Γερμανία: Καλά κρατεί η αρνητική προδιάθεση του κοινού απέναντι στο φοινικέλαιο

Μια πρόσφατη μελέτη για το περιβαλλοντικά ενοχοποιημένο φοινικέλαιο
διαπίστωσε ότι οι Γερμανοί καταναλωτές αισθάνονται πολύ πιο άνετοι με τους ισχυρισμούς «χωρίς αποψίλωση» στα σχετικά προϊόντα που προμηθεύονται, παρά με τις επισημάνσεις «βιώσιμης παραγωγής».

Η μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν, διαπίστωσε ότι οι Γερμανοί καταναλωτές εξακολουθούν να συνδέουν το φοινικέλαιο με την καταστροφή του περιβάλλοντος. Μερικές από τις πιο δημοφιλείς ταμπέλες που οι ερωτηθέντες απέδωσαν στο φοινικέλαιο ήταν η «αποψίλωση των τροπικών δασών» (19,4% των ερωτηθέντων) και η «επιβλαβής παρουσία για το περιβάλλον» (9%).

Πολλοί το συνέδεσαν επίσης με κακές συνθήκες εργασίας, κοινωνικό εκτοπισμό, ακόμη και ανθυγιεινή διατροφή. Οι περισσότεροι παρέβλεψαν τη χρήση του ως βιοκαυσίμου, παρόλο που το 45% των εισαγωγών φοινικελαίου στην ΕΕ χρησιμοποιείται για αυτόν τον σκοπό.

Το φοινικέλαιο έχει αποδεδειγμένα αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον. Παρά το γεγονός ότι καταλαμβάνει μόλις το 10% της καλλιεργήσιμης γης, η παραγωγή του είναι υπεύθυνη για το 37% της απώλειας βιοποικιλότητας που προκύπτει από τέσσερις βασικές ελαιούχες καλλιέργειες (οι άλλες τρεις είναι η ελαιοκράμβη, η σόγια και το ηλιέλαιο). Ωστόσο, οι μελετητές θεωρούν ότι η αντίληψη των καταναλωτών δεν συμβαδίζει με την πολυπλοκότητα της κατάστασης του προϊόντος και συχνά παραβλέπει τις επιπτώσεις άλλων ελαιούχων καλλιεργειών.

Εν μέσω ολοένα και μεγαλύτερης επέκτασης της γεωργικής γης σε μη καλλιεργούμενες εκτάσεις, οι οποίες συχνά περιλαμβάνουν οικολογικά πολύτιμες περιοχές με υψηλά αποθέματα άνθρακα, οι μελετητές θεωρούν ότι το φοινικέλαιο έχει τη δυναμική να παραχθεί με μειωμένη έμμεση αλλαγή της χρήσης γης (ILUC).

Για παράδειγμα, η παραγωγή φοινικελαίου θα μπορούσε να καταλάβει υποβαθμισμένα χορτολίβαδα, δεδομένου ότι η μετατόπιση καλλιεργειών από τέτοιες περιοχές θα είναι πιθανότατα αμελητέες. Οι συντάκτες της μελέτης θεωρούν ότι μια τέτοια στροφή προς μια πιο βιώσιμη καλλιέργεια φοινικελαίου με χαμηλή περιεκτικότητα σε ILUC μπορεί να καλύψει τη ζήτηση της αγοράς χωρίς να συνεπάγεται την περιβαλλοντική ζημιά την οποία συνεπάγονται οι σημερινές υπερβολές της βιομηχανίας φοινικελαίου.

Καλές πρακτικές υπάρχουν, ανά περιπτώσεις. Το πιστοποιημένα βιώσιμο φοινικέλαιο (CSPO) ενθαρρύνεται και εγκρίνεται από Οργανισμούς όπως το Παγκόσμιο Ταμείο για την Άγρια Ζωή (WWF), η Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου (ZSL) και η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN).

Επιπλέον, υπάρχει ανεπαρκής γνώση από πλευράς καταναλωτών σε σχέση με το σύστημα πιστοποίησης στρογγυλής τραπέζης για βιώσιμο φοινικέλαιο (RSPO), την πιο σημαντική «σφραγίδα» πιστοποίησης φοινικελαίου, λόγω της περιορισμένης χρήσης του λογοτύπου του σε προϊόντα. Σύμφωνα με το RSPO, το CSPO αντιπροσωπεύει το 20% της παγκόσμιας παραγωγής φοινικελαίου.

Παρά την πολυπλοκότητα του ζητήματος της βιωσιμότητας του φοινικελαίου, οι μελετητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το ευρύ κοινό τείνει να τηρεί μια πιο μονόπλευρα εχθρική στάση απέναντι στο προϊόν, εξαιτίας της έλλειψης πληροφοριών σχετικά με τις υπαρκτές και μετρήσιμες βιώσιμες μεθόδους παραγωγής του.