Γάλα, όπως… βαμβάκι: Οι κτηνοτρόφοι πουλάνε χωρίς να γνωρίζουν την τιμή

Οι κτηνοτρόφοι της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης που πουλάνε γάλα βρίσκονται αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα, στην οποία οι γαλακτοβιομήχανοι δεν ξεκαθαρίζουν την τιμή, άρα δημιουργείται ένα νέο χρηματιστηριακό προϊόν. Η περίπτωσή τους θυμίζει αυτήν των βαμβακοπαραγωγών, οι οποίοι ασχολούνται εδώ και καιρό με αυτό το «χρηματιστήριο», επιδιώκοντας υψηλότερη τιμή.

Από το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών προς τους γαλακτοπαραγωγούς, θα εξαρτηθεί το επόμενο διάστημα εάν εκείνοι θα παραμείνουν στο επάγγελμα ή θα εγκαταλείψουν οι μισοί, καθώς η έξοδος τον τελευταίο καιρό γίνεται με βήμα γοργό.

Ο πρόεδρος των Κτηνοτρόφων Ροδόπης, Σάκης Κοσουτζής, εξηγεί ότι «οι τιμές είναι πολύ κάτω από το κοστολόγιο παραγωγής», ενώ τονίζει ότι «έχουμε έλλειψη εργατικού προσωπικού». Για τον ίδιο, στην καταστροφή της κτηνοτροφίας έχουν συντελέσει και οι ελληνοποιήσεις. «Δεν γίνεται να έρχεται εισαγόμενο μείγμα και να βαφτίζεται “φέτα”, που είναι εθνικό προϊόν και δεν μπορεί να το νοθεύσει κανείς». Ο ίδιος παραδίδει γάλα, αλλά η τιμή είναι άγνωστη.  

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Ξάνθης, Δημήτρης Ψεμματάς, εξηγεί ότι υπάρχει ζήτηση, πλην όμως οι έμποροι δεν ορίζουν την τιμή. «οι τιμές καθορίζονται κάθε χρόνο τον Οκτώβριο, αλλά φέτος παίρνουν ανοιχτά». Αυτό που λένε οι έμποροι στους κτηνοτρόφους είναι ότι θα δώσουν την ίδια τιμή με τους συναδέλφους τους. Ο ίδιος εκτιμά ότι οι τιμές θα κινηθούν στα περσινά επίπεδα, με ενδεχόμενο σχετικής βελτίωσης. Όπως επισημαίνει, «το αιγοπρόβειο γάλα θα ξεκινήσει γύρω στο 1,65 ευρώ το κιλό και το γίδινο στο 1 με 1,05 ευρώ».

Σε δύσκολο «σταυροδρόμι» οι παραγωγοί

Ο κ. Ψεμματάς είναι προβληματισμένος και διαπιστώνει ότι, παρά τις σοβαρές ελλείψεις σε γάλα, λόγω των πλημμυρών στη Θεσσαλία, των πυρκαγιών στον Έβρο και των ζώων που σφάζονται διαρκώς, κάποιες εταιρείες προσπαθούν να ρίξουν την τιμή. «Δεν μπορούν να καλύψουν την εγχώρια αγορά, ούτε τις συμβάσεις τους με το εξωτερικό. Εάν μειώσουν την τιμή, δεν θα μπορέσουμε να σιτίσουμε τα ζώα μας όπως πρέπει, και το γάλα θα είναι λιγότερο. Σε κάθε κτηνοτρόφο, η παραγωγή θα μειωθεί κατά 20% με 30%».

Ο ίδιος πληροφορείται ότι οι έμποροι θα συνεχίσουν να παίρνουν με τις περσινές τιμές και θα εξετάσουν την πολιτική τους το 2024. Εκείνος πληρώνεται με 1,60 ευρώ το κιλό. Όσοι έχουν τονάζ πάνω από 150 τόνους, λαμβάνουν 1,64. 

Για τους κτηνοτρόφους, το ρεύμα τριπλασιάστηκε και οι ζωοτροφές είναι ψηλά. Ο κ. Ψεμματάς επισημαίνει ότι οι παραγωγοί καλαμποκιού πουλάνε 18 λεπτά το καλαμπόκι και εκείνοι το αγοράζουν 28 λεπτά συν ΦΠΑ. Όπως επισημαίνει, εάν τελικά οι εταιρείες ρίξουν τις τιμές, οι μισές μονάδες θα κλείσουν. Το αίτημά τους, λοιπόν, είναι να υπάρξει κρατική παρέμβαση σε όλα τα προϊόντα, για τη μείωση της ψαλίδας μεταξύ τιμής παραγωγού και στο ράφι. «Ζητάμε εγγράφως ελέγχους στα σύνορα, ώστε να μη βαφτίζεται ελληνικό το εισαγόμενο γάλα. Φέρνουν γάλατα, φτιάχνουν λευκό τυρί και γιαούρτι και το δικό μας γάλα το κρατάνε μόνο για φέτα».  

Γήρανση αγροτικού δυναμικού

Ο Γιάννης Κυριακούδης, αιγοπροβατοτρόφος από τη Θάσο, εξηγεί ότι στο νησί, και γενικότερα στον Νομό Καβάλας, περιμένουν πρώτα τις γέννες και μετά, τον Φεβρουάριο, θα έχουν διαθεσιμότητα γάλακτος προς τους τυροκόμους. Παρακολουθούν, λοιπόν, με αγωνία τις συζητήσεις για ενδεχόμενη πτώση των τιμών.

Με βάση τα τρέχοντα έξοδα, ο κ. Κυριακούδης εκτιμά ότι είναι βασικό να διατηρηθούν και, ει δυνατόν, να ανέβουν οι περσινές τιμές. «Ξεκινήσαμε με 1,55 ευρώ το κιλό για το πρόβειο και πέσαμε στο 1,52, και από 95 στα 92 λεπτά το κιλό για το γίδινο».

Ταυτόχρονα, οι συνάδελφοί του ζητούν χαμηλότερο κόστος παραγωγής, καθότι η ενέργεια ανέβηκε τρεισήμισι φορές, όπως και οι ζωοτροφές. Το αδιέξοδο αποτυπώνεται στο προφίλ της κτηνοτροφίας στο νησί, όπου ο κ. Κυριακούδης, μαζί με έναν ακόμη κάτοικο, είναι οι νεότεροι παραγωγοί, ετών 40. Επίσης, στον Πρίνο Θάσου υπήρχαν 15 κοπάδια πριν από 15 χρόνια και τώρα έχουν μείνει 2,5.