Το χαμόγελο που ζωγραφίστηκε στο πρόσωπο παραγωγών σιτηρών από τις περσινές καλές τιμές έσβησε από τις πρώτες μέρες του πολέμου στην Ουκρανία και το καμπανάκι για παγκόσμια επισιτιστική κρίση χτύπησε, παρά τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις για το αντίθετο.
Τα άσχημα μαντάτα έρχονται από το μέτωπο των αρτοποιών που βιώνουν πτώση του τζίρου από το 2019 κι έπειτα ανατιμήσεις στο αλεύρι από το περασμένο καλοκαίρι και πλέον αναμένονται ελλείψεις.
O Βασίλης Μαυροβασίλης καλλιεργεί σκληρό σιτάρι στη Δράμα σε χωράφια ποτιστικά. Τα τελευταία χρόνια, με τη συμβολαιακή γεωργία, λαμβάνει προκαθορισμένη τιμή. «Πέρυσι, μας έδωσαν ένα μπόνους» αναφέρει, λέγοντας ότι πούλησε 30 λεπτά/κιλό, τιμή ικανοποιητική συγκριτικά με τα καλλιεργητικά έξοδα.
Ωστόσο, φέτος προβληματίζεται, καθώς τα έξοδα είναι υπέρογκα «με την έκρηξη των τιμών σε καύσιμα, λιπάσματα και φάρμακα». Μάλιστα, διαπιστώνει αύξηση στις καλλιεργούμενες εκτάσεις σιτηρών, εξηγώντας ότι οι παραγωγοί τα επιλέγουν και για να ξεκουράσουν τα χωράφια τους.
Στις Σάπες Ροδόπης, όπου δραστηριοποιείται ο γεωπόνος Βαλάντης Μολλάς, καλλιεργούνται παραδοσιακά τα σιτηρά, κυρίως σκληρό σιτάρι. Η περσινή παραγωγή και η τιμή ικανοποίησαν τους καλλιεργητές. «Είχαμε χρόνια να δούμε τέτοιες αποδόσεις και ορισμένοι παραγωγοί είχαν εξαιρετική ποιότητα», σχολιάζει, με αποτέλεσμα την αύξηση των εκτάσεων που σπάρθηκαν, σε ποσοστό περίπου 15%.
Στο 200% προσδιορίζει τις αυξήσεις στα λιπάσματα, ειδικά στα επιφανειακά, ελπίζοντας οι αποδόσεις και μια υψηλή τιμή να βοηθήσουν τους παραγωγούς, ώστε «να έχουν κίνητρο να καλλιεργούν, διαφορετικά απαξιώνεται η γη». Τα περισσότερα χωράφια είναι ξηρικά, επομένως οι αποδόσεις εξαρτώνται σημαντικά από τον καιρό που πέρυσι ήταν ευνοϊκός. Ο κ. Μολλάς μεταφέρει με πικρία την απουσία συνεταιρισμού στην περιοχή που θα μπορούσε να διεκδικήσει καλύτερες τιμές συλλογικά.
«Θα συνεχιστεί η άνοδος στο αλεύρι»
Οι ανατιμήσεις στο αλεύρι που ξεκίνησαν το καλοκαίρι οδήγησαν σε άνοδο της τιμής κατά 80%, δηλώνει ο πρόεδρος της Συντεχνίας Αρτοποιών Νομού Καβάλας, εκπρόσωπος στην Ομοσπονδία, Γιάννης Δρόσος. «Θα συνεχιστεί η άνοδος, φτάνοντας στο 120% τις επόμενες 2-3 εβδομάδες». Οι αρτοποιοί βρίσκονται αντιμέτωποι με αυξήσεις-φωτιά στη βασική πρώτη ύλη, εισπράττοντας ταυτόχρονα τη διαμαρτυρία των πελατών, καθώς οι σχέσεις στους φούρνους είναι προσωπικές, κάτι που δεν ισχύει με τη ΔΕΗ και τα διυλιστήρια.
«Όλοι υποφέρουμε από τις ανατιμήσεις στην ενέργεια. Εκτός από το αλεύρι, έχουμε ανατιμήσεις 30%-60% σε πολλές πρώτες ύλες, στο σουσάμι, στα γαλακτοκομικά, αλλά και στο ηλιέλαιο που διπλασιάστηκε η τιμή του. Η αύξηση των εξόδων μας είναι 60% και το ψωμί ανέβηκε μόλις 20%, επομένως απορροφούμε πολύ μεγάλη ζημιά για να συγκρατήσουμε τις τιμές», περιγράφει. Εκτιμά ότι σύντομα τα αρτοποιεία θα προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις για να παραμείνουν ανοιχτά.
Ο κ. Δρόσος προβλέπει, επίσης, πως σύντομα θα υπάρξουν σοβαρές ελλείψεις στο αλεύρι. Τα αποθέματα των αλευρόμυλων είναι το πολύ για έναν μήνα, οπότε θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα εφοδιασμού.
«Πολλοί συνάδελφοι επιδιώκουν να έχουν αποθέματα. Ζητούν, για παράδειγμα, 50 σακιά αλεύρι και τους φέρνουν 20-30, γιατί οι μύλοι επιχειρούν να διανείμουν ομοιόμορφα και να μην προκύψουν δυσλειτουργίες».
Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες της Ομοσπονδίας τους να ενεργοποιήσουν τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης απέναντι στην κρίση των αρτοποιών, λόγω των αυξήσεων σε ενέργεια και πρώτες ύλες και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.
Σε ερώτηση για την καταναλωτική συμπεριφορά των πελατών τους, ο κ. Δρόσος αναφέρει ότι «μετρημένα αγόρασαν τη λαγάνα που κάθε χρόνο τη λαχταρούν. Μετρούν τις μερίδες, δεν πετάνε ψίχουλο».
Σημειώνει πως ορισμένοι μύλοι «έκλεισαν» σιτάρι από την Ουκρανία, που είναι βασική προμηθεύτρια χώρα σιταριού, και δεν μπορούν να το προμηθευτούν. Σύμφωνα με τον ίδιο, «έρχεται ένα είδος μικρής επισιτιστικής κρίσης, γι’ αυτό πρέπει να σεβόμαστε την κάθε φέτα ψωμί. Εμείς οι αρτοποιοί πρέπει να είμαστε μετρημένοι στην παραγωγή, για να μη φτάσουμε σε ελλείψεις μέχρι να επανέλθει η κανονικότητα».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022
