Σε ένα κείμενο 29 σημείων, που κατέθεσε στο ΥΠΑΑΤ, ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) αναπτύσσει τις προτάσεις του για την αναθεώρηση της ΚΑΠ 2023-2027, στο πλαίσιο της συζήτησης που έχει ανοίξει και της τοποθέτησης των φορέων με σχετικές παρεμβάσεις.
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σχέδιο λύσεων που προτείνει ο φορέας, με στόχο την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, συμβάλλοντας, μεταξύ άλλων, στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας και στην επισιτιστική ασφάλεια, όπως αναφέρει.
Επιπλέον, ο Σύνδεσμος κοινοποιεί και πάλι την πρόταση που έχει καταθέσει προς τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Κομισιόν για τη βελτίωση του βαθμού αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές.
Οι προτάσεις
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣΕΚ, οι προτάσεις για την αναθεώρηση της ΚΑΠ διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο συνεδρίασης του ΔΣ του, την Τρίτη 5 Μαρτίου, με την παρουσία του προέδρου της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης του Κρέατος και του Τομέα της Κτηνοτροφίας (ΕΔΟΤΟΚΚ), Ιωάννη Φασουλά, και μετά από διαβούλευση με αντιπροσώπους της Πανελλήνιας Ένωσης Κτηνοτρόφων (ΠΕΚ) και του Πανελλήνιου Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού (ΠΑΚΣ) Εκτροφέων Βοοειδών Αναπαραγωγής/Πάχυνσης-ΒΟΥΣ ΕΛΛΑΣ. Αυτές έχουν ως εξής:
1) Επιστροφή των ποσών ενισχύσεων της ΚΑΠ στα προηγούμενα επίπεδα και αύξησή τους κατά 20%.
2) Αύξηση του πριμ πρώτης εγκατάστασης κτηνοτρόφων κατά 100% σε σχέση με τους νέους γεωργούς και τροποποίηση του νόμου αδειών εγκαταστάσεων/λειτουργίας, ώστε να υπάρχει ευελιξία στις μεταβιβάσεις και στην ολοκλήρωση έκδοσης αδειών.
3) Δικαίωμα στις συζύγους γεωργών να μπορούν να δημιουργήσουν κτηνοτροφική εκμετάλλευση μέσω του προγράμματος νέων κτηνοτρόφων.
Ο Σύνδεσμος αναφέρεται και στο πλαίσιο των προτάσεων που έχει καταθέσει προς την Κομισιόν, με στόχο τη βελτίωση της αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές που παράγονται εντός ΕΕ και, φυσικά, τον περιορισμό της εξάρτησης από εισαγωγές
4) Αύξηση της Συνδεδεμένης Ενίσχυσης και των υπολογισμένων ζώων. Τα ποσά ενίσχυσης ανά επιλέξιμο ζώο που προτείνονται είναι τα εξής:
✱ Για την αιγοπροβατοτροφία: 30 ευρώ/θηλυκό ζώο για Κρήτη-νησιά, 25 ευρώ/θηλυκό ζώο για ορεινές, μειονεκτικές περιοχές, 20 ευρώ/θηλυκό ζώο για πεδινές περιοχές και 10 ευρώ για τις αρνάδες αναπαραγωγής.
✱ Για τη βοοτροφία: 200 ευρώ/ζώο για αγελάδες και μοσχάρια έως 14 μηνών, 250 ευρώ/ζώο για μοσχάρια 14-24 μηνών και 500 ευρώ/ζώο για μοσχίδες αναπαραγωγής.
5) Επιστροφή των ποσών των επιδοτήσεων βοσκότοπου στα ποσά της προηγούμενης ΚΑΠ και αύξησή τους κατά 20%.
6) Αύξηση Συνδεδεμένης Ενίσχυσης από 2% του συνολικού κονδυλίου στο 4%.
7) Εισοδηματική στήριξη στους κτηνοτρόφους με επιπλέον 160 εκατ. ευρώ, λόγω αυξημένου κόστους παραγωγής και απαιτήσεων εκτροφών.
8) Εκχώρηση δικαιωμάτων των κτηνοτρόφων ανά έτος από το Εθνικό Απόθεμα, ανάλογα με το ζωικό κεφάλαιο που διατηρούν και όχι μία φορά για το πρώτο έτος εκτροφής, και κατάργηση του εδαφίου που προϋποθέτει ότι θα μπορούν να λάβουν επιδότηση βοσκότοπου όσοι τον συντηρούν χωρίς να έχουν ζώα.
9) Αλλαγή της πρότασης για την ψηφιακή παρακολούθηση στα Οικολογικά Σχήματα, καθώς δεν έχουν όλοι πρόσβαση σε αυτήν (δεν είναι γνωστό αν υπάρχει εφαρμογή και, σε περίπτωση που υπάρχει, αν είναι διαθέσιμη στην ελληνική γλώσσα).
10) Στα Οικολογικά Σχήματα, επίσης, θα πρέπει να διευκρινιστεί το κομμάτι που γίνεται αναφορά στο ειδικό σιτηρέσιο κατάλληλο για τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και να αποσαφηνιστεί ποιος θα το κάνει.
11) Ως προς την επιπλέον ενίσχυση στους παραγωγούς για μεταφορά γάλακτος από τα ορεινά στο πλησιέστερο τυροκομείο, θα πρέπει να προστεθεί κονδύλι για ειδικές παγολεκάνες και εγκατάσταση φωτοβολταϊκού, ώστε να παρέχεται ρεύμα στα ορεινά, καθώς και κάλυψη δικτύου ίντερνετ για να λειτουργήσει το ΑΡΤΕΜΙΣ 2. Θα πρέπει, επίσης, να προβλεφθεί κονδύλι για ειδικό ψυγείο μεταφοράς γάλακτος, ώστε να διασφαλιστεί η ποιότητα.
12) Επιπλέον, θα πρέπει να εξηγηθεί ποιος θα κάνει τα σχέδια βόσκησης, αφού δεν έχουμε ακόμη ολοκληρωμένο Σχέδιο Βοσκότοπων και να αποσαφηνιστεί ποιο σύστημα θα χρησιμοποιηθεί για γεωεντοπισμό των ζώων, πόσα κολάρα θα πρέπει να υπάρχουν στο κοπάδι, ποιες πιστοποιήσεις θα πρέπει να έχουν και, αφού λάβουμε το εύλογο κόστος, να υπολογιστεί το κονδύλι. Διότι, τα 0,5 ευρώ/στρέμμα δεν επαρκούν για κολάρα σε κοπάδι άνω των 250 ζώων.
13) Να γίνει επεξήγηση του τρόπου Monitoring στα αγροτεμάχια, δεδομένου του μικρού κλήρου που κυριαρχεί στην Ελλάδα.
14) Για το μέτρο ελεγχόμενης βόσκησης δεν ξεκαθαρίζεται ποιοι είναι δικαιούχοι.
15) Τα φυτά επικάλυψης εδαφών, που επιδοτούνται για ενίσχυση των ξηροθερμικών συνθηκών, αποτελούν φυτά άγνωστα στην Ελλάδα, όπως για παράδειγμα η κινόα κ.ά. Αυτά προτείνεται να αντικατασταθούν είτε στο ίδιο πρόγραμμα, είτε με ανεξάρτητο πρόγραμμα καλλιέργειας πρωτεϊνούχων φυτών, γεγονός που θα συμβάλει και στην απεξάρτηση από την εισαγόμενη σόγια, με ουσιαστική αύξηση ενισχύσεων, άρα και κινήτρων, ώστε να υπάρξει πραγματική αύξηση της παραγωγής.
16) Να δημιουργηθεί ένα πρόγραμμα ανταλλαγής γεωργών/κτηνοτρόφων με χρήματα από το Ταμείο Ψηφιακού Ανασχηματισμού των 47 εκατομμυρίων, ώστε οι παραγωγοί να επισκέπτονται με επιδότηση 100% του κόστους επίσκεψης γεωργικές και κτηνοτροφικές μονάδες είτε στο εσωτερικό, είτε στο εξωτερικό, να δουν επιτυχημένα παραδείγματα και να αντιληφθούν τις αλλαγές που πρέπει να πραγματοποιήσουν στις δικές τους επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας και της αποδοτικότητάς τους.
17) Στην περίπτωση γεωργικών συμβούλων, αυτοί να αμείβονται ανάλογα με την αύξηση αποδόσεων που πετυχαίνουμε στην κάθε εκμετάλλευση, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό.
18) Να γίνει πρόγραμμα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες των αγροτικών κτηρίων με εγγυημένη πρόσβαση στο δίκτυο, ώστε να εξαλειφθεί η πρακτική εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε παραγωγική γη.
19) Να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα της καλής διαβίωσης των ζώων, το οποίο παραμένει ανενεργό και θα δώσει μεγάλη ανάσα στους παραγωγούς.
20) Να γίνει επιστροφή των αναξιοποίητων κονδυλίων της προηγούμενης ΚΑΠ στην τρέχουσα για άμεση ενίσχυση του προϋπολογισμού.
21) Να τροποποιηθεί ο νόμος περί κλειδώματος στο ποσό των 1.200 ευρώ ανά νέο αγρότη που αφορά νέους αγρότες του 2009 και 2023-2024, ώστε να λαμβάνουν πραγματικά την εισοδηματική στήριξη που δικαιούνται.
22) Να περιοριστεί η γραφειοκρατία για τους παραγωγούς.
23) Να ξεκαθαρίσουν άμεσα τα Οικολογικά Σχήματα και να μειωθεί η προαιρετική επιλογή από τα 3 μέτρα στα 1-2, ανάλογα με τις συνθήκες.
24) Να προβλεφθούν ειδικά κονδύλια για την ανάπτυξη της Θεσσαλίας χωρίς περιορισμούς και με ταχύρρυθμες αποφάσεις, ώστε να αναπτυχθεί ο κλάδος άμεσα.
25) Εφόσον δεν επαρκεί το προσωπικό για ελέγχους ζωικού και φυτικού κεφαλαίου, να δημιουργηθεί πλατφόρμα συνεργασίας ιδιωτών γεωτεχνικών με το Δημόσιο, ώστε να ελέγχουν και οι ιδιώτες τις δηλωμένες παραγωγές/εκτροφές, φέροντας οι ίδιοι την ευθύνη.
26) Να δημιουργηθεί στην ΕΕ ένας ενιαίος μηχανισμός παρακολούθησης και ελέγχου (ειδικό σώμα) για τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ, με σκοπό, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη, να διασφαλιστεί η μη παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας περί προστασίας Ονομασιών Προέλευσης.
27) Να γίνουν Προγράμματα Γενετικής Βελτίωσης Ζώων, τα οποία θα είναι προσαρμοσμένα στα ελληνικά δεδομένα και θα είναι χρήσιμα για τους κτηνοτρόφους. Για παράδειγμα, δωρεάν γονοτύπηση θηλυκών για αναζήτηση γονιμότητας και μητρικών χαρακτηριστικών, γονοτύπηση για ζώα ανθεκτικά σε ασθένειες κ.ά. τα οποία θα αυξήσουν την παραγωγικότητα του κοπαδιού και θα μειώσουν το κόστος των ζημιών που προκύπτουν ετησίως, περιορίζοντας και τις αποζημιώσεις που καταβάλλονται κάθε χρόνο από την κυβέρνηση, προκειμένου να αποζημιωθούν τα άρρωστα ζώα, τα οποία οδηγούνται σε σφαγή.
28) Να δοθεί περίοδος χάριτος 1-3 μηνών, ώστε να διορθωθούν τα μητρώα εκμεταλλεύσεων χωρίς κυρώσεις, προκειμένου να έχουμε μια ξεκάθαρη αποτύπωση της πραγματικότητας και, στη συνέχεια, να ενταθούν και να αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι εκμεταλλεύσεων με πραγματικές κυρώσεις.
29) Μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι να θεωρούνται όσοι μετακινούνται από τα πεδινά στα ορεινά και από τα ημιορεινά στα ορεινά.
Προτείνονται, επίσης, Προγράμματα Γενετικής Βελτίωσης Ζώων, τα οποία θα είναι προσαρμοσμένα στα ελληνικά δεδομένα και χρήσιμα για τους κτηνοτρόφους, όπως δωρεάν γονοτύπηση θηλυκών, γονοτύπηση για ζώα ανθεκτικά σε ασθένειες κ.ά.
Σχέδιο για βελτίωση της αυτάρκειας στις πρωτεϊνούχες ζωοτροφές
Στην αναγκαιότητα χάραξης μιας στρατηγικής, η οποία θα πριμοδοτήσει και θα βοηθήσει περαιτέρω στην επέκταση της καλλιέργειας των εγχώριων κτηνοτροφικών ψυχανθών, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ο ΣΕΚ, στο πλαίσιο των προτάσεων που έχει καταθέσει προς την Κομισιόν, με στόχο τη βελτίωση της αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές που παράγονται εντός ΕΕ και, φυσικά, τον περιορισμό της εξάρτησης από εισαγωγές.
«Τα εγχώρια κτηνοτροφικά ψυχανθή, κυρίως το κουκί, το κτηνοτροφικό ρεβίθι, το κτηνοτροφικό μπιζέλι, το λαθούρι, καθώς και οι νέες ποικιλίες λούπινου (γλυκόσπερμες), θα μπορούσαν αν όχι να οδηγήσουν τη χώρα μας στην αυτάρκεια, τουλάχιστον να καλύψουν σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες της κτηνοτροφίας στην Ελλάδα», σημειώνει στην ανάλυσή του.
Σύμφωνα με το κείμενο του Συνδέσμου, οι τέσσερις παρεμβάσεις-κίνητρα που προτείνει έχουν ως εξής:
✱ Αύξηση του ποσού στήριξης μέσω της ΚΑΠ. Το ποσοστό 2% του εθνικού κονδυλίου μέσω των συνδεδεμένων παρεμβάσεων θεωρείται ανεπαρκές για τη χάραξη μιας αποτελεσματικής ευρωπαϊκής στρατηγικής, με στόχο την αύξηση του ποσοστού αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές, εξηγεί και επισημαίνει ότι η αύξηση των εκτάσεων με πρωτεϊνούχα φυτά πρέπει να αποτελεί επιλογή τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για οικονομικούς λόγους. Παράλληλα, λόγω της κλιματικής κρίσης, οι αποδόσεις μειώνονται και η ουσιαστική οικονομική στήριξη του τομέα αποτελεί απαραίτητη συνιστώσα. Προτείνεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ειδικής ενίσχυσης για την καλλιέργεια πρωτεϊνούχων ζωοτροφών, με αυξημένο κονδύλι, όπως στο βαμβάκι.
✱ Αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων ιδιαίτερα των πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών, που το έλλειμμα είναι μεγαλύτερο. Η αυξανόμενη ζήτηση για μη γενετικά τροποποιημένες ζωοτροφές παρέχει ευκαιρίες στους καλλιεργητές σόγιας της ΕΕ, όπως και στη χώρα μας, καθώς η διαθεσιμότητα εκτός ΕΕ είναι περιορισμένη, λαμβάνοντας υπόψη και τους καταναλωτές που εμφανίζονται όλο και πιο συνειδητοποιημένοι, όσον αφορά τον τρόπο παραγωγής των προϊόντων και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
✱ Δημιουργία Ομάδων Παραγωγών για καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών και σανοδοτικών ψυχανθών, που θα βελτιώσει ταυτόχρονα ζητήματα που σχετίζονται με τον μικρό και πολυτεμαχισμένο κλήρο, το υψηλό κόστος παραγωγής, την πρόσβαση στην αγορά, τη μείωση της παραγωγής λόγω της κλιματικής κρίσης κ.λπ.).
✱ Σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και διάχυση των αποτελεσμάτων της. Παράλληλα, θα πρέπει να δρομολογηθούν δράσεις εκπαίδευσης και τεχνικής υποστήριξης των παραγωγών για τις συνιστώμενες καλλιεργητικές φροντίδες κ.ά.
