Β ασικός παράγοντας επιτυχίας στη μελισσοκομία είναι οι σωστοί χειρισμοί στον κατάλληλο χρόνο. Για τον σκοπό αυτόν, ο μελισσοκόμος θα πρέπει να γνωρίζει καλά τη συμπεριφορά του μελισσιού, αλλά και τα μελισσοκομικά φυτά της περιοχής του.
Στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία στις κλιματολογικές συνθήκες, ωστόσο υπάρχουν ανοιξιάτικοι χειρισμοί που διέπονται από τις ίδιες βασικές αρχές, αλλά χρειάζονται χρονική προσαρμογή, ανάλογα με την περιοχή της μελισσοκομικής εκμετάλλευσης. Οι χειρισμοί αυτοί ξεκινούν πιο νωρίς στα νότια διαμερίσματα της χώρας, γιατί τα μελίσσια εκεί αναπτύσσονται νωρίτερα, λόγω του ήπιου χειμώνα.
Η ανάπτυξη των μελισσιών είναι το βασικό μέλημα των μελισσοκόμων την άνοιξη, ώστε τα μελίσσια να μπορέσουν να φτάσουν τη μέγιστη ανάπτυξή τους, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τις ανθοφορίες ή τις μελιτοεκκρίσεις που θα προκύψουν.
Προσοχή στη σμηνουργία Όμως, με την ανοιξιάτικη ανάπτυξη στα μελίσσια έρχεται η σμηνουργία, η οποία είναι ο φυσικός τρόπος αναπαραγωγής των μελισσιών, αλλά ανεπιθύμητη από τον μελισσοκόμο. Αυξάνει σημαντικά τον χρόνο επιθεώρησης του κάθε μελισσιού, απαιτεί καλές γνώσεις χειρισμού και, εάν εξελιχθεί, ο μελισσοκόμος κινδυνεύει να χάσει τόσο μέρος των μελισσιών που σμηνουργούν, όσο και τη δυνατότητα ανάπτυξης αυτών που παραμένουν στις κυψέλες. Οι τρόποι που χειρίζεται ο κάθε μελισσοκόμος τη σμηνουργία ποικίλλουν. Απαραίτητη είναι η πρόληψη με τον συχνό έλεγχο και την έγκαιρη τοποθέτηση χώρου στο μελίσσι (χτισμένες κηρήθρες, φύλλα κηρήθρας, όροφοι). Στις περιπτώσεις που εκδηλώνεται το φαινόμενο, εφαρμόζονται τεχνικές καταστολής της σμηνουργίας. Οι συνηθέστεροι τρόποι που εφαρμόζονται είναι η καταστροφή όλων των βασιλικών κελιών, η μέθοδος Demaree, η τεχνητή σμηνουργία κ.ά. Σε περίπτωση που ένα μελίσσι σμηνουργήσει παρά την προσπάθεια καταστολής του φαινομένου, ο μελισσοκόμος θα πρέπει να συλλέξει τον αφεσμό έγκαιρα. |
Παραγωγή βασιλισσών
Η άνοιξη είναι η καταλληλότερη εποχή για παραγωγή βασιλισσών (βασιλοτροφία) λόγω της αφθονίας τροφής, της ύπαρξης πολλών κηφήνων και γενικότερα της φυσικής τάσης των μελισσιών για αναπαραγωγή. Στόχος της βασιλοτροφίας είναι η ανανέωση των βασιλισσών, αλλά και η δημιουργία νέων μελισσιών.
Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής βασιλικού πολτού. Για τον παραπάνω σκοπό, έχουν αναπτυχθεί δεκάδες τρόποι οι οποίοι όμως στηρίζονται στην ίδια βασική αρχή. Δηλαδή, στο γεγονός ότι η προνύμφη της μέλισσας τις πρώτες τρεις μέρες της ζωής της δεν έχει προκαθοριστεί αν θα εξελιχθεί σε εργάτρια ή βασίλισσα, καθώς αυτό εξαρτάται από τη διατροφή της και το είδος του κελιού στο οποίο θα βρεθεί.
Τέλος, πολλά από τα φυτά της ελληνικής χλωρίδας ανθίζουν κατά κύριο λόγο την άνοιξη, οπότε η εισροή γύρης στο μελίσσι είναι η μεγαλύτερη συγκριτικά με τις υπόλοιπες εποχές του έτους. Άρα, ο μελισσοκόμος έχει τη δυνατότητα να συλλέξει γύρη από τα μελίσσια του, είτε για να τη χρησιμοποιήσει για την παρασκευή πρωτεϊνούχων μελισσοτροφών κυρίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, είτε για ανθρώπινη κατανάλωση.
