Μετασχηματίζοντας τη γεωργία μέσω ψηφιακών τεχνολογιών

Οι τεχνολογίες-καταλύτες και ο ρόλος των αγροτών

Η ανάγκη αύξησης της παραγωγικότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, ο ολοένα αυξανόμενος πληθυσμός και η ανάγκη εφαρμογής πρακτικών περισσότερο φιλικών προς το περιβάλλον παράλληλα με την ανάγκη των καταναλωτών να γνωρίζουν την πορεία παραγωγής των προϊόντων καθιστούν το παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα στην καρδιά των προκλήσεων.

Προκλήσεις που χρειάζονται σύγχρονα τεχνολογικά μέσα για την αντιμετώπισή τους και την προσαρμογή του αγροτικού τομέα σε αυτές, όπως καταγράφει η έκθεση «Transforming Agriculture through Digital Technologies», που δημιουργήθηκε από τις εταιρείες Deloitte Greece και Scio, ελληνική εταιρεία που εξειδικεύεται στην παροχή υπηρεσιών τεχνητής νοημοσύνης στη γεωργία και γενικότερα σε όλο το μήκος της αγροδιατροφικής αλυσίδας.

Στην έκθεση εξηγούνται οι λόγοι για τους οποίους η χρήση και η υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών μπορούν να βοηθήσουν σε όλο το μήκος της αγροδιατροφικής αλυσίδας, ενώ καταγράφονται, επίσης, οι τεχνολογίες εκείνες που θα λειτουργήσουν ως καταλύτες στην «επανάσταση» της τεχνητής νοημοσύνης στον αγροτικό τομέα.

Όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο Παναγιώτης Ζέρβας, επικεφαλής καινοτομίας και εταίρος στην εταιρεία Scio, «ο λόγος της συγκεκριμένης έκθεσης ήταν να αποτυπώσουμε τις τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας της αγροδιατροφής σε παγκόσμιο επίπεδο (όπως η ανάγκη για παραγωγή περισσότερης τροφής για τον συνεχώς αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό με παράλληλη μείωση των διαθέσιμων πόρων).

Επίσης, στόχος ήταν να αναδείξουμε πως η χρήση νέων τεχνολογιών, όπως οι εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης, το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things), μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.

Οι τεχνολογίες-καταλύτες για τον αγροδιατροφικό τομέα

Στην έκθεση καταγράφεται ότι, ήδη, η αγροτική τεχνολογία έχει αρχίσει να παίζει καθοριστικό ρόλο στα συστήματα παραγωγής τροφίμων. Τα ρομποτικά συστήματα, οι αισθητήρες, το υπολογιστικό νέφος (cloud computing) και η τεχνολογία blockchain είναι οι τεχνολογίες που θα παίξουν κυρίαρχο ρόλο στον αγροδιατροφικό τομέα.

Σύμφωνα με την έκθεση, η αξία της παγκόσμιας αγοράς τεχνητής νοημοσύνης το 2017 υπολογιζόταν στα 240 εκατ. δολάρια και αναμένεται να φτάσει τα 790 εκατ. δολάρια μέχρι το τέλος του 2023, με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 21,8%. Η αγορά της παρακολούθησης των καλλιεργειών (crop monitoring) αντιπροσώπευε πάνω από το 35% των παγκόσμιων εσόδων το 2016 και κατά τη διάρκεια της περιόδου πρόβλεψης οι αυτοματισμοί, όπως τα drones, αναμένεται να είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη τεχνολογία.

Αυτές οι τεχνολογίες επιτρέπουν μια εκτεταμένη συλλογή δεδομένων, τα οποία βοηθούν τους αγρότες να μεγιστοποιούν τις αποδόσεις τους χρησιμοποιώντας ελάχιστους πόρους μειώνοντας παράλληλα τη συνολική επίπτωση στο περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα:

Ρομποτική: Οι εξελίξεις στην πλοήγηση και στην αναγνώριση, καθώς και η μείωση του κόστους επέτρεψαν τη χρήση των ρομπότ για σχετικά πολύπλοκες εργασίες, όπως ο ψεκασμός και το ξεχορτάριασμα, η συγκομιδή φρούτων και καρπών με κέλυφος και η παρακολούθηση των καλλιεργειών. Τα ρομπότ είναι φθηνότερα και ευκολότερα στη χρήση, διευκολύνοντας έτσι την εισαγωγή τους σε ένα ευρύ φάσμα γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Η χρήση drones, που αξιοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, αναμένεται να είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη λύση έως το 2023.

Αισθητήρες: Η κάλυψη και η πολυπλοκότητα των αισθητήρων για γεωργικές εφαρμογές αυξάνονται συνεχώς, με ταυτόχρονη μείωση του κόστους του εξοπλισμού, της εγκατάστασης και της συντήρησης. Παράγοντες όπως τα επίπεδα υγρασίας, το φως του ήλιου, η ταχύτητα του ανέμου και άλλα μετριούνται ήδη συστηματικά.

Υπολογιστικό νέφος: Η μείωση του κόστους πρόσβασης σε ισχυρές πλατφόρμες δεδομένων επέτρεψε στους παραγωγούς να συλλέγουν, να αποθηκεύουν και να αναλύουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων χωρίς την ανάγκη κατασκευής και συντήρησης δαπανηρών κεντρικών μονάδων επεξεργασίας. Αυτές οι δυνατότητες ενισχύονται περαιτέρω μέσω της συνδεσιμότητας.

Blockchain: Η εκτεταμένη χρήση του παγκόσμιου ιστού, σε συνδυασμό με την απαραίτητη υποδομή και τις δυνατότητες κρυπτογράφησης, επιτρέπουν την καταγραφή και την ανταλλαγή πληροφοριών με ασφάλεια και διαφάνεια, με πλεονεκτήματα για την αλυσίδα εφοδιασμού.

Ο ρόλος των αγροτών, των κυβερνήσεων και των φορέων

Η βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας των παραγόμενων προϊόντων, η συλλογή δεδομένων για την υγεία των φυτών, η πρόβλεψη των ασθενειών και η ιχνηλασιμότητα βρίσκονται ανάμεσα στα οφέλη των παραπάνω τεχνολογιών. Σύμφωνα, μάλιστα, με την έκθεση, τόσο οι αγρότες όσο και οι κυβερνήσεις και οι φορείς μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στη διάδοσή τους. Πιο συγκεκριμένα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να θεσπίσουν πολιτικές που επιτρέπουν τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης και προηγμένων τεχνολογιών και να ενθαρρύνουν την καινοτομία για την ανάπτυξη νέων τεχνολογικών λύσεων. Θα πρέπει, επίσης, να υποστηρίξουν τις μικρές επιχειρήσεις που πρωτοπορούν, παρέχοντάς τους ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση.

Οι αγρότες θα πρέπει να υιοθετήσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται τις νέες τεχνολογίες που επιτρέπουν τη δημιουργία μακροπρόθεσμων σχεδίων για την επίτευξη της βιωσιμότητας, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να ετοιμάζει νέα προγράμματα χρηματοδότησης για να προωθήσει την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών από τους γεωργούς, σύμφωνα με την έκθεση. Επίσης, η ακαδημαϊκή κοινότητα πρέπει να εκπαιδεύει τις νέες γενιές σχετικά με τις νέες τεχνολογίες, ενώ, τέλος, οι έμποροι λιανικής πώλησης και οι πάροχοι υπηρεσιών εστίασης θα πρέπει να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες για τη μείωση της σπατάλης κατά 25%-50%.

Ο κ. Ζέρβας καταλήγει, λέγοντας ότι «θεωρούμε ότι η εν λόγω έκθεση μπορεί να αποτελέσει τη βάση διαλόγου με εταιρείες του τομέα της αγροδιατροφής για τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την επένδυση σε νέες τεχνολογίες, καθώς και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που θα αποκτήσουν. Ειδικότερα, για την ελληνική αγροτική παραγωγή, θεωρούμε ότι η σωστή ισορροπία μεταξύ των παραδοσιακών πρακτικών και της επένδυσης σε νέες τεχνολογίες μπορεί να δημιουργήσει μακροπρόθεσμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας».