Ημερολόγιο θρέψης – Χειμώνας 2021: Νέες φυτεύσεις οπωρώνων – Εσπεριδοειδή

ΝΕΕΣ ΦΥΤΕΥΣΕΙΣ ΟΠΩΡΩΝΩΝ

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΦΥΤΕΥΣΗΣ ΝΕΟΥ ΟΠΩΡΩΝΑ

ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ: Η φύτευση νέων οπωρώνων θα πρέπει ιδανικά να γίνεται σε εδάφη με καλά φυσικά, χημικά και βιολογικά συστατικά. Οι συνθήκες αυτές θα επιτρέψουν στις ρίζες των εγκατεστημένων δέντρων να αναπτυχθούν ανεμπόδιστα και να εκμεταλλευτούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το νερό, το οξυγόνο και τα θρεπτικά στοιχεία του εδάφους. Είναι απαραίτητο πριν από τη φύτευση να γίνει μια εδαφολογική ανάλυση, που θα προσδιορίσει με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά του εδάφους που καθορίζουν τη γονιμότητα και την παραγωγικότητά του.

Με βάση την εδαφολογική ανάλυση, θα πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στα επίπεδα της οργανικής ουσίας, του φωσφόρου και του καλίου και να παρέμβουμε όταν απαιτείται, προσαρμόζοντας τις τιμές τους. Όταν τα επίπεδα της οργανικής ουσίας είναι χαμηλά, συστήνεται, κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου με αρχές χειμώνα, η ενσωμάτωση με όργωμα 2-4 τόνων χωνεμένης κοπριάς, που θα βελτιώσει τις χημικές ιδιότητες του εδάφους.

Για τη βελτίωση των επιπέδων φωσφόρου στο έδαφος, θα πρέπει να ενσωματωθούν 20-40 κιλά Ρ2O5/στρέμμα, κοντά στη γραμμή φύτευσης, για να μπορούν να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά από τις ρίζες στα επόμενα χρόνια. Σε περίπτωση που η προσθήκη φωσφόρου γίνει μέσα στον λάκκο φύτευσης, η ποσότητά του δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 200 γρ. P2O5/λάκκο και να τοποθετούνται σε βάθος χαμηλότερο από τη ρίζα, ώστε να μην έρχονται σε άμεση επαφή. Για τη βελτίωση των επιπέδων καλίου στο έδαφος θα πρέπει να ενσωματωθούν 25-50 κιλά Κ2O/στρέμμα, μαζί με τον φώσφορο.

Τόσο η κοπριά, όσο και τα λιπάσματα που περιέχουν φώσφορο και κάλιο, δεν θα πρέπει να έρχονται σε άμεση επαφή με τις ρίζες των νεαρών δέντρων, ώστε να αποφευχθούν συμπτώματα τοξικότητας σε αυτές. Επιπλέον, καλό είναι να αναμειγνύονται με το έδαφος ώστε να μη σχηματίζουν θύλακες υψηλής συγκέντρωσης λιπάσματος.

Το άζωτο προστίθεται στα δέντρα μετά την επιτυχημένη εγκατάστασή τους. Σε νεαρά δέντρα ενός έτους ποσότητα μέχρι και 100 γρ. σε 2-3 δόσεις, όλο το έτος είναι αρκετή. Οι ποσότητες αζώτου αυξάνονται κατά 100 γρ./δέντρο για τα επόμενα έτη (200γρ. στα διετίας, 300γρ. σε τριετίας και 400γρ. σε τετραετίας).

Με την εδαφολογική ανάλυση προσδιορίζεται και η τιμή του εδαφικού pH, που αποτελεί μέτρο της οξύτητας ή αλκαλικότητάς του και επηρεάζει τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων στα φυτά.

Στόχος μας είναι να προσαρμόσουμε την τιμή του pH στα επίπεδα από 6-7 που είναι και η ιδανική για τις περισσότερες δεντροκομικές καλλιέργειες. Η προσθήκη ισχυρού οξέος στο έδαφος ή γύψου χαμηλώνει την τιμή του pH, ενώ η προσθήκη άσβεστου με τη μορφή ανθρακικού ασβεστίου ή οξειδίου του ασβεστίου ανεβάζει την τιμή του pH.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βασιλακάκης Μ.& Θεριός Ι., 2006. Μαθήματα ειδικής δεντροκομίας – Εσπεριδοειδή. Εκδόσεις Γαρταγάνη. Θεσσαλονίκη. Γενική διεύθυνση αγροτικής έρευνας, Ινστιτούτο γενετικής βελτίωσης & φυτογενετικών πόρων, τμήμα φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων Νάουσας, 2015, Εγχειρίδιο Λίπανσης Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων.

Στυλιανίδης Δ.Κ., Σιμώνης Α.Δ., Συργιαννίδης Γ.Δ., 2002. Θρέψη Λίπανση Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων, Τροφοπενίες Τοξικότητες Φυσιολογικές Ανωμαλίες Καρπών. Εκδόσεις Σταμούλη, Αθήνα.

ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η παραγωγικότητα ενός οπωρώνα επηρεάζεται άμεσα από τη θρεπτική κατάσταση των δέντρων. Η ισορροπημένη και ορθολογική λίπανση αποσκοπεί στη χορήγηση των φυτών με όλα τα απαραίτητα στοιχεία και ιχνοστοιχεία που απαιτούνται για τη διασφάλιση της ομαλής ανάπτυξής τους, την αύξηση των αποδόσεων και την ενίσχυση της ποιότητας των καρπών.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο συνδυασμός φυλλοδιαγνωστικής και εδαφολογικής ανάλυσης συμβάλλει στον ακριβέστερο προσδιορισμό των θρεπτικών αναγκών των φυτών, σε σχέση πάντοτε με την επιδιωκόμενη απόδοση της παραγωγής τους και την εικόνα του ίδιου του δέντρου. Οι γενικές ετήσιες απαιτήσεις των κύριων θρεπτικών στοιχείων είναι:

Ο χρόνος της λίπανσης (μία ή περισσότερες εφαρμογές μέσα στη χρονιά), καθώς και το είδος του λιπάσματος που θα χρησιμοποιηθεί θα πρέπει να ρυθμίζονται ανάλογα με τα κρίσιμα στάδια των φυτών και τις θρεπτικές τους απαιτήσεις. Η ποσότητα του λιπάσματος εξαρτάται από την ηλικία του δέντρου, τη γονιμότητα του εδάφους, το είδος και την ποικιλία του εσπεριδοειδούς, καθώς και το υποκείμενο στο οποίο είναι εμβολιασμένο.

ΕΙΔΟΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ: ΒΑΣΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

Τα εσπεριδοειδή, κατά τη βασική λίπανση την περίοδο του χειμώνα, έχουν υψηλές απαιτήσεις σε άζωτο. Τα 2/3 της συνολικής ποσότητας αζώτου συνιστάται να εφαρμόζονται κατά τη βασική λίπανση πριν από την ανθοφορία και όχι αργότερα, γιατί ενδεχομένως μπορεί να καθυστερήσει την ωρίμανση, να υποβαθμίσει την ποιότητα των καρπών και να αυξήσει την ευαισθησία των δέντρων στον παγετό.

Ολόκληρη η ποσότητα του φωσφόρου συνιστάται να εφαρμοστεί στη βασική λίπανση. Η ορθολογική φωσφορική λίπανση είναι απαραίτητη γιατί η περίσσεια φωσφόρου μπορεί να εμποδίσει τη διαθεσιμότητα του ψευδαργύρου, του σιδήρου και του χαλκού. Το κάλιο εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια όλης της καλλιέργειας, όταν κρίνεται απαραίτητο, για την αύξηση του μεγέθους του καρπού και τη δομή της σάρκας. Συνιστάται να αποφεύγεται η εφαρμογή υπερβολικών ποσοτήτων καλίου, οι οποίες μπορεί να αυξήσουν την οξύτητα του χυμού.

Την περίοδο της βασικής λίπανσης, ενδείκνυται να εφαρμοστεί η απαραίτητη ποσότητα σιδήρου, ψευδαργύρου και μαγνησίου από εδάφους, καθώς και η απαραίτητη ποσότητα μαγγανίου με διαφυλλικό ψεκασμό. Εναλλακτικά, η ποσότητα ψευδαργύρου μπορεί να εφαρμοστεί με διαφυλλικό ψεκασμό τον Μάρτιο, περίπου στα 2/3 της βλαστικής ανάπτυξης.

ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Το άζωτο συμβάλλει καθοριστικά στην ποιότητα και στην απόδοση της καλλιέργειας των εσπεριδοειδών. Ευνοεί τη βλαστική ανάπτυξη, το ποσοστό των καρπών που θα δέσουν και θα ωριμάσουν και την απόδοσή τους σε χυμό, ενώ σε υπερβολικές ποσότητες μπορεί να αυξήσει το πάχος του φλοιού αυτών και να καθυστερήσει την έναρξη αλλαγής χρώματος.

Ο φώσφορος αυξάνει την περιεκτικότητα των καρπών σε χυμό και μειώνει την οξύτητά του, βελτιώνει την ποιότητα των καρπών και μειώνει το πάχος του φλοιού.

Το κάλιο προκαλεί αύξηση του μεγέθους των καρπών, του βάρους τους και του πάχους του φλοιού τους.

Το μαγνήσιο αυξάνει τη συγκέντρωση των διαλυτών στερεών του χυμού των καρπών, καθώς και το μέγεθος και το βάρος τους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βασιλακάκης Μ. & Θεριός Ι., 2006, Μαθήματα Ειδικής Δενδροκομίας Εσπεριδοειδή, Εκδ. Γαρταγάνης. Ποντίκης, Κ., 2003. Ειδική Δενδροκομία – Εσπεριδοειδή, Εκδόσεις Σταμούλη Αθήνα

Πρωτοπαπαδάκης Ε., 1992, Τα Εσπεριδοειδή: υποκείμενα, ποικιλίες, απαιτήσεις και προβλήματα, Εκδόσεις Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, Αθήνα, Αρχείο ΣΠΕΛ,1995-2020.