Με την έκδοση 3+1 νέων προσκλήσεων στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης αναμένεται να κλείσει το μεταβατικό έτος 2022, λίγο πριν δηλαδή από την έναρξη της νέας προγραμματικής περιόδου.
Νέα Σχέδια Βελτίωσης με προϋπολογισμό ύψους 180 εκατ. ευρώ περίπου, δράση με στόχο την προαγωγή της ευζωίας και της καλής μεταχείρισης των παραγωγικών ζώων στον τομέα της χοιροτροφίας, ύψους 25 εκατ. ευρώ, και στήριξη για νέα συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας στην καλλιέργεια βαμβακιού ύψους 41 εκατ. ευρώ αναμένεται να εκδοθούν μέσα στο φθινόπωρο, ενώ δεν έχει ακόμη «κλειδώσει» εάν θα προχωρήσει η Δράση 10.1.10 «Προστασία τοπικών αβελτίωτων πληθυσμών – ποικιλιών που κινδυνεύουν από γενετική διάβρωση».
Σχέδια Βελτίωσης
Το ενδιαφέρον, πάντως, είναι στραμμένο κυρίως στα νέα Σχέδια Βελτίωσης, με μία πρόσκληση, η οποία μπαίνει ουσιαστικά εμβόλιμα με την ισχύ της μεταβατικής ΚΑΠ.
Σύμφωνα με τις αρμόδιες διαχειριστικές αρχές, αυτήν τη στιγμή είναι σε εξέλιξη η επεξεργασία του θεσμικού πλαισίου του υπομέτρου και πρόκειται να επικαιροποιηθούν οι τυπικές αποδόσεις ύστερα από διαβίβαση των νέων τυπικών αποδόσεων από την αρμόδια Διεύθυνση του ΥΠΑΑΤ. Μάλιστα, οι νέες τυπικές αποδόσεις πρόκειται να ανακοινωθούν άμεσα και θα ισχύσουν από το ΟΣΔΕ του 2023.
Σημειώνεται ότι κερδισμένοι από τα νέα Σχέδια Βελτίωσης θα είναι οι Νέοι Γεωργοί της τρέχουσας πρόσκλησης, ενώ δικαιούχοι μπορούν να κριθούν και οι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων ως επαγγελματίες γεωργοί (όχι ως νεοεισερχόμενοι).
Επιλέξιμες είναι οι επενδύσεις που αφορούν:
✱ Ανέγερση, επέκταση και εκσυγχρονισμό γεωργικών κτηρίων και κατασκευών.
✱ Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού.
✱ Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση πολυετών φυτειών.
✱ ΑΠΕ
✱ Περίφραξη εγκαταστάσεων.
✱ Γενικές δαπάνες (αμοιβές μελετητών, δαπάνες για έκδοση αδειών κ.ά.).
Κριτήρια βαθμολογίας
Οι βασικές αρχές που θα διέπουν τα βαθμολογικά κριτήρια αφορούν χαρακτηριστικά που συνδέονται με τη γεωργική εκμετάλλευση, όπως ο προσανατολισμός της. Προτεραιότητα έχουν:
✱ Η αιγοπροβατοτροφία και η μελισσοκομία.
✱ Τα οπωροκηπευτικά και το βαμβάκι.
✱ Η παραγωγή ζωοτροφών.
✱ Οι ανθεκτικές καλλιέργειες στην κλιματική αλλαγή.
✱ Τα πιστοποιημένα προϊόντα.
✱ Οι καλλιέργειες – εκτροφές που προτείνονται από τις περιφέρειες.
Συστήματα ποιότητας
Εντός του β’ εξαμήνου 2022 αναμένεται να εκδοθεί η 2η πρόσκληση για τη Δράση 3.1.2 «Στήριξη για νέα συμμετοχή σε εθνικά συστήματα ποιότητας» για την καλλιέργεια του βαμβακιού, η οποία θα αφορά την καλλιεργητική περίοδο 2023.
Στο πλαίσιο της πρόσκλησης, επιλέξιμες είναι οι δαπάνες για τη συμμετοχή των δικαιούχων στο σύστημα ποιότητας «Διαχείριση Αγροτικού Περιβάλλοντος – Ολοκληρωμένη Διαχείριση στη Γεωργική Παραγωγή» («AGRO 2») του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Ειδικότερα, επιλέξιμη είναι η εφαρμογή των προτύπων AGRO 2-1 και 2-2 από την 3η έκδοσή τους (5-12-2019) κι έπειτα στην καλλιέργεια βαμβακιού («ενισχυόμενη δραστηριότητα»).
Δικαιούχοι είναι οι συλλογικοί φορείς, συμπεριλαμβανομένων των αναγνωρισμένων Οργανώσεων και Ομάδων Παραγωγών και των Ενώσεών τους. Δεν μπορούν να κριθούν δικαιούχοι οι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις, που είναι καταχωρισμένες στο ΕΜΑΣ. Η ενίσχυση ορίζεται από 540 ευρώ έως 856 ευρώ ανά εκμετάλλευση-µέλος οργάνωσης.
Καλή μεταχείριση χοίρων
Το φθινόπωρο αναμένεται και η πρόσκληση στο πλαίσιο του Υπομέτρου 14.1 «Καλή Μεταχείριση των Χοίρων Ενσταβλισμένων Εκτροφών», που προβλέπει ετήσια οικονομική ενίσχυση ανά ΜΖΚ (Μονάδα Ζωικού Κεφαλαίου) στους δικαιούχους, οι οποίοι ουσιαστικά θα αποζημιώνονται για την απώλεια εισοδήματος (διαφυγόν εισόδημα) και τις πρόσθετες δαπάνες ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που θα αναλαμβάνουν.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την προδημοσίευση της πρόσκλησης, η υλοποίηση όλων των δεσμεύσεων γίνεται με τη στήριξη τεχνικού συμβούλου ευζωίας (κτηνίατρος ή γεωπόνος, εγγεγραμμένος στο ΓΕΩΤΕΕ) και ο τρόπος και η διαδικασία εφαρμογής των δεσμεύσεων θα πρέπει να αποτυπώνονται στο σχέδιο ευζωίας της εκμετάλλευσης που συντάσσεται από τον εν λόγω τεχνικό σύμβουλο.
Το ποσό της ετήσιας οικονομικής ενίσχυσης ανά ΜΖΚ μπορεί να φτάσει έως 189 ευρώ ανά ΜΖΚ για χοιρομητέρες και έως τα 158 ευρώ ανά ΜΖΚ για τα λοιπά χοιρινά.
Προστασία τοπικών ποικιλιών
Με την έναρξη της μεταβατικής περιόδου, στον σχεδιασμό του το ΥΠΑΑΤ είχε συμπεριλάβει την ενεργοποίηση της Δράσης 10.1.10 «Προστασία τοπικών αβελτίωτων πληθυσμών – ποικιλιών που κινδυνεύουν από γενετική διάβρωση».
Σύμφωνα με το έγγραφο της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΑΑ 2014-2020, μέσα στο 2022 προβλέπεται να εκδοθεί τόσο το θεσμικό πλαίσιο όσο και η πρόσκληση της δράσης.
Η φιλοσοφία της βασίζεται στη δέσμευση που αναλαμβάνουν οι δικαιούχοι να καλλιεργούν αβελτίωτους πληθυσμούς-ποικιλίες σε συγκεκριμένες περιοχές κατανομής ανά πληθυσμό – ποικιλία προτεινόμενου καταλόγου (53 ποικιλίες), όπως κριθάρι Νάξου σε Αιγαίο, Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα και Μακεδονία, σκληρό σιτάρι Μαυραγάνια σε όλη τη χώρα, μονόκοκκο σιτάρι Καπλουτζάς σε Μακεδονία και Θεσσαλία, φάβα Παπούλα στην Κρήτη, ξινόμηλα Αγιάσου στη Λέσβο, ροδάκινα Προφήτης Ηλίας στην Ημαθία, αμπέλι Βολίτσα Άσπρη στην Πελοπόννησο, ντομάτα Ιθάκη σε Ιόνια Νησιά και Πελοπόννησο κ.ά. Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ανέρχεται σε 60 ευρώ/στρ./έτος για τις ετήσιες καλλιέργειες και στα 90 ευρώ/στρ./έτος για τις πολυετείς.
