H Κομισιόν «έπεσε έξω» κατά 72 δισ. ευρώ στις δαπάνες για το κλίμα

Τα 60 δισ. ευρώ αφορούν μόνο την ΚΑΠ

Την οικονομική συνεισφορά της ΕΕ σε δράσεις για το κλίμα αμφισβητεί στην τελευταία του έκθεση το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), χαρακτηρίζοντάς την «υπερεκτιμημένη». Σύμφωνα με τους ελεγκτές, 72 δισ. ευρώ από την οικονομική συνεισφορά της Κομισιόν για την κλιματική δράση δαπανήθηκαν με μικρό ή/και με μηδενικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο!

Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, η ΕΕ απέτυχε να επενδύσει το 20% τουλάχιστον του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2014-2020 υπέρ της δράσης για το κλίμα, στόχο που είχε θέσει εξάλλου η ίδια στον εαυτό της. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ανακοινώσει ότι η ΕΕ πέτυχε τον στόχο του 20%, αναφέροντας μάλιστα ότι δαπάνησε 216 δισ. ευρώ για την κλιματική δράση», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Με την εφαρμογή λογικότερων συντελεστών, όμως, οι ελεγκτές υπολογίζουν ότι το μερίδιο των κλιματικών δαπανών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ βρίσκεται πιθανότατα κοντά στο 13% (περίπου 144 δισ. ευρώ). Κι αυτό γιατί υπήρξαν δαπάνες που δεν σχετίζονταν με το κλίμα. Συμπέραναν, λοιπόν, ότι το ποσό που είχε αναφερθεί ότι δαπανήθηκε είχε υπερεκτιμηθεί κατά τουλάχιστον 72 δισ. ευρώ.

Δείχνουν τη γεωργία

Η μεγαλύτερη υπερεκτίμηση των κλιματικών δαπανών παρατηρείται στον τομέα των γεωργικών χρηματοδοτήσεων, ο οποίος, σύμφωνα με τους ελεγκτές, αγγίζει τα 60 δισ. ευρώ. Όπως εξηγούν στην έκθεση, εκτιμάται ότι περίπου 41,4 δισ. ευρώ από το ΕΓΤΑΑ και περίπου 17,5 δισ. ευρώ από Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων ουσιαστικά δεν προωθήθηκαν σε κλιματικές δαπάνες.

«Η Κομισιόν ανέφερε ότι το 26% της γεωργικής χρηματοδότησης της ΕΕ, ή περίπου το ήμισυ των συνολικών κλιματικών δαπανών της, συνδεόταν με τη δράση για το κλίμα. Ωστόσο, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις στην ΕΕ παραμένουν αμείωτες από το 2010», τονίζουν.

Επιπλέον, θεωρούν ότι η Κομισιόν υπερεκτίμησε και τη συμβολή στην κλιματική δράση της χρηματοδότησης βασικών επιμέρους τομέων των υποδομών και της συνοχής, όπως οι σιδηροδρομικές μεταφορές, η ηλεκτρική ενέργεια και η βιομάζα.

Ανησυχία

Όπως επισημαίνουν, η μεθοδολογία παρακολούθησης που εφαρμόζεται σήμερα βασίζεται σε παραδοχές: Δεν αξιολογείται η τελική συνεισφορά στην εκπλήρωση των κλιματικών στόχων της ΕΕ, ενώ δεν υπάρχει κάποιο σύστημα για την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων για το κλίμα.

«Οι συντελεστές δεν είναι πάντα ρεαλιστικοί. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι δαπάνες θεωρούνται συναφείς προς το κλίμα, ακόμη κι αν τα έργα και τα προγράμματα που στηρίζουν έχουν μικρό ή ακόμη και μηδαμινό αντίκτυπο σε αυτό (π.χ. οι υποδομές στις αγροτικές περιοχές). Σε άλλες πάλι περιπτώσεις, οι πιθανές αρνητικές συνέπειες δεν λαμβάνονται υπόψη (π.χ. ο αρνητικός αντίκτυπος των εκπομπών άνθρακα)».

Οι ελεγκτές εκφράζουν την ανησυχία τους σχετικά με την αξιοπιστία της αναφοράς στοιχείων για τις κλιματικές δαπάνες κατά την περίοδο 2021-2027, κατά την οποία ο στόχος της ΕΕ έχει αυξηθεί στο 30%. Όπως λένε, παρά τις προτεινόμενες βελτιώσεις στις μεθόδους αναφοράς στοιχείων, τα περισσότερα από τα προβλήματα που εντοπίστηκαν κατά την περίοδο 2014-2020 δεν έχουν αντιμετωπιστεί.