Την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020 στις 11:30 π.μ. στο Συνεδριακό κέντρο Ν. Γερμανός, Περίπτερο 8 – Αίθουσα C, το Παράρτημα του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας σε συνεργασία με το Ελληνικό Αγροδασικό Δίκτυο οργάνωσαν στα πλαίσια της AGROTICA 2020 ημερίδα με θέμα: «Αγροδασικά Συστήματα: Μια καινοτομία για αειφορική γεωργική παραγωγή».
Παρέστησαν οι: κ. Κ. Κιλτίδης, π. Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας κ. Σωτήρης Μπάτος, ο Προέδρος του ΓΕΩΤΕΕ κ. Σ. Μάμαλης, ο Πρόεδρος του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ κ. Θ. Ζάγκας, καθώς και πρόεδροι αγροτικών και δασικών συνεταιρισμών.
Προήδρευσε της ημερίδας ο Πρόεδρος του Παραρτήματος του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Α. Σαρόπουλος μαζί με τον Πρόεδρο του το Ελληνικού Αγραδασικού Δικτύου, κ. Β. Παπαναστάση. Μετά τους χαιρετισμούς ακολούθησαν οι ομιλίες όπως αναφέρονται στο πρόγραμμα που ακολουθεί.
Στη Γενική Συζήτηση που ακολούθησε με αγρότες, προέδρους συνεταιρισμών κι άλλους ειδικούς επιστήμονες, στο τέλος της ημερίδας προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
- Οι παραγωγικές επενδύσεις είναι μοχλός ανάπτυξης για την Ελλάδα, όπου μέσω της ΚΑΠ δόθηκαν για επένδυση 20 δις ευρώ μέχρι το 2021. Η νέα ΚΑΠ 2021-2027 που είναι συνέχεια της ΚΑΠ 2014-2020 ουσιαστικά δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας κι επιδοτεί υπάρχουσες, αυξάνοντας έτσι το ΑΕΠ της χώρας.
- Πολλές από τις επενδύσεις χρειάζονται χώρους για να κτίσουν τις διάφορες εγκαταστάσεις τους, γρήγορα και με ασφάλεια οι αγρότες. Δυστυχώς οι χωροταξικοί και πολεοδομικοί κανόνες που ισχύουν δεν αποτελούν προϋπόθεση εξασφάλισης τόσο για τον επενδυτή, όσο και για τον πολίτη, αλλά αναδεικνύονται σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην πραγματοποίηση επενδύσεων και μια από τις κυριότερες αιτίες διάρρηξης των σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους, πολιτών και επιχειρήσεων.
- Το Κτηματολόγιο όταν θα ολοκληρωθεί, ουσιαστικά θα συμβάλει στην ορθολογική οργάνωση, ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος. Η αειφορική αξιοποίηση δασωμένων αγρών στην πραγματικότητα θα αποτυπωθεί μέσα από την κύρωση των δασικών χαρτών του κτηματολογίου και με τους συνοδούς χάρτες χρήσεως γης.
- Ο χωροταξικός σχεδιασμός της Ελλάδας ουσιαστικά θα πρέπει να αποτελέσει την κορυφαία υποδομή αειφορικής ανάπτυξης της χώρας και δεν μπορεί για αυτό το λόγο να είναι ανεξάρτητο το κτηματολόγιο, από το δασικό κτηματολόγιο και τους χάρτες χρήσεων γης.
- Τα αρμόδια Υπουργεία (ΥΠΑΑ & ΥΠΕΝ) μαζί με τους φορείς της επιχειρηματικότητας, την περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση και τους αγρότες κάθε περιοχής οφείλουν να αναλάβουν δράση επιλύοντας τα προβλήματα που λιμνάζουν για το καλό τόσο των αγροτών, όσο και του ίδιου του κράτους.
- Οι δασικοί χάρτες αποτελούν ένα πολυδιάστατο εργαλείο χωροταξικού, περιβαλλοντικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού. Με την ανάρτηση και κύρωσή τους διαχωρίζονται με υψηλή χωρική ακρίβεια και ισχυρά νομικό τρόπο οι δασικές από τις χορτολιβαδικές και αγροτικές εκτάσεις, οι οποίες είναι διαθέσιμες προς εφαρμογή του μέτρου 8.2 του ΠΑΑ.
- Τα παραδοσιακά δασογεωργικά συστήματα καταλαμβάνουν σημαντικές εκτάσεις ιδιαίτερα στις ημιορεινές περιοχές. Ωστόσο στα μεταπολεμικά χρόνια πολλά από τα μικτά αυτά συστήματα μετατράπηκαν σε μονοκαλλιέργειες με αποτέλεσμα να απομακρυνθούν τα δένδρα, τα οποία εμπόδιζαν τη χρήση των μηχανημάτων. Κατά τα τελευταία έτη έχει διαπιστωθεί, ότι η αναβάθμιση και η επέκταση αυτών των συστημάτων μπορεί να βοηθήσει τη διατήρηση της καλής κατάστασης των εδαφών, της βιοποικιλότητας και του αγροτικού τοπίου καθώς και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σε επίπεδο εκμετάλλευσης.
- Στα νέα συστήματα τα δέντρα φυτεύονται για την παραγωγή καρπών και τεχνικής ξυλείας. Τα συστήματα αυτά έχουν οικονομική και περιβαλλοντική αξία. Η οικονομική αφορά την παραγωγή ξύλου και καρπών ενώ η περιβαλλοντική αφορά τη βιοποικιλότητα, τη διατήρηση του τοπίου και την καλύτερη ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων μέσα στο ίδιο το σύστημα.
- Η διατήρηση των αγροδασικών συστημάτων και η δημιουργία νέων κρίνεται επιτακτική για τη διατήρηση της καλής κατάστασης των εδαφών, της βιοποικιλότητας και του τοπίου καθώς και την εξασφάλιση οικονομικής στήριξης του πληθυσμού της υπαίθρου που ασκεί τέτοιες δραστηριότητες.
- Στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος AGFORWARD (Grant Agreement N° 613520) δημιουργήθηκαν 10 ομάδες ενδιαφερομένων με σκοπό τη μελέτη της συγκαλλιέργειας και της βόσκησης ανάμεσα σε δέντρα υψηλής αξίας (για παραγωγή καρπών ή υψηλής αξίας ξύλου).
- Τα αγροδασικά συστήματα δέντρων υψηλής αξίας, στο πλαίσιο μίας ορθολογικής διαχείρισης όπου θα λαμβάνεται υπόψη η ηλικία των δέντρων, το είδος των ζώων, η εποχή της βόσκησης και τα χαρακτηριστικά της περιοχής, προσφέρουν πολλαπλά προϊόντα προστατεύοντας ταυτόχρονα το περιβάλλον.
- Με το Μέτρο 8.2 του ΠΑΑ δικαιούται ενίσχυση της εγκατάστασης ο δικαιούχος που θα φυτέψει στην ιδιοκτησία του, την οποία ήδη καλλιεργεί ή διαχειρίζεται με ποώδη γεωργικά φυτά ή βόσκει με ζώα, δασικά δένδρα που παράγουν ξυλεία και άλλα προϊόντα (π.χ. καρπούς).
- Βασικά κριτήρια για την επιλογή των δικαιούχων αποτελούν: η φυτεία περισσότερων τους ενός είδους δένδρων, αν το χωράφι είναι αρδευόμενο, αν κινδυνεύει από διάβρωση και αν παρουσιάζει πλημμυρικά φαινόμενα, ενώ θα προτιμηθούν τα χωράφια ή οι ιδιοκτησίες που βρίσκονται στην πεδινή ζώνη της χώρας.
- Οι προοπτικές του αγροδασικού μέτρου είναι ευοίωνες, επειδή περιλαμβάνει πολλά περιβαλλοντικά οφέλη, ιδιαίτερα τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και βελτιώνει σημαντικά το εισόδημα των γεωργών.
- Επιτακτική η εφαρμογή του μέτρου 8.2 γιατί η καθυστέρηση έναρξης του μόνο αρνητικές επιπτώσεις έχει στη γεωργία και στο αγροδασικό περιβάλλον της χώρας μας.
