Φυτοφάρμακα: Η Ελλάδα δεν έχει αναθεωρήσει το εθνικό της σχέδιο δράσης

Η Ελλάδα δεν έχει αναθεωρήσει το εθνικό της σχέδιο μέσα στην 5ετία
Η Ελλάδα δεν έχει αναθεωρήσει το εθνικό της σχέδιο μέσα στην 5ετία

Την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλούν οι ευρωβουλευτές να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να ολοκληρώσει την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2009/128 της Κομισιόν, που αναφέρεται στην αειφορική χρήση των φυτοφαρμάκων στην ΕΕ. Σε σχετική έκθεση του ευρωκοινοβουλίου επισημαίνεται ο στόχος που είχε τεθεί με το «Έβδομο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον», όπου προβλέπεται ότι έως το 2020 η χρήση των φυτοπροστατευτικών ουσιών δεν θα έπρεπε να έχει βλαπτικά αποτελέσματα για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον. H σχετική οδηγία περιλαμβάνει μια σειρά ενεργειών, ώστε να επιτευχθεί μια φιλικότερη προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο χρήση των φυτοπροστατευτικών ουσιών, ενώ επίσης θέτει στο επίκεντρο την υιοθέτηση των Αρχών Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (IPM) και εναλλακτικών τεχνικών, όπως τη χρήση μη χημικών υποκατάστατων στα φυτοφάρμακα.

Ελλιπή τα εθνικά σχέδια χρήσης φυτοπροστατευτικών

Το Άρθρο 4 της Οδηγίας ζητεί από τα κράτη – μέλη την υιοθέτηση Εθνικών Σχεδίων Δράσης για την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που να περιλαμβάνουν μετρήσιμους στόχους, μέτρα και χρονοδιαγράμματα, ώστε να μειωθούν οι κίνδυνοι και οι επιπτώσεις της χρήσης φυτοφαρμάκων, καθώς και την ενσωμάτωση των IPM, καθώς και εναλλακτικών μεθόδων ή τεχνικών για να μειωθεί η αναγκαιότητα χρήσης των φυτοφαρμάκων.

Η έκθεση της Ευρωβουλής επισημαίνει τη «φτωχή» ενσωμάτωση των προβλέψεων της Οδηγίας από την πλειονότητα των κρατών – μελών, παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει. Ένας από τους τομείς που υπολείπονται τα κράτη-μέλη αφορά την υιοθέτηση εναλλακτικών τεχνολογιών, ώστε να επιτευχθεί η σταδιακή απεξάρτηση από τη χρήση των φυτοπροστατευτικών. Είκοσι ένα κράτη-μέλη έχουν θέσει στόχους μείωσης των κινδύνων από τη χρήση φυτοπροστατευτικών και εννέα έχουν θέσει στόχους για τη μείωση χρήσης τους. Μόνο πέντε εξ αυτών (Βέλγιο, Δανία, Ελλάδα, Γερμανία και Γαλλία) έχουν θέσει στα εθνικά τους σχέδια μετρήσιμους στόχους ευρείας κλίμακας. Τα πρώτα τέσσερα κράτη-μέλη αναφέρονται σε στόχους μείωσης του κινδύνου χρήσης και μόνο η Γαλλία έχει θέσει στόχο μείωσης της χρήσης των φυτοπροστατευτικών.

Κλειδί ο εκσυγχρονισμός της ΚΑΠ για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων

«Παρά το γεγονός ότι προβλέπεται αναθεώρηση των Εθνικών Σχεδίων Δράσης τουλάχιστον κάθε πέντε χρόνια, μόνο η Γαλλία και η Λιθουανία έχουν προβεί στις απαιτούμενες διαδικασίες», επισημαίνεται στην έκθεση. Στη συνέχεια, αναφέρεται ότι «πολλά σχέδια εστιάζουν στην εκπαίδευση των χρηστών φυτοπροστατευτικών, χωρίς όμως να υπάρχουν αναφορές στην προστασία συγκεκριμένων οικοσυστημάτων και του πόσιμου νερού». O εισηγητής της έκθεσης επισημαίνει επιπλέον ότι η μείωση της χρήσης των φυτοπροστατευτικών και οι Αρχές Ολοκληρωμένης Διαχείρισης αποτελούν «κλειδί» για την αποτελεσματική ενσωμάτωση της Οδηγίας. «Μέχρι στιγμής, τα περιβαλλοντικά μέτρα («Πράσινη Ενίσχυση») είχαν μικρό θετικό αντίκτυπο στην προστασία του εδάφους και η διασφάλιση των μέτρων Πολλαπλής Συμμόρφωσης μέσω μιας εκσυγχρονισμένης ΚΑΠ, που θα έχει ως επίκεντρο την αειφορία, μπορεί να συμβάλει σε μια φιλική προς το περιβάλλον, οικονομικά βιώσιμη και κοινωνικά υπεύθυνη γεωργία στην ΕΕ», αναφέρεται στην έκθεση συμπερασματικά.