Γεωργία Δέσμευσης Άνθρακα: Σφήνα Γερµανίας στο γαλλικό όραµα «αγρότες – στρατιώτες του κλίµατος»

Ισότιµο σύστηµα πιστοποίησης ζητά η Ελλάδα

Αυστηρό μήνυμα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε το νομοθετικό πλαίσιο που πρόκειται να παρουσιάσει έως το τέλος του έτους για τη γεωργία δέσμευσης άνθρακα να περιλαμβάνει όλους εκείνους τους μηχανισμούς που θα αποτρέπουν φαινόμενα greenwashing, έστειλε ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας, Τζεμ Οζντεμίρ, κατά τη διάρκεια του άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Γεωργίας, στο Στρασβούργο.

Ο Τζεμ Οζντεμίρ, ο οποίος τάσσεται υπέρ της γεωργίας άνθρακα, επιμένει στην προστασία των εδαφών, ενώ εκφράζει την ανησυχία ότι εάν η προσέγγιση που θα ακολουθηθεί θα βασίζεται μόνο σε όρους αγοράς, ελλοχεύει ο κίνδυνος της «διπλής καταμέτρησης», δηλαδή και του αγρότη που θα δεσμεύει άνθρακα και της ιδιωτικής εταιρείας που θα αγοράζει πιστώσεις. Κι αυτό θα συμβεί εφόσον δεν υπάρξει μία ενιαία και ξεκάθαρη πολιτική.

Επιπλέον, είπε ότι μπορεί να οδηγήσει και στο φαινόμενο του greenwashing, δηλαδή της παραπλάνησης του κοινού σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος.

Την ίδια ανησυχία εκφράζει και ο οργανισμός για την προάσπιση των δικαιωμάτων των αγροτών και της βιώσιμης γεωργίας European Coordination Via Campesina (ECVC), που αντιτίθεται, ωστόσο, στα σχέδια της Κομισιόν. Χαρακτηρίζει την όλη προσέγγιση «αφελή», προειδοποιώντας ότι οι ισχυροί ιδιωτικοί παράγοντες θα συνεχίσουν να ρυπαίνουν και θα εκμεταλλεύονται την προσπάθεια των αγροτών, προκειμένου να αντισταθμίσουν τις εκπομπές τους.

Αισιοδοξία

Η Κομισιόν, από την πλευρά της, διά στόματος του επιτρόπου Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, τόνισε ότι η εκπόνηση του νομοθετικού πλαισίου αποτελεί μεγάλη πρόκληση για την επιτυχία του εγχειρήματος, καθώς το σύστημα που θα προταθεί πρέπει να είναι απλό και εφαρμόσιμο για τους αγρότες, απελευθερωμένο από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Ο ίδιος συμφωνεί ότι είναι πολύ σημαντικό να αποτραπούν φαινόμενα εξαπάτησης.

«Η αποφυγή της διπλής καταμέτρησης είναι το κλειδί για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία», απάντησε ο Γάλλος υπουργός Γεωργίας και πρόεδρος του Συμβουλίου, Ζυλιέν Ντενορμαντί, και προσπάθησε να πείσει τους δημοσιογράφους ότι δεν υπάρχουν σημεία διαφωνίας με τη Γερμανία.

Εξάλλου, ο τελευταίος αφιέρωσε τρεις ημέρες στο πλαίσιο του άτυπου Συμβουλίου για να στηρίξει την προτεραιότητα που έχει θέσει για τη γεωργία δέσμευσης άνθρακα. Επαναλαμβάνοντας ότι «οι αγρότες είναι οι στρατιώτες του κλίματος», εξέφρασε την ικανοποίησή του στο τέλος της συνάντησης, καθώς, όπως είπε, υπάρχει «ομοφωνία» όχι μόνο με την Κομισιόν, αλλά και με τους ομολόγους του και τους εκπροσώπους των Ευρωπαίων Αγροτών.

«Μοιραζόμαστε την ίδια προσέγγιση», σημείωσε. «Μία προσέγγιση που πρέπει να επιτύχει τη συμφιλίωση ανάμεσα στη δημιουργία περιβαλλοντικής και οικονομικής αξίας», υπογραμμίζοντας την ανάγκη ενός νέου αγροτικού εισοδήματος.

Υποστήριξε ότι οι ευρωπαϊκές πιστώσεις άνθρακα θα αξίζουν περισσότερο (θα είναι πιο ακριβές) από πιστώσεις σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως π.χ. στη Νότια Αμερική, επειδή το σημείο εκκίνησης της ευρωπαϊκής γεωργικής πολιτικής είναι ήδη σε υψηλό επίπεδο, αντίθετα με χώρες όπου πραγματοποιείται αποψίλωση των δασών.

Δεν παρέλειψε, βέβαια, να τονίσει ότι πρωταρχικός στόχος του πρωτογενούς τομέα είναι και θα παραμείνει η επισιτιστική ασφάλεια. Στο θέμα οι υπουργοί αναμένεται να επανέλθουν, όπως αποκάλυψε, σε επόμενο Συμβούλιο, τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, για να επικυρωθεί κείμενο συμπερασμάτων.

«Επιχείρηση πειθώ»

Η αλήθεια είναι ότι ο Ζυλιέν Ντενορμαντί αξιοποίησε κάθε τρόπο και μέσο, προκειμένου να πείσει τους ομολόγους του για το όραμά του. Στο πλαίσιο του άτυπου Συμβουλίου, κάλεσε και παρευρέθηκαν εκτός από τον επίτροπο Γεωργίας, ο πρόεδρος της επιτροπής AGRI του Ευρωκοινοβουλίου, Ν. Λινς, η πρόεδρος της Copa, Κριστιάν Λαμπέρ, ο πρόεδρος της Cogeca, Ραμόν Άρμενγκολ, η πρόεδρος της CEJA, Ντιάνα Λένζι, εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος (ΕΕΒ) και του Γαλλικού Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας (INRAE).

Τη Δευτέρα 7/2, οι συμμετέχοντες επισκέφτηκαν ερευνητικούς αμπελώνες του INRAE, όπου αναπτύσσονται ποικιλίες σταφυλιών ανθεκτικές σε ασθένειες, ιδίως στο ωίδιο. Ενημερώθηκαν εκτενώς για το ερευνητικό πρόγραμμα, ενώ έλαβαν αναλυτική γνώση της πολιτικής της Γαλλίας στη γεωργία χαμηλού άνθρακα. Επιπλέον, επισκέφτηκαν εκμετάλλευση βοοειδών, όπου εφαρμόζονται πρακτικές γεωργίας άνθρακα, και έλαβαν σχετική ενημέρωση από τον εκπρόσωπο του Ινστιτούτου Κτηνοτροφίας.

Την Τρίτη 8/2 έγινε ευρεία συζήτηση, κατά τη διάρκεια της οποίας αναλύθηκαν από ειδικούς διάφορες μεθοδολογίες και πρακτικές εφαρμογής, ενώ οι υπουργοί είχαν την ευκαιρία να τοποθετηθούν, να ανταλλάξουν απόψεις και να εκφράσουν απορίες. Κάποιοι εξήγησαν ότι εφαρμόζουν πρακτικές πιλοτικά, άλλοι ότι τις έχουν συμπεριλάβει στα Στρατηγικά τους Σχέδια (η Ισπανία, για παράδειγμα, το επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία), ενώ οι πιο διστακτικοί αναφέρθηκαν στη σημασία της δημόσιας χρηματοδότησης.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε στις πρακτικές μείωσης των εκπομπών και αποθήκευσης άνθρακα, στις δυνατότητες ιδιωτικής χρηματοδότησης και στα συστήματα πιστοποίησης, καθώς και στην παροχή κινήτρων στους αγρότες για τη χρήση τέτοιων συστημάτων πιστοποίησης ως βασικού παράγοντα επιτυχίας της όλης προσπάθειας. Σημειώνεται ότι επισημάνθηκε ιδιαίτερα ο ρόλος της συμβουλευτικής και της διάχυσης της γνώσης προς τους παραγωγούς.

Ισότιμο σύστημα

Η Ελλάδα, την οποία εκπροσώπησε, τελικά, ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Μπαγινέτας, επισήμανε ότι ένα σύστημα πιστοποίησης δέσμευσης άνθρακα πρέπει να είναι απλό, διαφανές και εύκολα εφαρμόσιμο, ώστε να είναι ισότιμο για όλους τους αγρότες της Ένωσης και πρωτίστως επικερδές για τους αγρότες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η «ανισότητα» που καταγράφεται στην ΕΕ σχετικά, τέθηκε από τον ίδιο τον Ζυλιέν Ντενορμαντί, ο οποίος εξήγησε ότι πρέπει να δημιουργηθεί τους επόμενους μήνες το ευρωπαϊκό πλαίσιο, το οποίο «θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη που δεν έχουν αναπτύξει τέτοιες πιστοποιήσεις να μπορέσουν να το κάνουν». Ένα πλαίσιο που, όπως είπε, έρχεται να κουμπώσει με τη ρυθμιστική νομοθεσία που ετοιμάζει η Κομισιόν.

Σε δημόσια διαβούλευση η πρόταση της Κομισιόν

Όπως είχε προαναγγείλει η «ΥΧ», τέθηκε αυτή την εβδομάδα (στις 7/2) από την Κομισιόν σε δημόσια διαβούλευση η πρότασή της για τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα και την επικείμενη κανονιστική πρόταση στο τέλος του έτους.

«Η πρωτοβουλία αυτή θα προτείνει κανόνες της ΕΕ για την πιστοποίηση των απορροφήσεων άνθρακα. Θα αναπτύξει τους αναγκαίους κανόνες για την παρακολούθηση, την αναφορά και την επαλήθευση της γνησιότητας αυτών των απορροφήσεων.

Στόχος είναι η επέκταση των βιώσιμων απορροφήσεων άνθρακα και η ενθάρρυνση της χρήσης καινοτόμων λύσεων για τη δέσμευση, την ανακύκλωση και την αποθήκευση CO2 από γεωργούς, δασοκόμους και βιομηχανίες», αναφέρει η Κομισιόν.

Η υποβολή προτάσεων γίνεται μέσω της σελίδας https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13172-Certification-of-carbon-removals-EU-rules_en, έως τις 2 Μαΐου 2022.

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2021