ΕΛΓΑ ΓΙΑ «ΜΗΔΕΙΑ»: Ακρόδρυα και σιτηρά µετρούν τις περισσότερες πληγές, σε έναν µήνα οι ασφαλείς εκτιµήσεις για τα δέντρα

των Μαρίας Αντωνίου, Μαρίας Αμπατζή, Γιώργου Ρούστα, Γιάννη Σάρρου, Αφροδίτης Χρυσοχόου

Oχι εκτεταμένες, αλλά υπαρκτές κρίνει ο ΕΛΓΑ τις ζημιές που άφησε πίσω της η «Μήδεια», με άλλες να δικαιούνται αποζημίωση από τον Κανονισμό και άλλες να εμπίπτουν στα ΚΟΕ. Παράλληλα, με τροπολογία που έχει κατατεθεί προς διαβούλευση προτείνεται η πληρωμή των τελευταίων σε διάστημα ενός έτους. Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο που διανύουμε, πληρώνονται ΚΟΕ του 2018!

Οι πρώτες εκτιμήσεις

Βάσει μίας πρώτης προσέγγισης που πραγματοποίησαν στις 22 Φεβρουαρίου υπηρεσιακοί παράγοντες του ΕΛΓΑ, για τις καλυπτόμενες ζημιές στη φυτική παραγωγή σε Δυτική και Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, αλλά και Φθιώτιδα, διαπιστώθηκαν ελάχιστες ποικιλίες πρώιμων πυρηνόκαρπων που βρίσκονταν στο καλυπτόμενο στάδιο της άνθισης και εγκρίθηκαν αναγγελίες ζημιάς για την έναρξη των δηλώσεων. Για τις ζημιές αυτές, που δεν καλύπτονται σε αυτό το στάδιο και μπορούν να ενταχθούν σε ΚΟΕ, οι εκτιμήσεις θα ξεκινήσουν μετά την περίοδο της καρπόδεσης.

Παράλληλα, ιδιαίτερες καταστροφές αναφέρθηκαν στις αμυγδαλιές, με την κατάσταση στη Λάρισα να παρουσιάζει έντονη διαφοροποίηση, ενώ σε Φθιώτιδα και Μαγνησία βρίσκονταν σε καλυπτόμενο στάδιο. Προθεσμία υποβολής δηλώσεων, αλλά και εξατομικευμένες εκτιμήσεις θα ακολουθήσουν με απόφαση ΔΣ σε ό,τι αφορά ετήσιες καλλιέργειες σιτηρών, ελαιοκράμβης και ψυχανθών που ζημιώθηκαν, αφού το ύψος της ζημιάς δεν μπορεί να προσδιοριστεί άμεσα, λόγω χιονοκάλυψης ή μη εκδήλωσης συμπτωμάτων. Ακόμη, άμεσα αναμένονται δηλώσεις και εκτιμήσεις σε ό,τι αφορά τις σημαντικές ζημιές σε χειμερινά κηπευτικά, οι οποίες εντοπίζονται όμως σε περιορισμένες εκτάσεις.

Σύμφωνα με την πρώτη εικόνα που συγκέντρωσαν τα τοπικά υποκαταστήματα, άμεσες ζημιές σε κηπευτικά καταγράφηκαν στην περιοχή που καλύπτει το υποκατάστημα Θεσσαλονίκης, με μικρό αριθμό δηλώσεων, ενώ στα σιτηρά που βρίσκονταν σε ευαίσθητο στάδιο, οι ζημιές θα διαπιστωθούν όταν ανέβει η θερμοκρασία. Παράλληλα, καμένα ανθικά μέρη βρέθηκαν σε δαμάσκηνα κατά τις πρώτες επισημάνσεις.

Ζημιές σε χειμερινά πρώιμα σιτηρά διαπιστώθηκαν στην Αλεξανδρούπολη, καθώς και σε περίπου 200 στρέμματα κηπευτικών. Στην υπόλοιπη χώρα, ελάχιστες ζημιές, κυρίως σε εσπεριδοειδή, καταγράφηκαν στην Αιτωλοακαρνανία, με επιφύλαξη στα Βαλέντσια που θα δείξουν αργότερα. Αντίστοιχα, εσπεριδοειδή και αβοκάντο που δεν είχαν συγκομιστεί, καθώς και κηπευτικά λόγω των ζημιών που υπέστησαν οι κατασκευές τους διαπιστώνονται στο Ηράκλειο, με την υπηρεσία να εκτιμά το συνολικό κόστος αποζημίωσης σε περίπου 500.000 ευρώ.

Περιορισμένης έκτασης ήταν οι ζημιές σε κηπευτικά σε Μέγαρα και Ασπρόπυργο, ενώ ζημίες αναφέρονται σε λαχανικά και κηπευτικά σε Νάξο, Τήνο και Σύρο, με το κόστος αποζημίωσης να εκτιμάται στα 200.000 ευρώ.

Περίπου 4.500 στρέμματα ανοιξιάτικες πατάτες, χειμερινά κηπευτικά, εσπεριδοειδή και υπαίθριες φράουλες ζημιώθηκαν κυρίως σε Αχαΐα και Ηλεία – περισσότερο πατάτα και φράουλα. Ελάχιστα κτήματα εσπεριδοειδών έχουν υποστεί ζημιές στην Αργολίδα, ωστόσο ο κύριος όγκος (Ναβαλίνες, Μέρλιν, Κλημεντίνες) δεν καλύπτονται ασφαλιστικά.

Παράλληλα, ζημιές αναφέρονται για λίγα πρώιμα νεκταρίνια και ροδάκινα που ήταν στην ανθοφορία, καθώς και κηπευτικά, κυρίως αγκινάρα. Βαλέντσια και Ορτανίκ αποτελούν τις κύριες καλλιέργειες που επλήγησαν στη Λακωνία, χωρίς ακόμη να έχουν εκδηλωθεί τα συμπτώματα, αλλά και κάποια κηπευτικά και υπερπρώιμα πυρηνόκαρπα. Διάσπαρτα κτήματα εσπεριδοειδών, περίπου 200 στρ. αγκαθωτής αγκινάρας Μικρομάνης, περίπου 1.000 στρέμματα πρώιμης πατάτας, αλλά και ζημιές επαναφύτευσης για 100-150 στρ. πρώιμου καρπουζιού χαμηλής κάλυψης, αναφέρονται στη Μεσσηνία.

Ικανοποίηση Θεσσαλών για μοντέλο «Ιανού» και στη «Μήδεια»

Η μεταφορά του μοντέλου «Ιανού» και για τις καταστροφές της «Μήδειας», που δεν καλύπτονται από τον Οργανισμό, μετά από πρόσφατη σύσκεψη του προέδρου του, Ανδρέα Λυκουρέντζου, με Θεσσαλούς βουλευτές, τον περιφερειάρχη, Κώστα Αγοραστό, και τον αντιπεριφερειάρχη, Γ. Λαδόπουλο, έφερε ικανοποίηση στον θεσσαλικό κάμπο. Το ζήτημα ανησυχούσε ιδιαίτερα γεωργούς και κτηνοτρόφους, που χαρακτήριζαν την επιλογή των ΚΟΕ, χρονοβόρα και ασύμφορη. Στην ανάγκη ενίσχυσης των αμυγδαλοπαραγωγών, που χτυπιούνται για τέταρτη χρονιά από τον παγετό στάθηκαν οι Λαρισαίοι, ενώ ανήσυχοι για τα ελαιόδεντρα δηλώνουν στη Μαγνησία.

Στο μεταξύ, ξεκίνησαν οι υποβολές δηλώσεων αποζημίωσης. Παράλληλα η Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας και δήμαρχοι ζητούν, με επιστολές, από το ΥΠΑΑΤ έξτρα ενίσχυση για την αντιμετώπιση του δυσβάσταχτου κόστους στην παραγωγή γάλακτος που προκάλεσε η θεομηνία.

Μικρότερες οι επιπτώσεις στην Κεντρική Μακεδονία

Με την καταγραφή και την εκτίμηση των ζημιών της «Μήδειας» να συνεχίζεται, η πρόσφατη κακοκαιρία επηρέασε ελάχιστα προκαλώντας λιγοστές ζημιές, ανέφερε ο προϊστάμενος εκτιμήσεων, Ιωάννης Κομπιτσελίδης, από το υποκατάστημα Θεσσαλονίκης.

Δημιούργησε, ωστόσο, προβλήματα, κυρίως σε καλλιέργειες λαχανικών στη Θεσσαλονίκη στα Βασιλικά, και σε καλλιέργειες αμυγδάλου, οι οποίες δεν καλύπτονται, στον Νομό Σερρών και λιγότερο σε Τρίγλια και Σύλλατα στη Χαλκιδική. Ελάχιστες, κατά τον ίδιο, είναι και οι ζημιές που εντοπίζονται σε κάποιες πρώιμες ποικιλίες ροδάκινων στην Ημαθία. «Στην περιοχή μας, καιρικές προβλέψεις και αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης ήταν σε αναντιστοιχία…» υποστήριξε, χαρακτηρίζοντας τη χρονιά φυσιολογική, με λιγοστά προβλήματα και μικρότερες των περσινών καταστροφές στη φυτική παραγωγή. Καλύτερη εικόνα θα υπάρξει έως τα μέσα της ερχόμενης εβδομάδας.

Κάηκαν τα σιτάρια, πλημύρες πριν από τον παγετό για τα κηπευτικά στον Έβρο

Από το Ορμένιο έως τις Φέρες, σε μεγάλη έκταση του Νομού Έβρου, η παγωνιά δείχνει να έκαψε τα σιτάρια. «Μακάρι να έριχνε περισσότερο χιόνι και να τα σκέπαζε, να αποφεύγαμε τα μεγάλα προβλήματα» αναφέρει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Ορεστιάδας, Λάμπης Κουμπρίδης, μιλώντας για φυτά που είχαν φτάσει τα 20 εκατοστά. Σύντομα εκτιμάται ότι θα έχουν καλύτερη εικόνα, όμως ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια επανασποράς στην περίπτωση μεγάλης ζημιάς.

Ο ΕΛΓΑ παρακολουθεί την κατάσταση η οποία «δείχνει σοβαρά συμπτώματα ζημιών στα χειμερινά σιτηρά (σκληρό σιτάρι, κριθάρι), κυρίως στον Έβρο», αναφέρει ο προϊστάμενος εκτιμήσεων και αποζημιώσεων του υποκαταστήματος Αλεξανδρούπολης, Δημήτρης Πανταζής, σημειώνοντας ότι τα σημάδια θα γίνονται εμφανέστερα όσο οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν.

Επίσης, στις δενδρώδεις καλλιέργειες γίνονται επισημάνσεις και παρατήρησαν φούσκωμα ματιών, αλλά είναι ακόμη νωρίς.