Έρευνα διαΝΕΟσις: Ο τουρισμός υγείας και ο τουρισμός τρίτης ηλικίας στη μετά – Covid εποχή

Η διαΝΕΟσις, ξεκινώντας από το φθινόπωρο του 2020, δημοσιεύει μια σειρά από έρευνες και policy papers. Τα κείμενα αυτά περιλαμβάνουν μια συνοπτική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης και των βασικών προβλημάτων σε κάθε έναν από τους κρίσιμους κλάδους, και θα καταλήγουν σε συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προτάσεις πολιτικής για την επίλυσή τους.

Σήμερα δημοσιεύεται ένα νέο κείμενο πολιτικής των Γιάννη Τούντα, Αρίστου Δοξιάδη και Αγγελικής Κατσάπη για τον ρόλο του τουρισμού υγείας και του τουρισμού τρίτης ηλικίας στην ανάπτυξη στη μετά-Covid εποχή, το οποίο βασίζεται σε αντίστοιχη μελέτη που είχε δημοσιευθεί πριν από δύο χρόνια. 

O τουρισμός τρίτης ηλικίας και ο τουρισμός υγείας αποτελούν πλέον σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας. Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής, η βελτίωση της υγείας όλων των ηλικιακών ομάδων και η μεγαλύτερη ταξιδιωτική μετακίνηση από χώρα σε χώρα για τουρισμό σε συνδυασμό με την άνοδο του ΑΕΠ των περισσότερων χωρών έχουν συντελέσει στη ραγδαία ανάπτυξη των συγκεκριμένων κατηγοριών τουρισμού.

Πώς θα μπορούσε η χώρα μας να διεκδικήσει ένα σημαντικό μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς του τουρισμού τρίτης ηλικίας και του τουρισμού υγείας, ειδικά μέσα στις νέες συνθήκες που έχει διαμορφώσει η πανδημία; 

Ποια είναι η κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα;

Προτερήματα:
+ Διαθέτει ελκυστικό κλίμα και φύση.
+ Είναι κοντά σε μεγάλους πληθυσμούς σχετικά εύπορων ηλικιωμένων από τη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη.
+ Είναι μέλος της ΕΕ, στοιχείο που σηματοδοτεί μια σχετική ασφάλεια θεσμών, διευκολύνει τις διαδικασίες μετεγκατάστασης συνταξιούχων, και επιτρέπει την κάλυψη των ιατρικών δαπανών στην Ελλάδα από τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας προέλευσης.
+ Έχει χαμηλό κόστος ζωής συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
+ Αποτελεί ήδη μια τεράστια τουριστική αγορά.
+ Διαθέτει πολλούς και καλούς γιατρούς.

Αδυναμίες:
– Κακή ποιότητα υποδομών για άτομα με προβλήματα κινητικότητας.
– Κακές υπηρεσίες Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, ιδίως για ηλικιωμένους και ξένους.
– Το δημόσιο σύστημα υγείας πάσχει από ελλείψεις προσωπικού και υλικών, και από κακή οργάνωση.
– Οι χωροταξικοί κανονισμοί και διαδικασίες δυσχεραίνουν τις επενδύσεις σε οικιστικά συγκροτήματα.
– Λείπουν οι μεγάλες επιχειρήσεις με δυνατότητα να επενδύουν σε μεγάλης έκτασης εγκαταστάσεις, και να παρέχουν σύνθετα πακέτα υπηρεσιών.
– Είναι εξαιρετικά υψηλή η φορολογία στα μεσαία εισοδήματα (που αφορούν στα εξειδικευμένα στελέχη), και υψηλή η φορολογία στα εταιρικά κέρδη.

Τι μπορεί να κερδίσει η Ελλάδα; 

Από τον τουρισμό τρίτης ηλικίας:
Με βάση τους πολλαπλασιαστές του ΣΕΤΕ, του ΚΕΠΕ και του ΙΟΒΕ και εφόσον επιτευχθεί η προσέλκυση 1 εκατ. επιπλέον ξένων τουριστών τρίτης ηλικίας, οι οποίοι θα δαπανήσουν €1,5 δισ., οι επιπτώσειςστην ελληνική οικονομία θα είναι πολύ σημαντικές.

• €3,7 δισ. αύξηση στο ΑΕΠ (2% του συνολικού ΑΕΠ του έτους 2017)
• 60 χιλιάδες θέσεις εργασίας

Από τον τουρισμό μακράς διάρκειας διαμονής: €1,1 δισ. αύξηση στο ΑΕΠ και11 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Από τον ιατρικό τουρισμό: €1,5 δισ. αύξηση στο ΑΕΠ και 20 χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Από τον ιαματικό τουρισμό: €2 δισ. αύξηση στο ΑΕΠ και 25,6 χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Από τον τουρισμό ευεξίας: €13,5 δισ. αύξηση στο ΑΕΠ και 171 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας

Προτεινόμενα μέτρα άμεσης προτεραιότητας λόγω της πανδημίας

α) Η διαμόρφωση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για τον τουρισμό υγείας.
β) Η θεσμοθέτηση της συνεργασίας των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων.
γ) Η κατάρτιση του εμπλεκόμενου προσωπικού στον τομέα της φιλοξενίας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την υγεία και την ασφάλεια των ηλικιωμένων ατόμων.
δ) Η ανάπτυξη και καλύτερη οργάνωση του τομέα της Δημόσιας Υγείας με την αναβάθμιση του νόμου για τη Δημόσια Υγεία που ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2020, κυρίως σε ό,τι αφορά την πρόληψη και αντιμετώπιση των λοιμωδών νοσημάτων.
ε) Η ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές με την αξιοποίηση της ηλεκτρονικής υγείας (e-health).
στ) Η διασφάλιση των αναγκαίων πόρων και των κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων για την άμεση υλοποίηση σχετικών επενδύσεων, δημόσιων και ιδιωτικών, καθώς και των αναγκαίων ΣΔΙΤ.

Τα βασικά σημεία του κειμένου πολιτικής παρουσιάστηκαν από τον Καθηγητή Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ και μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της διαΝΕΟσις Γιάννη Τούντα, σε δημόσια διαδικτυακή συζήτηση της διαΝΕΟσις για τον κλάδο τουρισμού στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 20/7.
Στο πλαίσιο της συζήτησης αναδείχθηκε σειρά και άλλων θεμάτων που άπτονται του κρίσιμου αυτού κλάδου για την ελληνική οικονομία, όπως του οικοτουρισμού, της σημασίας ανάπτυξης των τουριστικών λιμένων και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συζήτηση ΕΔΩ