του Αντώνη Μαλάμη, συμβούλου διοίκησης GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ
Το όλο εγχείρημα είναι προφανές ότι κάθε άλλο παρά απλό είναι. Όλοι γνωρίζουν τα κακά προηγούμενα και το βεβαρημένο παρελθόν που σαν κατάρα βαραίνει τον χώρο.
Οι αδύναμοι οργανωτικά και οικονομικά συνεταιρισμοί, σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες του συνόλου σχεδόν των παραγωγών, δημιουργούν ευνόητα υψηλές προσδοκίες, που δύσκολα μπορούν άμεσα να ικανοποιηθούν.
Η πολύχρονη υποχώρηση της κάθε μορφής συνεταιριστικής παρέμβασης στις ροές και στην εμπορία των εφοδίων οδήγησε σε μία εξαιρετικά στρεβλή ανάπτυξη των δικτύων διάθεσης, με περαιτέρω επιβάρυνση των παραγωγών, αλλά και σε ισχυρούς δεσμούς εξάρτησης των τελευταίων από τα υφιστάμενα καταστήματα εφοδίων.
Σε αυτά θα πρέπει να υπολογίσει κανείς και αντικειμενικές δυσκολίες, όπως η ανομοιομορφία των αναγκών, οι διαφορετικοί χρόνοι που αυτές πρέπει να καλυφθούν, αλλά και τις διαφορές που προκύπτουν λόγω γεωγραφικής διασποράς.
Αυτά, όμως, δεν μπορούν να ακυρώσουν την αντικειμενική βάση που δικαιολογεί, επιβάλλει για να προχωρήσει μια τέτοια προσπάθεια. Οι εισροές που αφορούν την αγροκτηνοτροφική παραγωγή στο σύνολό της δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουν να γίνονται ερήμην των άμεσα ενδιαφερομένων.
Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη δικτύου
Η είσοδος στην αγορά ενός φορέα με αυτό το καθήκον επιβάλλει την απλή και γνωστή παραδοχή ότι εξαρχής δηλώνω την παρουσία μου, διεκδικώ τον χώρο που δικαιούμαι και μου αναλογεί. Με άλλα λόγια, χρειάζεται η ανάδειξη του συγκριτικού πλεονεκτήματος που έχουν από τη φύση τους οι συνεταιρισμοί. Τα μέλη τους είναι οι τελικοί καταναλωτές των προϊόντων αυτών και εύλογα διεκδικούν να έχουν λόγο στην εμπορική διαχείρισή τους, με το ζωντάνεμα της ύπαρξης αντικειμενικά ενός εν υπνώσει πανελλαδικού δικτύου, που είναι τα ίδια τα καταστήματα που έχουν ή θα δημιουργήσουν. Αυτό θα γίνεται βήμα – βήμα, προσκαλώντας καθεμιά από τις μεγάλες εταιρείες να «τοποθετήσει» τα προϊόντα της με τις γνωστές και ισχύουσες διαδικασίες του εμπορίου.
Η επιλογή, σε πρώτη φάση, θα πρέπει να είναι η στήριξη, η ομογενοποίηση και η ανάπτυξη των υφιστάμενων δομών (εμπορικά, οργανωτικά, λειτουργικά). Στόχος να αποκτήσει μορφή, αναγνωρισιμότητα και λειτουργία ως πανελλαδικό δίκτυο εφοδίων των ίδιων των αγροτικών συνεταιρισμών.
Με τον τρόπο αυτόν, σε σύντομο χρονικό διάστημα και χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο, θα έχει γίνει η αποτύπωση του μεγέθους που εκπροσωπεί και μέχρι σήμερα χαρίζεται ως «μέγεθος της αγοράς» στους εμπόρους και εισαγωγείς εφοδίων. Θα έχει δημιουργήσει τους όρους και την αναγκαία δυναμική για μία μεγαλύτερη ανατροπή στη διάρθρωση του ίδιου αυτού χώρου.
Το Δίκτυο θα πρέπει να επιδιώξει να οικοδομείται κατά περίπτωση και περιοχή.
Αρχικά, οι συνεταιρισμοί ιδρυτές-μέτοχοι και, αργότερα, κάθε νέος συνεταιρισμός που θα επιθυμεί την ένταξή του. Καθοριστική είναι η ενημέρωση των παραγωγών για ό,τι γίνεται. Το όλο εγχείρημα θα κριθεί από τον βαθμό αποδοχής του από τους ίδιους τους παραγωγούς, γι’ αυτό θα πρέπει να ενημερωθούν από την πρώτη στιγμή με κάθε πρόσφορο μέσο.
Να επιλέξει να συνεργαστεί με όποιον χρειάζεται. Με την οργάνωση και την ομαδοποίηση των αναγκών των παραγωγών να πετύχει την παράκαμψη των μεσαζόντων, βελτιώνοντας τους όρους προμήθειας που θα κάνει και τη διαφορά.
Παράλληλα, και από την πρώτη στιγμή, η εταιρεία θα στραφεί σε νέους προμηθευτές (ευρωπαϊκούς συνεταιρισμούς), κάνοντας ενδεχομένως ακόμη και εισαγωγές, τοποθετώντας και δικά της προϊόντα, στα οποία θα ενσωματώνει κυρίως κατά την κατανάλωσή τους τα πλεονεκτήματα των νέων τεχνολογιών.
Ο τρόπος λειτουργίας
Ένα νέο σχήμα, όπως περιγράφεται παραπάνω, θα είναι χρήσιμο να λειτουργήσει σε δύο επίπεδα. Ένας κεντρικός παραγγελιολήπτης, προγραμματιστής, αγοραστής για λογαριασμό των καταστημάτων των ΑΣ. Αλλά και ως δικαιοπάροχος για κάθε σημείο (κατάστημα ΑΣ), που θα εγγυάται και θα εξασφαλίζει τη διατήρηση της αυτονομίας στη λειτουργία τους.
Ζητήματα, όπως η καταγραφή των αναγκών τους, καθώς και οι ποσότητες των αποθεμάτων, που θα διατηρούν, θα παρακολουθούνται μέσω ενός κοινού σύγχρονου συστήματος. Το εγχείρημα είναι εξαιρετικά μεγάλο και σύνθετο και δρομολογείται σε μια εποχή που τα πάντα είναι εξαιρετικά ρευστά.
Για αυτούς ακριβώς τους λόγους, χρειάζεται να κινηθεί κανείς έξυπνα και προνοητικά, αποφεύγοντας την ανάληψη δράσεων υψηλού ρίσκου. Από το σύνολο των συμμετεχόντων, η εμπιστοσύνη που θα επιδείξουν (ουσιαστικά στους εαυτούς τους), η ομόνοια μεταξύ τους και η σταθερή στήριξη της επιλογής αυτής ανεξάρτητα από το αν προκύπτει άμεσο όφελος είναι προϋποθέσεις που η τήρησή τους θα καθορίσει την έκβαση αυτής της νέας απόπειρας.
