Σε εξέλιξη παραμένει ακόμα το 50% περίπου των μέτρων του ΠΑΑ 2014-2020 για τη στήριξη και την προώθηση της ελληνικής κτηνοτροφίας, γεγονός καθόλου ενθαρρυντικό, καθώς ο κλάδος υφίσταται μεγάλες πιέσεις και τα κτηνοτροφικά προϊόντα εξακολουθούν να έχουν αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο. Είναι χαρακτηριστικό, βάσει και της τελευταίας ενημέρωσης του ΥΠΑΑΤ για τη «συμβολή του προγράμματος στη βιώσιμη ανάπτυξη της κτηνοτροφίας», ότι από τα οκτώ βασικά μέτρα στήριξης του προγράμματος μόλις τα μισά έχουν ολοκληρωθεί και, μάλιστα, κατόπιν δυσκολιών και καθυστερήσεων. Ο δρόμος για τη στήριξη της κτηνοτροφίας μέσω του ΠΑΑ είναι ακόμη μακρύς, μια και χρειάζεται αρκετός χρόνος, προκειμένου να φανούν τα πρώτα ουσιαστικά αποτελέσματα.

Νέοι κτηνοτρόφοι

Το Υπομέτρο 6.1 «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών» είναι μία από τις βασικές δράσεις του ΠΑΑ 2014-2020 που ολοκληρώθηκε, αν και στα μέσα με τέλη του 2018. Το πρόγραμμα έτρεξε το 2016, ενώ την επόμενη χρονιά προκηρύχθηκε δεύτερη πρόσκληση σε όσες περιφέρειες (Ηπείρου, Ιονίων Νήσων, Στερεάς Ελλάδας, Αττικής, Νοτίου Αιγαίου) δεν απορρόφησαν τους πόρους που τους είχαν διατεθεί κατά την πρώτη πρόσκληση. Υπενθυμίζεται ότι στο μεταξύ αυξήθηκε και ο προϋπολογισμός του υπομέτρου, προκειμένου να καλυφθούν οι επιλαχόντες. Στο πλαίσιο των προσκλήσεων, τελικά, έχουν ενταχθεί 14.230 δικαιούχοι, συνολικού προϋπολογισμού 274,4 εκατ. ευρώ.

Αυτόχθονες φυλές

zoa-paragogi-limnos

Η πρώτη πρόσκληση της Δράσης 10.1.09, συνολικού προϋπολογισμού 34 εκατ. ευρώ, δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούλιο και, τελικά, εντάχθηκαν 690 δικαιούχοι.

Όσο για τη δεύτερη πρόσκληση, αναμένεται να προκηρυχθεί στα τέλη Μαρτίου, και σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, οι αιτήσεις στήριξης των υποψηφίων θα πραγματοποιηθούν βάσει της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2019. Αυτό σημαίνει ότι για την υποβολή της αίτησης στήριξης είναι απαραίτητο να έχει προηγηθεί από τους υποψηφίους η υποβολή της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2019.

Στη δεύτερη πρόσκληση μπορούν να συμμετέχουν:

  • Νέοι εν δυνάμει δικαιούχοι, κάτοχοι φυλών αγροτικών ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση.
  • Δικαιούχοι της 1ης πρόσκλησης, οι οποίοι:

α) επιθυμούν να ενταχθούν για διαφορετική κατηγορία ζωικού κεφαλαίου ή και για την ίδια ζωική κατηγορία, αλλά για διαφορετική φυλή αγροτικών ζώων.

β) έχουν ανακαλέσει την αίτηση στήριξής τους από την 1η πρόσκληση. Σημειώνεται ότι οι δικαιούχοι της 1ης πρόκλησης έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν στη 2η πρόσκληση, εφόσον έχουν υποβάλει αίτηση ανάκλησης της αίτησης στήριξής τους με έγγραφο αίτημα προς τη Δ/νση Ζωικών Γενετικών Πόρων και Κτηνοτροφικών Εγκαταστάσεων μέχρι τις 28/2/2019.

Εγχώριες φυλές

Η πρόσκληση της Δράσης 10.2.1 «Γενετικοί πόροι στην κτηνοτροφία» δημοσιεύτηκε το 2017 και εντάχθηκαν 16 δικαιούχοι, με συνολική δημόσια δαπάνη 5,4 εκατ. ευρώ περίπου. Ακολούθησε η έκδοση της 1ης συμπληρωματικής απόφασης με την οποία εντάχθηκαν  επιπλέον οκτώ δικαιούχοι και, εν συνεχεία, 2η συμπληρωματική απόφαση με την οποία εντάχθηκαν επιπλέον 11 δικαιούχοι. Με την πρόσκληση, λοιπόν, εντάχθηκαν συνολικά 35 δικαιούχοι – φορείς, στους οποίους συμμετέχουν εκατοντάδες φυσικά πρόσωπα, με συνολική δημόσια δαπάνη ύψους 10,1 εκατ. ευρώ. Κατά την περσινή χρονιά, 28 δικαιούχοι του υπομέτρου πληρώθηκαν το ποσό του 1 εκατ. ευρώ περίπου.

Υπενθυμίζεται ότι δικαιούχοι είναι αναγνωρισμένοι φορείς αναπαραγωγής καθαρών φυλών, καθώς και ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμοί και λοιπά συλλογικά νομικά πρόσωπα που διαθέτουν νομική υπόσταση και ασκούν κτηνοτροφικές δραστηριότητες οι ίδιοι ή/ και τα μέλη τους.

Βιολογική κτηνοτροφία

Η βιολογική κτηνοτροφία αποτελεί μία συνιστώσα της εκτατικής κτηνοτροφίας που συμβάλλει στην ορθολογική διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου και της διατροφής του, στην καλή διαβίωση των ζώων, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην παραγωγή προϊόντων ποιότητας.

Τον Ιανουάριο 2017, με την προκήρυξη της πρώτης πρόσκλησης, ο υψηλός αριθμός αιτήσεων οδήγησε στην απόφαση να απορριφθούν όλοι οι αιτηθέντες της βιολογικής κτηνοτροφίας. Τελικά, η πρόσκληση έτρεξε τον Φεβρουάριο του 2018 – μετά από αρκετές παρατάσεις στην ημερομηνία έναρξης υποβολής αιτήσεων– και, τελικά, στο Υπομέτρο 11.1.2 «Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στην κτηνοτροφία» και στο Υπομέτρο 11.2.2 «Ενισχύσεις για τη διατήρηση σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στην κτηνοτροφία» εντάχθηκαν συνολικά 23.100 δικαιούχοι με συνολικό προϋπολογισμό 217,4 εκατ. ευρώ. Αξίζει να επισημανθεί ότι στο μεταξύ, με τέταρτη κατά σειρά τροποποίηση, το ΥΠΑΑΤ προχώρησε σε ανακατανομή των πόρων ανά περιφέρεια. Υπενθυμίζεται ότι η πρόσκληση εκδόθηκε με νέα κριτήρια επιλογής.

Ακόμα αξιολογούνται…

Σχέδια Βελτίωσης

Το μεγαλύτερο επενδυτικό μέτρο του ΠΑΑ 2014-2020 απεδείχθη ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία. Από τον Δεκέμβριο του 2017, οπότε και εκδόθηκε η πρόσκληση, και μετά από μία σειρά τροποποιήσεων και παρατάσεων, ολοκληρώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο, με 15.364 αιτήσεις και αιτούμενη δημόσια δαπάνη 935 εκατ. ευρώ. Η διαφορά της αιτούμενης δημόσιας δαπάνης από τη διαθέσιμη είναι τεράστια, καθώς ανέρχεται σε 617 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβλήθηκαν 1.903 επενδυτικές προτάσεις που αφορούν στην κτηνοτροφία, συνολικού προϋπολογισμού 264 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, τότε το υπουργείο είχε επισημάνει ότι η αξιολόγηση των προτάσεων θα ξεκινήσει μέσα στον Νοέμβριο, ωστόσο μόλις στα μέσα Ιανουαρίου εγκρίθηκε και απεστάλη στις ΔΑΟΚ ο πλήρης οδηγός αξιολόγησης. Χωρίς ακόμη να έχει διευκρινιστεί, εάν η διαδικασία έχει ξεκινήσει στις περιφέρειες, το υπουργείο έχει δώσει εντολή να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Ιουνίου.

 Μεταποίηση και εμπορία

Υπό αξιολόγηση παραμένουν οι επενδυτικές προτάσεις που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο του Yπομέτρου 4.2, παρά το γεγονός ότι η πρόσκληση έκλεισε πριν από περίπου έναν χρόνο. Συγκεκριμένα, η υποβολή αιτήσεων στήριξης στο πλαίσιο των δράσεων 4.2.1 «Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εντός του Παραρτήματος I, γεωργικό προϊόν» και 4.2.2 «Μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη με τελικό προϊόν εκτός του Παραρτήματος I, μη γεωργικό προϊόν» ολοκληρώθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2018. Στο πλαίσιο της πρόσκλησης έχουν υποβληθεί 178 επενδυτικές προτάσεις που αφορούν την κτηνοτροφία, συνολικού προϋπολογισμού 434 εκατ. ευρώ.

Συλλογικά παραγωγικά σχήματα

Στόχος του Μέτρου 9 είναι η συνένωση των παραγωγών και κτηνοτρόφων σε ομάδες ή οργανώσεις παραγωγών, με σκοπό να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν από κοινού τις προκλήσεις της αγοράς και να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη, μέσω της αύξησης του όγκου του διαπραγματευόμενου προϊόντος, σε σχέση με την παραγωγή και την εμπορία. Η πρόσκληση άνοιξε τον Ιανουάριο του 2018 και, μετά από παρατάσεις, έκλεισε τον περασμένο Οκτώβριο. Σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, υποβλήθηκαν 76 προτάσεις που αφορούν την κτηνοτροφία, συνολικού προϋπολογισμού 19,8 εκατ. ευρώ, οι οποίες και αξιολογούνται.

Συνεργασία και καινοτομία

ida-ktinotrofia-akriveiasΣυνολικά, 655 προτάσεις υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της Δράσης 1 για το Μέτρο 16 «Συνεργασία» του ΠΑΑ 2014-2020, με τις περισσότερες να αφορούν τους τομείς της φυτικής και ζωικής παραγωγής. Ένα μέτρο ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς μέσω των υπομέτρων 16.1-16.2 και 16.1-16.5 δίνεται η ευκαιρία να αξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων και στον τομέα των τροφίμων, αλλά και στην αναζήτηση νέων καλλιεργητικών πρακτικών και πρακτικών παραγωγής, που θα συμβάλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, στο πλαίσιο της Δράσης 1 των υπομέτρων 16.1-16.2 και 16.1-16.5, για τη δημιουργία συνεργασιών και την ίδρυση των Επιχειρησιακών Ομάδων (ΕΟ) της ΕΣΚ έχουν υποβληθεί 122 προτάσεις που αφορούν την κτηνοτροφία, συνολικού προϋπολογισμού 610.000 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως μόνο εφόσον ενταχθούν οι δικαιούχοι προβλέπεται νέα πρόσκληση υποβολής αιτήσεων στήριξης για τη Δράση 2.