Στο μικροσκόπιο της επιστημονικής κοινότητας θα βρεθούν σημαντικές ελληνικές παραδοσιακές ποικιλίες οπωροφόρων δέντρων, που παρουσιάζουν κάποια επιθυμητά ποιοτικά και οικονομικά χαρακτηριστικά για την εγχώρια και διεθνή αγορά. Με στόχο την αξιολόγηση, τη βελτίωση, την ανάδειξη, την αξιοποίηση, αλλά και τη διάδοσή τους και σε άλλες περιοχές της χώρας, τα ροδάκινα του Βόλου, της ποικιλίας Λεμονάτα, το φιρίκι Πηλίου, προϊόν ΠΟΠ, και τα κεράσια ποικιλίας Τσολακέϊκα από τα ορεινά της Πέλλας και τραγανά Εδέσσης είναι τα οπωροφόρα που θα μελετηθούν μέσω του ερευνητικού προγράμματος GrEatFruit, το οποίο υποβλήθηκε στο πλαίσιο της δράσης «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ» από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Στόχος του τριετούς προγράμματος, όπως επισημαίνει στην «ΥΧ» η εντεταλμένη ερευνήτρια του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» και συντονίστρια του έργου Δρ. Κατερίνα Γρηγοριάδου, είναι η διάσωση μερικών από τις σημαντικότερες παραδοσιακές ελληνικές ποικιλίες φυλλοβόλων οπωροφόρων, η αξιολόγηση κάποιων κλώνων, η δημιουργία υψηλής ποιότητας πολλαπλασιαστικού υλικού, η καταγραφή και η βελτίωση των συνθηκών καλλιέργειας, αλλά και συντήρησης των καρπών, η βελτίωση της γευστικής ποιότητας, ο εντοπισμός και επίλυση ενδεχόμενων προβλημάτων που υπάρχουν σε αυτές, η διάδοση της καλλιέργειας και σε άλλες περιοχές και, γενικότερα, η παραγωγή προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας για τον καταναλωτή.
Η ερευνητική διαδικασία
Καθώς οι σύγχρονες καλλιέργειες απαιτούν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως οι ποικιλίες να είναι παραγωγικές, να έχουν ανθεκτικότητα σε ασθένειες και σε δυσμενείς συνθήκες περιβάλλοντος, η ποιότητα των καρπών να είναι άριστη κ.ά. μέσω του προγράμματος θα ερευνηθούν ποια υποκείμενα θα χρησιμοποιηθούν και πάνω σε ποιες ποικιλίες θα εμβολιαστούν, τι καλλιεργητικές φροντίδες θα χρησιμοποιηθούν. Παράλληλα, έμφαση θα δοθεί στην άρδευση, στη θρέψη, στην φυτοπροστασία, στην εποχή συγκομιδής, αλλά και στη σωστή μετασυλλεκτική διαχείριση για να μην υποβαθμιστεί η ποιότητα των προϊόντων.
«Μέσα στους πληθυσμούς που καλλιεργούνται υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Η ερευνητική διαδικασία θα επικεντρωθεί στο να εντοπίσουμε γονιδιακά τα καλύτερα άτομα, να τα επιλέξουμε, να τα πολλαπλασιάσουμε σωστά, να αναπτύξουμε καλλιεργητικά πρωτόκολλα φιλικά προς το περιβάλλον για τη δημιουργία άριστων και ασφαλών προϊόντων διατηρώντας πάντα τα χαρακτηριστικά των παραδοσιακών ποικιλιών, όπως και στη μετασυλλεκτική συμπεριφορά», αναφέρει η συντονίστρια του έργου.
Η επιλογή των συγκεκριμένων ελληνικών ποικιλιών έγινε, σύμφωνα με την κα Γρηγοριάδου, γιατί παρουσίαζαν διατροφικά πλεονεκτήματα έναντι άλλων ομοειδών προϊόντων, αλλά και ερευνητικό ενδιαφέρον. «Τα λεμονάτα Βόλου είναι αρωματικά και εύγευστα. Έχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά σε σχέση με άλλες ποικιλίες, μικρή παραγωγή, αλλά οι τιμές στις οποίες διατίθενται είναι πολύ υψηλές. Από την άλλη πλευρά, το πρόβλημά τους είναι ότι μαλακώνουν εύκολα και παρουσιάζουν μωλωπισμούς κατά τη συγκομιδή. Αυτός είναι ανασταλτικός παράγοντας για τις μοντέρνες καλλιέργειες και για την εξάπλωση της συγκεκριμένης ποικιλίας», σημειώνει. Για το φιρίκι, αλλά και το τραγανό Εδέσσης προσθέτει ότι τα προβλήματα εντοπίζονται, μεταξύ άλλων, όχι στη γεύση, αλλά στην απόδοση, στη συντήρηση και στην ανομοιομορφία, γεγονός που κάνει άλλες σύγχρονες ποικιλίες να υπερτερούν έναντι αυτών των παραδοσιακών.
Ταυτότητα προγράμματοςΣυντονίστρια της δράσης εθνικής εμβέλειας για την αξιολόγηση, τη βελτίωση, την ανάδειξη και την αξιοποίηση σημαντικών ελληνικών ποικιλιών οπωροφόρων, με το ακρωνύμιο GrEatFruit, είναι η εταιρεία ΒΙΤΡΟ ΕΛΛΑΣ ΑΕ. Επιστημονικός υπεύθυνος είναι ο καθηγητής του Εργαστηρίου Δενδροκομίας, Σχολή Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γεώργιος Νάνος, και συντονίστρια του έργου η Δρ. Κατερίνα Γρηγοριάδου, εντεταλμένη ερευνήτρια του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα». Συμμετέχοντες φορείς του προγράμματος είναι η Novacert Συμβουλευτική-Αναπτυξιακή-Εμπορική ΕΠΕ, τα Οπωροφόρα Φυτά Γκλαβάκη, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) (υπεύθυνος Δρ. Αναγνώστης Αργυρίου), το Εργαστήριο Δενδροκομίας του ΑΠΘ (υπεύθυνος ο αν. καθηγητής Αθ. Μολασιώτης) και το Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του ΑΠΘ (υπεύθυνος ο καθηγητής Ν. Κατής). |
Η όλη γνώση, οι εξελίξεις, όπως και τα αποτελέσματα του GrEatFruit θα αναρτηθούν σε ειδική ιστοσελίδα, θα ανακοινωθούν σε συνέδρια και ημερίδες, ενώ θα παρουσιαστούν σε παραγωγούς στον Βόλο, στην Ημαθία και στην Πέλλα, προκειμένου να υπάρξει ορθή ακολουθία καλλιεργητικών τεχνικών, αλλά και σε καταναλωτές για τα οφέλη των συγκεκριμένων παραδοσιακών ποικιλιών. Το πρόγραμμα ξεκίνησε στα τέλη του Οκτωβρίου και έχει τριετή διάρκεια.
