Καρυδιά, μια καλλιέργεια με προοπτικές υπό προϋποθέσεις

του Γιώργου Ζακυνθινού, καθηγητή του Πανεπιστηµίου Δυτικής Αττικής

Η παγκόσμια αγορά καρυδιάς έφτασε σε αξία 7,53 δισ. δολαρίων ΗΠΑ το 2021. Προσβλέποντας στο μέλλον, αναλυτές αναφέρουν ότι η αγορά θα φτάσει σε αξία 10,24 δισ. δολαρίων έως το 2027, παρουσιάζοντας ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 5,1% κατά την περίοδο 2022-2027.

Η παγκόσμια αγορά καρυδιάς αλλάζει. Οι εξαγωγές συνεχίζουν να αυξάνονται, με τις ΗΠΑ ως τη μεγαλύτερη εξαγωγέα, αλλά νέοι παίκτες, όπως η Κίνα, η Χιλή και η Ουκρανία (με στοιχεία πριν από τον πόλεμο), γίνονται όλο και πιο σημαντικοί.

Αναφορικά με τις εισαγωγές, η ΕΕ και η Τουρκία παραμένουν οι κορυφαίες αγορές με σταθερή ζήτηση, ενώ οι εισαγωγές στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην Ινδία αυξάνονται ραγδαία. Τόσο το 2022, όσο και τα επόμενα χρόνια, η παραγωγή καρυδιών στις ΗΠΑ θα παραμείνει σχετικά σταθερή.

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι Αμερικανοί παραγωγοί καρυδιών βλέπουν μεγαλύτερο ανταγωνισμό στη διεθνή αγορά από τη Χιλή. Με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 14%, η Χιλή ανέβηκε γρήγορα, βελτιώνοντας τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα, οδηγώντας σε περισσότερες εξαγωγές σε αγορές όπου παραδοσιακά κυριαρχούν τα προϊόντα των ΗΠΑ, όπως της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Ινδίας.

Οι τάσεις στην αγορά καρυδιάς

Με την αυξανόμενη κλίση των καταναλωτών προς τη διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, η υψηλή ποσότητα θρεπτικού περιεχομένου και τα οφέλη για την υγεία που συνδέονται με τα καρύδια τα καθιστούν ένα από τα πιο σημαντικά είδη ξηρών καρπών.

Η ευρεία υιοθέτηση των καρυδιών στη βιομηχανία καλλυντικών και προσωπικής φροντίδας και η αυξανόμενη χρήση προϊόντων σε παραδοσιακά γλυκά, αλμυρά είδη και άλλα έτοιμα προς κατανάλωση γεύματα (Ready To Eat) ωθούν την ανάπτυξη της αγοράς.

Επιπλέον, η αυξανόμενη κατά κεφαλήν κατανάλωση καρυδιών, η αυξανόμενη ζήτηση για μαλακά τρόφιμα, η καινοτομία στη συσκευασία και ο αυξανόμενος πληθυσμός που είναι πρόθυμος να πληρώσει κάτι επιπλέον για υγιή προϊόντα, αλλά και μερικοί άλλοι παράγοντες, όπως η αναδυόμενη τάση του υγιεινού σνακ, δημιουργούν επίσης θετικές προοπτικές της αγοράς.

Υπολογίζεται ότι σχεδόν το 50% των καρυδιών που παράγονται παγκοσμίως μεταφέρεται στη λιανική κατανάλωση, ενώ η χρήση τους στη βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων ως συστατικού στην παρασκευή μη γαλακτοκομικών προϊόντων, αλειμμάτων βουτύρου, ξηρών καρπών, προϊόντων αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής και άλλων παρόμοιων προϊόντων αποτελεί το 42%.

1 από 4

Το πλεονέκτημα του καρπού ως αποθηκεύσιμου προϊόντος

Τα καρύδια μπορούν να πωληθούν όλο τον χρόνο, εάν αποθηκευτούν σωστά, δηλαδή σε χαμηλό φωτισμό και σε προστατευμένα περιβάλλοντα. Επιπλέον, οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν ότι τα καρύδια μπορούν να καταψυχθούν, καθώς έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό και καλό συστατικό λιπαρών. Δεν «παγώνουν», αλλά διατηρούν τα αρχικά τους χαρακτηριστικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. 

Η εγχώρια παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τη ζήτηση, αλλά ο ξένος ανταγωνισμός είναι τόσο επιθετικός, όσον αφορά τους όγκους και τις τιμές, που χρειάζεται διαφοροποίηση στο παραγόμενο προϊόν.

Ενδεικτικές παραγωγές τάξης μεγέθους

Πηγή: FAO

Το ποικιλιακό δυναμικό στην Ελλάδα και η διεύρυνσή του

Η ελληνική παραγωγή, στην πλειονότητά της, στηρίζεται στην καλιφορνέζικη ποικιλία Chandler. Το χαρακτηριστικό της πλαγιοκαρπίας, η λευκή ψίχα με απόδοση έως 52% και η όψιμη άνθιση και βλάστηση δίνουν συγκριτικά πλεονεκτήματα στο να επιλέγεται ως κύρια ποικιλία. Σήμερα, έχουμε και νέες ποικιλίες που θα πρέπει να μπουν στην παραγωγή, ώστε διευρυνθεί το μονοποικιλιακό στάτους και οπωσδήποτε η αποφυγή της ταυτόχρονης παραγωγής όλου του παραγόμενου καρυδιού στη χώρα μας. Οι νέες ποικιλίες είναι πρωιμότερες από την Chandler και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως επικονιάστριες.

Η Durham συγκομίζεται νωρίτερα από την Chandler, με εξαιρετικό χρώμα ψίχας, καλογεμισμένους καρπούς, που η ψίχα τους εξάγεται εύκολα. Οι μεγάλοι οβάλ καρποί έχουν ομοιόμορφο μέγεθος, με καλή αντοχή, συμπαγή σφράγιση και ελκυστική εμφάνιση κελύφους, που ζυγίζουν κατά μέσο όρο 15,1 γραμμάρια ξηρού βάρους και ψίχας 8,3 γραμμάρια με εξαιρετική εμφάνιση. Οι ημερομηνίες φυλλώματος, ανθοφορίας και συγκομιδής της Durham είναι παρόμοιες με της Tulare, αλλά αυτή η ποικιλία έχει μεγαλύτερους καρπούς, καλύτερο γέμισμα και ανώτερο χρώμα ψίχας. Η Durham είναι 100% πλαγιόκαρπη και κατά λίγες μέρες πρωιμότερη από την Chandler, με μια συνήθεια πρώτανδρης άνθισης. Το δέντρο της Durham φαίνεται να έχει μέσο σφρίγος και μέγεθος στην ωριμότητα, παρόμοιο με της Chandler. Σημαντικό στοιχείο είναι η καταλληλότητα ως γονιμοποιητής της Chandler.

Νέα ποικιλία είναι και η UC Wolfskill, η οποία έχει απόδοση, ποιότητα και επίσης ανοιχτόχρωμο χρώμα παρόμοια με της Chandler, που είναι καρύδι όψιμης συγκομιδής. Η UC Wolfskill αποτελεί σήμερα την κορυφαία ποικιλία της Καλιφόρνιας και προέκυψε το 2003 από μια διασταύρωση της Chandler με την καρυδιά Solano (δέκα ημέρες πρωιμότερη από την Chandler). 

Η UC Wolfskill συνδυάζει το χρώμα και τα χαρακτηριστικά του κελύφους της Chandler με την πρωιμότερη ημερομηνία συγκομιδής και το γέμισμα του πυρήνα, όπως στη Solano. H UC Wolfskill μπορεί να συγκομιστεί από 12 έως 14 ημέρες νωρίτερα από την Chandler και παρέχει σταθερά ανοιχτό έως πολύ ανοιχτό χρώμα. Τέλος, η Ivanhoe είναι μια εξαιρετική ποικιλία με πρωιμότητα 12-14 ημέρες σε σχέση με την Chandler και με πολύ καλή απόδοση ψίχας, που φθάνει το 54%.