Ηκαλλιέργεια του καπνού έχει κάποιες ιδιαιτερότητες, που κάνουν απαραίτητα τα εργατικά χέρια. Πρόκειται για ένα φυτό που απαιτεί την ανθρώπινη προσοχή, και αυτό του δίνει έναν σημαντικό ρόλο στην οικονομία και την κοινωνία καθώς, λόγω της ιδιομορφίας της, η καλλιέργεια αποτελεί μία από τις τελευταίες εντάσεων εργασίας.
Τα παρακάτω στοιχεία δίνουν μια σαφέστερη εικόνα της κοινωνικοοικονομικής αξίας του κλάδου για την Ευρώπη:
1 Στην καλλιέργεια και στη συγκομιδή απασχολούνται 350.000 εργαζόμενοι, από 27 ευρωπαϊκές χώρες, και πάνω από 9.000 στη βιομηχανική επεξεργασία.
2Η ανάγκη προσωπικού για την καλλιέργεια ενός στρέμματος καπνού είναι 15 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του αραβοσίτου, του σιταριού ή του ηλίανθου.
3
Το ποσοστό γυναικείας εργασίας είναι εξαιρετικά υψηλό, καθώς μπορεί να υπερβεί και το 50%.
4
Ένα μεγάλο μέρος της εποχικής εργασίας στον κλάδο καλύπτεται από πρόσφυγες, γεγονός που συμβάλλει στην καλύτερη ενσωμάτωσή τους.
Aξίζει να σημειωθεί ότι οι περιοχές που είναι γεωγραφικά και εδαφικά σε μειονεκτική θέση έχουν την εναλλακτική παραγωγή καπνού. Για να υπάρξει ανάπτυξη στην ευρωπαϊκή καπνοπαραγωγή, η ομάδα εργασίας καπνού των Copa – Cogeca προτείνει τα εξής για τη νέα ΚΑΠ:
Άμεσες πληρωμές και άλλοι τρόποι ενίσχυσηςΗ οικονομική στήριξη του κλάδου είναι αναγκαία για να μην εγκαταλειφθεί η καλλιέργεια του καπνού. Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί σταθερότητα στο αγροτικό εισόδημα των παραγωγών, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν μια αγορά συνεχώς μεταβαλλόμενη. Ωστόσο, και οι επενδύσεις θα παίξουν καθοριστικό ρόλο. Βάση πρέπει να δοθεί και στον μεγάλο αριθμό εργατικού δυναμικού που απασχολείται στον τομέα και στον αξιοσημείωτο ρόλο που διαδραματίζει στην καταπολέμηση της ανεργίας. Αυτή είναι και η προτεραιότητα στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το εργασιακό πρόγραμμα. |
Στήριξη των παραγωγών
Η ΚΑΠ μετά το 2020 πρέπει να εστιάσει αρχικά στην ενίσχυση των αγροτικών συνεταιρισμών, καθώς βοηθούν στην καλύτερη προσαρμογή και συγκέντρωση της προσφοράς στην αγορά.
Επιπλέον, πρέπει να θεσπιστεί κατάλληλη νομοθεσία για τις διεπαγγελματικές οργανώσεις, το επίπεδο των τιμών και τη χρονική ισχύ των συμφωνιών, ώστε να γίνει πολυετής και υποχρεωτική για τα μέλη των συνεταιρισμών.
Είναι αναγκαία η ίδρυση παρατηρητηρίων που θα παρακολουθούν τον τρόπο λειτουργίας όλης της αλυσίδας και θα καταγράφουν, εκτός των άλλων, την ύπαρξη μονοπωλιακών και άλλων αθέμιτων πρακτικών.
Τέλος, είναι σημαντική η στήριξη μιας ευρωπαϊκής διεπαγγελματικής οργάνωσης, που θα υποστηρίζει τη δημιουργία και τη λειτουργία συνεταιρισμών και θα τους αναγάγει σε εθνικό επίπεδο.
Τις ιδιαιτερότητες του κλάδου πρέπει να καλύψει η νέα ΚΑΠ
Προώθηση του ανταγωνισμού και της συνεργασίας
Με την παγίωση μέτρων υπέρ των επενδύσεων στην καινοτομία, που στοχεύουν στην αύξηση του μεγέθους και της αποτελεσματικότητας των εκμεταλλεύσεων, αλλά και στη μείωση του κόστους, αναμένεται να τονωθεί ο ανταγωνισμός. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η μηχανοποίηση της παραγωγής, η δημιουργία καινοτόμων προγραμμάτων, η χρήση της βιοτεχνολογίας κ.ά. Επιπλέον, ανάπτυξη της παραγωγής ακριβείας θα δώσει λύσεις στη μείωση του κόστους της. Τέλος, η νέα ΚΑΠ οφείλει να συστηματοποιήσει και την καλή εκπαίδευση των αγροτών.
Βελτίωση λειτουργίας της αγοράςH καλύτερη γνώση πάνω στην παραγωγή, σε συνδυασμό με τη λειτουργία συνεταιρισμών, θα βάλουν τα θεμέλια για μία αξιόπιστη αγορά, καθώς και για μία δικαιότερη κατανομή εισοδήματος. Μέτρα ιχνηλασιμότητας σπόρου πρέπει επίσης να ληφθούν, ώστε να είναι πιο αξιόπιστη η ευρωπαϊκή αγορά σε σύγκριση με τις διεθνείς. Για να εξασφαλιστεί η σταθερότητα των αγορών και να μειωθεί το επιχειρηματικό ρίσκο (οικονομικά και περιβαλλοντικά) σε συνάρτηση με τη μεταβλητότητα των τιμών, πρέπει να δημιουργηθούν συστήματα ασφαλείας από τα κράτη-μέλη σε εθελοντική βάση. |
Υιοθέτηση μέτρων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής
Είναι σημαντικό να υιοθετηθούν φιλικές προς το περιβάλλον τεχνικές, για παράδειγμα με τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων, την ανανεώσιμη ενέργεια, την εγγύηση της προστασίας ποιότητας του νερού, του εδάφους και της βιοποικιλότητας. Αν πιστοποιηθεί η ασφάλεια του περιβάλλοντος και των προϊόντων, θα επωφεληθούν και οι παραγωγοί από χρηματοδοτήσεις.
Ενθάρρυνση νέων γενεώνΌλο και λιγότεροι είναι οι νέοι αγρότες με τον μέσο όρο ηλικίας στην καπνοπαραγωγή να αυξάνεται. Η τάση αυτή πρέπει να αντιστραφεί άμεσα. |
Συνοχή μεταξύ της ΚΑΠ και των άλλων αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Όσον αφορά το εμπόριο, χρήζει αμοιβαιότητας, για να εξασφαλιστεί ότι τα προϊόντα με τα οποία ανταγωνίζονται οι Ευρωπαίοι παραγωγοί είναι παρόμοιων προδιαγραφών. Ιχνηλασιμότητα και έλεγχοι προϊόντων που μπαίνουν εντός συνόρων, θα έρθουν να δώσουν λύση στο πρόβλημα.
της Λυδίας Σμυρλή
