισης, βιολογικά, ποιοτικά ανώτερα σε σχέση με αυτά της συμβατικής γεωργίας και συνεπώς ακριβότερα. «Εάν συνδυάσουμε τις μεγαλύτερες αποδόσεις με την υψηλότερη τιμή, η στρεμματική απόδοση αυξάνεται κατακόρυφα», τονίζει χαρακτηριστικά ο καθηγητής του ΑΠΘ. Στην ενημέρωση και στην εκπαίδευση των αγροτών, καθώς και στις εκδρομές επίδειξης σε οπωρώνες της Πέλλας και της Ιταλίας όπου έχουν δημιουργηθεί οι πρώτοι οπωρώνες πυκνής φύτευσης, θα διδάξουν ειδικοί γεωπόνοι και καθηγητές πανεπιστημίου.
Ήδη, έχουν πραγματοποιηθεί οι πρώτες συναντήσεις και, μάλιστα, όπως αναφέρει ο κ. Λαζαρίδης, το ενδιαφέρον θα αυξηθεί, όταν θα γίνουν οι πρώτοι οπωρώνες. «Υπάρχει μια επιφύλαξη από πλευράς αγροτών, καθότι δεν γνωρίζουν ότι τα συστήματα αυτά μπορούν να αυξήσουν τις παραγωγικές αποδόσεις των καλλιεργειών, αφού από τον πρώτο χρόνο μπορείς να πάρεις καρπούς», σημειώνει ο καθηγητής Μηχανικής Τροφίμων στο ΑΠΘ. Το πρόγραμμα παρακίνησε το ενδιαφέρον κάποιων εργοληπτών δημοσίων και ιδιωτικών έργων που λόγω μειωμένης επαγγελματικής δραστηριότητας στράφηκαν προς τον τομέα αυτόν.
Σύνδεση τουρισμού και παραγόμενων προϊόντων
Ακόμη ένας σημαντικός στόχος που επιχειρείται μέσα από το πρόγραμμα εκπαίδευσης των αγροτών είναι τα προϊόντα που θα παραχθούν από τους οπωρώνες να διακινηθούν μέσα από το δίκτυο των εστιατορίων και ξενοδοχείων του νομού και να διατεθούν στους καταναλωτές ως τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας. «Αυτό που επιχειρούμε ουσιαστικά είναι η ενοποίηση-διασύνδεση του τουριστικού προϊόντος με την αγροτική παραγωγή της περιοχής μας», τονίζει ο κ. Λαζαρίδης και προσθέτει: «Στόχος μας, επίσης, είναι να κάνουμε μεικτά τουριστικά πακέτα, όπου θα υπάρχουν τριήμερες προσφορές για τους επισκέπτες των παραθαλάσσιων περιοχών και των ορεινών ζωνών και, παράλληλα, θα χρησιμοποιούνται τα προϊόντα που παράγονται στον Δήμο Αριστοτέλη».
Στο πλαίσιο του προγράμματος των αγροτών έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται σειρά σεμιναρίων εκπαίδευσης στην παραγωγή πιστοποιημένων ορεινών φρούτων ολοκληρωμένης καλλιέργειας με σύγχρονες τεχνολογίες εγκατάστασης και ολιστικής διαχείρισης των οπωρώνων. Στόχος είναι η παραγωγή φρούτων υψηλής ποιότητας και ζήτησης, με δραστική μείωση του κόστους παραγωγής και σημαντική αύξηση των αποδόσεων και απώτερο στόχο την αύξηση του εισοδήματος ανά στρέμμα γης.
