«Κερδισμένοι όσοι παίρνουν ζεστά τη συμβολαιακή στο σκληρό σιτάρι»

Οταν το 2002 η Barilla Ελλάς ξεκίνησε να σχεδιάζει το πρόγραμμα συμβολαιακής καλλιέργειας στο σκληρό σιτάρι, το έδαφος στη χώρα μας για την ανάπτυξη μιας τέτοιου είδους σχέσης μεταξύ παραγωγού και βιομηχανίας στο συγκεκριμένο, μάλιστα, προϊόν δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι ήταν παρθένο.

«Ήταν φανερό ότι μιλούσαμε για ένα πρωτάκουστο για τα ελληνικά δεδομένα και καινοτόμο σύστημα εφοδιαστικής αλυσίδας στον τομέα των σιτηρών», λέει στην «ΥΧ» ο υπεύθυνος Αγοράς Πρώτων Υλών της εταιρείας, Κώστας Θεοχαρίδης, παραδεχόμενος ότι στην αρχή το εγχείρημα αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό έως και δυσπιστία από ορισμένους παραγωγούς. Ωστόσο, στα χρόνια που μεσολάβησαν και παρά τις αρχικές «αντιστάσεις», το πρόγραμμα εδραιώθηκε, ενώ σταδιακά τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν και άλλες επιχειρήσεις του κλάδου.

Στο μεταξύ, βέβαια, το ίδιο το σύστημα της Barilla συνέχισε να εμπλουτίζεται και να προσαρμόζεται κάθε φορά στις νέες συνθήκες, παραμένοντας, σύμφωνα με τον ίδιο, «πρωτοποριακό και μοναδικό στην εφαρμογή του».

«Με δεδομένο ότι η αγορά των σιτηρών χαρακτηρίζεται από διαρκώς μεγαλύτερη απελευθέρωση που εντείνει τον ανταγωνισμό, η απλότητα της παραδοσιακής συνομιλίας μεταξύ παραγωγού-εμπόρου-βιομηχανίας νομοτελειακά υφίσταται μεγάλες πιέσεις που επαναπροσδιορίζουν τον χαρακτήρα της σε μια σύνθετη διαδικασία», εξηγεί ο κ. Θεοχαρίδης, προσθέτοντας:

«Tο να μεταβάλλεται ελεύθερα από χρονιά σε χρονιά η σχέση μεταξύ παραγωγού, εμπόρου και μεταποιητή έχει και σημαντικό κόστος για όλους. Όχι μόνο σε επίπεδο τιμής, αλλά και στον προγραμματισμό των παραγωγών, την ομοιογένεια των προμηθειών και την ποιότητα των προϊόντων. Η ανάπτυξη μιας εφοδιαστικής αλυσίδας και η σύνδεση της παραγωγής και των υπόλοιπων κρίκων της διαδικασίας με συμβολαιακή μορφή φέρνει σταθερότητα, εξομαλύνει τις όποιες δυσκολίες και περιορίζει το ρίσκο για όλους τους συμμετέχοντες από την παραγωγή έως τη μεταποίηση».

Τα οφέλη του προγράμματος, συνεχίζει, είναι απτά και εντοπίζονται κυρίως σε τρία πεδία: «Μείωση της αβεβαιότητας, αύξηση της αίσθησης εμπιστοσύνης των παραγωγών προς τη βιομηχανία και πλήρης αποδυνάμωση της όποιας κερδοσκοπικής συμπεριφοράς των ενδιάμεσων της αλυσίδας».

Ωστόσο, όπως σπεύδει να τονίσει ο υπεύθυνος Αγοράς Πρώτων Υλών της Barilla Ελλάς, σε μια καλλιέργεια όπως το σκληρό σιτάρι, δεν είναι ασύνηθες το φαινόμενο η έννοια της συμβολαιακής να απλοποιείται, αν όχι και να παρεξηγείται από τους εμπλεκόμενους, σε βαθμό που να ταυτίζεται απλά με την «καλύτερη τιμή» ή την «εξασφάλιση της απορρόφησης των προϊόντων». Τα δύο αυτά στοιχεία σαφώς εμπεριέχονται, όμως σε καμία περίπτωση δεν εξαντλούν το περιεχόμενο της συμβολαιακής σχέσης.

To μοντέλο και τα εργαλεία

«Στην ουσία, μιλάμε για ένα άλλο μοντέλο που υπαγορεύει μια διαφορετική και συνειδητή προσέγγιση από τον ίδιο τον καλλιεργητή, μια αμφίδρομη σχέση εμπιστοσύνης και αμοιβαίων δεσμεύσεων μεταξύ του παραγωγού και της βιομηχανίας», υπογραμμίζει ο κ. Θεοχαρίδης. Στο πλαίσιο αυτό, «η υπεραξία που πληρώνουμε δεν αφορά μόνο την ποιότητα του προϊόντος που παραλαμβάνουμε, αλλά και την εξασφάλιση της βιομηχανίας».

Από την πλευρά της Barilla Ελλάς, όπως τονίζει, η συμβολαιακή δέσμευση διαχρονικά έρχεται μαζί με ένα πακέτο παροχών και εργαλείων, τα οποία βοηθούν τους παραγωγούς να πετύχουν τους ποιοτικούς στόχους και περιλαμβάνει:

✱ Ποικιλίες υψηλής απόδοσης σε ποιότητα και ποσότητα (Svevo – Pigreco – Puro).

✱ Δίκτυο συνεργατών-γεωπόνων για συμβουλευτικές υπηρεσίες.

✱ Εγχειρίδιο καλλιέργειας & συντήρησης σκληρού σίτου.

✱ Δεκάλογο καλών πρακτικών καλλιέργειας.

✱ Εκπαίδευση και ενημέρωση παραγωγών και γεωπόνων για τα νέα εργαλεία που βοηθούν τους παραγωγούς μας να βελτιώσουν την απόδοση και τα έσοδά τους.

Aπό το 2018, μέρος του παραπάνω πακέτου είναι και το granoduro.net, μια εφαρμογή, η οποία διατίθεται δωρεάν στους μετέχοντες στο πρόγραμμα συμβολαιακής της Barilla Ελλάς.

Αξιοποιώντας δεδομένα από 30 μετεωρολογικούς σταθμούς, το ψηφιακό αυτό εργαλείο «επιτρέπει στους παραγωγούς να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις στον σωστό χρόνο, να εξορθολογίζουν το κόστος παραγωγής και να βελτιώνουν την ποιότητα, μειώνοντας παράλληλα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της καλλιέργειάς τους».

Με μίνιμουμ τιμή και πριμ ποιότητας

Στο σύστημα συμβολαιακής της Barilla Eλλάς εντάσσονται σήμερα 60.000 στρέμματα, δίνοντας κάθε χρόνο περί τους 22.000 τόνους σκληρού σιταριού. Κάνοντας έναν απολογισμό του προγράμματος στα 18 χρόνια ζωής του, ο κ. Θεοχαρίδης επισημαίνει ότι «καταφέραμε να παράγουμε σιτάρι υψηλής ποιότητας, αναγκαίο για την παραγωγή των προϊόντων μας. Βελτιώσαμε την ιχνηλασιμότητα και τη συνεχή τροφοδοσία και, κατά συνέπεια, τον προγραμματισμό του εργοστασίου, στηρίζοντας έτσι, σε βάθος χρόνου, την εξοικονόμηση στο κόστος λειτουργίας μας», σημειώνει ο κ. Θεοχαρίδης. «Φυσικά, για να υποστηρίξουμε τα συμβόλαιά μας χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση και συντονισμός κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου, από τη σπορά έως και τη συγκομιδή του σιταριού, αλλά και, στη συνέχεια, από τη συγκέντρωση και αποθήκευση έως και την παραλαβή του».

Η τιμολογιακή πολιτική της εταιρείας, όπως είναι γνωστό, περιλαμβάνει:

✱ Εγγύηση ελάχιστης τιμής (για την περίπτωση που η αγορά δίνει χαμηλές τιμές).

✱ 20 λεπτά το κιλό για σιτάρι με 13,5% πρωτεΐνη και άνω. 

✱ 21 λεπτά το κιλό για σιτάρι με 14,5% πρωτεΐνη και άνω.

✱ Πριμ ποιότητας έως 3 λεπτά το κιλό με βάση την περιεκτικότητα πρωτεΐνης.

✱ Ευελιξία στον χρόνο καθορισμού της τιμής, εφόσον το προϊόν έχει παραδοθεί στα κέντρα συγκέντρωσης κατά τη συγκομιδή.

Αμφίδρομα τα οφέλη

Για τη βιομηχανία

✱ Supply security: Εγγύηση ελάχιστης ποσότητας & διασφάλιση ποσοτήτων.

✱ Quality security: Γεωγραφική διαφοροποίηση για εξισορρόπηση αρνητικών καιρικών συνθηκών και διασφάλιση συγκεκριμένης ποιότητας.

✱ Price volatility: Εξομάλυνση των τιμών με μηνιαίες ποσοστώσεις και διαφορετικές φόρμουλες τιμής, αποφεύγοντας τις ακραίες τάσεις της αγοράς.

Για τον παραγωγό

✱ Εγγυημένες ποσότητες απορρόφησης.

✱ Σταθεροποίηση εσόδων.

✱ Επιπλέον πόροι μέσω πριμ ποιότητας.

✱ Βελτιστοποίση προγραμματισμού καλλιεργειών.