Η επαγγελματική κατάσταση των γυναικών που απασχολούνται στη γεωργία στην ΕΕ

γράφει ο Νίκος Τράγγαλος

Πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, παρέχει μια γενική εικόνα του επαγγελματικού καθεστώτος των γυναικών που απασχολούνται στη γεωργία στην ΕΕ, καθώς και της κατάστασης απασχόλησης και της θέσης τους στην αγορά εργασίας των αγροτικών περιοχών στα περισσότερα κράτη-μέλη.

Η μελέτη παρουσιάζει τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται στα κράτη-μέλη και ολοκληρώνει με συστάσεις πολιτικής για τη βελτίωση της κατάστασης της απασχόλησης και του νομικού καθεστώτος των γυναικών που ζουν σε αγροτικές περιοχές της ΕΕ.

Ο αριθμός των γυναικών που εγκαταλείπει την ύπαιθρο υπερβαίνει τον αντίστοιχο αριθμό των ανδρών, με αποτέλεσμα να καταγράφονται σοβαρές δημογραφικές ανισορροπίες, παρεμποδίζοντας τη σταθερή οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών. Παρά την αναγνώριση της ισότητας μεταξύ των φύλων, πρόσφατες εκθέσεις δείχνουν ότι η πρόοδος παραμένει ανεπαρκής. Οι γυναίκες διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών, ο οποίος όμως συχνά παραβλέπεται.

Οι γυναίκες επιχειρηματίες αντιπροσωπεύουν το 30% του συνόλου των διαχειριστών γεωργικής εκμετάλλευσης της ΕΕ, τείνουν να έχουν μικρότερες εκμεταλλεύσεις από τους άντρες, λαμβάνουν όμως περισσότερα ρίσκα, ενώ οι καινοτόμες ιδέες τους είναι ισάξιες των ανδρών.

Στα συμπεράσματα της μελέτης αναφέρεται ότι οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ αποτελούν λιγότερο από το 50% του συνολικού πληθυσμού της υπαίθρου, αντιπροσωπεύοντας το 45% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού και περίπου το 40% εξ αυτών εργάζεται σε οικογενειακές εκμεταλλεύσεις. Η σημασία τους στην αγροτική οικονομία είναι ακόμη μεγαλύτερη, καθώς η συμμετοχή τους μέσω της άτυπης αγροτικής οικονομίας δεν αναγνωρίζεται στατιστικά.

Ενώ το μέσο ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων γυναικών στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ είναι περίπου 38%, η Ελλάδα καταγράφει το τρίτο μεγαλύτερο (64%), πίσω από την Κροατία και Κύπρο, ενώ κατέχει και το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικείας ανεργίας στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, η άτυπη απασχόληση κατέχει σημαντικό μερίδιο στη δομή της συνολικής απασχόλησης, ιδίως στη Ρουμανία, την Ελλάδα, την Πολωνία και την Ισπανία, με τις Ελληνίδες να κατέχουν την τρίτη θέση με ποσοστό 36%. Τέλος, τα ακαθάριστα ωριαία κέρδη των γυναικών είναι κατά μέσο όρο 16,2% χαμηλότερα από εκείνα των ανδρών στην ΕΕ.