Η ορεινή ύπαιθρος ερημώνει, η δυσπιστία προς την πολιτεία γιγαντώνεται
Στη θλιβερή διαπίστωση ότι η ελληνική ύπαιθρος στελεχώνεται από συρρικνούμενες κοινότητες ή –έστω– κοινότητες στις οποίες δεν κυριαρχεί πια η αμιγώς αγροτική ενασχόληση συνηγορούν τα αποκαλυπτικά στοιχεία που φέρνει στην επιφάνεια το ρεπορτάζ της «ΥΧ» από ορεινά και ημιορεινά σημεία της χώρας. Εστιάζοντας σε περιοχές με σημαντική –μέχρι πρότινος– παραγωγική δραστηριότητα, τα δεδομένα που παρουσιάζονται στο παρόν φύλλο αποτυπώνουν μια ανησυχητικά αλματώδη αύξηση των ακαλλιέργητων εκτάσεων.
Εμβαθύνοντας στο φαινόμενο της εγκατάλειψης της αγροτικής γης, αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό υποδηλώνει μετανάστευση των νέων προς τις πόλεις (άρα επιδείνωση της τάσης γήρανσης του πληθυσμού της εκάστοτε αγροτικής κοινότητας) και στροφή σε άλλες, πιο προσοδοφόρες απασχολήσεις εκτός γεωργίας και κτηνοτροφίας. Ταυτόχρονα, στην εξίσωση μπαίνει η μείωση της διαθεσιμότητας εργατών γης, δημιουργώντας αντικειμενικές δυσκολίες στη συνέχιση της καλλιεργητικής δραστηριότητας στην ίδια –μεγάλη– έκταση σε σύγκριση με το παρελθόν.
Πρακτικά, οι αρνητικές τάσεις, που παρατηρούνται στη χρήση της γης κυρίως σε ορεινές και ημιορεινές αγροτικές περιοχές, φέρνουν την ύπαιθρο ενώπιον του ορατού κινδύνου να ερημώσει, ακολουθώντας την τύχη των εγκαταλειμμένων αγροτικών εκτάσεων. Εναλλακτική λύση δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, καθώς όσοι γνωρίζουν από πρώτο χέρι την κατάσταση ομονοούν ότι η γη δεν εξασφαλίζει, πλέον, τα προς το ζην.
Εάν η πολιτεία βλέπει πράγματι τον αγροτικό τομέα ως πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, αλλά και ως στήριγμα για την επιβίωση της υπαίθρου που μαραζώνει, θα πρέπει να δώσει βάση στις αποκαρδιωτικές αυτές τάσεις. Διότι, ο δρόμος που βαδίζουμε –βάσει αυτών των τάσεων– οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στον εκφυλισμό των αγροτικών κοινοτήτων, οι οποίες αποτελούσαν ανέκαθεν τη ραχοκοκαλιά της υπαίθρου, και σε πολλές περιπτώσεις την εγκατάλειψη της τελευταίας, εκεί τουλάχιστον όπου δεν υφίσταται μια βιώσιμη εναλλακτική οδός.
Έστω και την ύστατη στιγμή, η ρότα των αποτυχημένων πολιτικών για τον κλάδο θα πρέπει να αλλάξει. Ζητούμενο είναι να βρεθεί άμεσα η «χρυσή τομή», που θα εξασφαλίζει στους αγρότες τα κίνητρα για να παράγουν, αλλά και τα εφόδια για να είναι οι ίδιοι βιώσιμοι. Ειδάλλως, αν οι πολιτικοί αυτού του τόπου συνεχίσουν στην ίδια άκαμπτη γραμμή, καθησυχάζοντας με κούφια λόγια ότι ο αγροτικός τομέας βαδίζει προς τη σωστή κατεύθυνση, η μη αναστρέψιμη πραγματικότητα (πέραν των αδιάσειστων αποδείξεων που ήδη υπάρχουν) θα είναι σύντομα εδώ για να τους διαψεύσει κατηγορηματικά. Μόνο που τότε, όλα θα έχουν κριθεί.
Όσο κι αν κάποιοι επιλέγουν να σφυρίζουν αδιάφορα ή να εξυπηρετούν οργανωμένα τις απόπειρες υποβάθμισης ή αποσιώπησης των «μαύρων κηλίδων» που ταλανίζουν τη χώρα, τίποτα δεν μένει για πάντα κρυμμένο κάτω από το χαλί. Στο τέλος, η αλήθεια, όσο μη κολακευτική κι αν είναι, βγαίνει αυτούσια στην επιφάνεια. Στο σταυροδρόμι που βρισκόμαστε, με την αγανάκτηση για τα ολέθρια σφάλματα, τις παραλείψεις και τις αθέατες πτυχές στην υπόθεση της τραγωδίας των Τεμπών να έχουν οδηγήσει σε πρόταση δυσπιστίας εντός, αλλά και εκτός ελληνικού Kοινοβουλίου (σ.σ. η συστράτευση της κοινωνίας, που απαιτεί απόδοση δικαιοσύνης), στην κυβέρνηση έχουν αρκετές τέτοιες «μαύρες κηλίδες» να διαχειριστούν.
