Νέα αποφασιστικά βήματα της ΕΕ κατά της σπατάλης τροφίμων

γράφει ο Νίκος Τράγκαλος

Κάθε χρόνο, περίπου το 20% των τροφίμων που παράγεται στην ΕΕ χάνεται ή σπαταλάται, προκαλώντας κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές ζημίες. Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιλύσει αυτό το πρόβλημα και να θέσει το διατροφικό της σύστημα σε μια περισσότερο βιώσιμη πορεία. Η πρόληψη της σπατάλης των τροφίμων προσδιορίστηκε ως ένας από τους τομείς προτεραιότητας στο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2015. Επιπλέον, αποτελεί έναν από τους δέκα σημαντικούς δείκτες του Πλαισίου Παρακολούθησης της Κυκλικής Οικονομίας.

Για να μπορέσει όμως η ΕΕ να λάβει αποτελεσματικά μέτρα κατά της σπατάλης τροφίμων, χρειάζεται περισσότερα δεδομένα, σχετικά με τα τρόφιμα, από όσα είναι διαθέσιμα σήμερα. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το κενό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε προ ημερών νομοθετική πράξη για τη θέσπιση κοινής μεθοδολογίας μέτρησης των αποβλήτων τροφίμων στην ΕΕ, προκειμένου να υποστηρίξει τα κράτη-μέλη στην ποσοτικοποίηση των αποβλήτων τροφίμων σε κάθε στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού. Με βάση έναν κοινό ορισμό των αποβλήτων τροφίμων, η μεθοδολογία θα εξασφαλίσει τη συνεκτική παρακολούθηση των επιπέδων των αποβλήτων τροφίμων στην ΕΕ.

Η νομοθετική αυτή πράξη έρχεται να ισχυροποιήσει την εφαρμογή της αναθεωρημένης νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα, η οποία εγκρίθηκε τον Μάιο του 2018 ως μέρος του Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Βάσει της νομοθεσίας αυτής, απαιτείται από τα κράτη-μέλη της ΕΕ να εφαρμόσουν εθνικά προγράμματα πρόληψης και, κυρίως, να μειώσουν τη σπατάλη σε κάθε στάδιο της αλυσίδας εφοδιασμού, παρακολουθώντας και παρουσιάζοντας τακτικά εκθέσεις σε σχέση με τα επίπεδα της σπατάλης των τροφίμων στην επικράτειά τους.

Στις σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ σε αυτό το ζήτημα εντάσσεται και η Πλατφόρμα της ΕΕ για τις απώλειες και τη σπατάλη των τροφίμων, η οποία πραγματοποίησε την τελευταία της σύσκεψη στις 6 Μαΐου. Η Πλατφόρμα ιδρύθηκε το 2016, συγκεντρώνοντας εκπροσώπους από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και εμπειρογνώμονες από τις χώρες της ΕΕ. Στόχος είναι να υποστηρίξει όλους τους εμπλεκόμενους για τον καθορισμό των μέτρων που απαιτούνται για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την αξιολόγηση της προόδου που σημειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Από πλευράς Ελλάδας, στις εργασίες της Πλατφόρμας συμμετέχει η ΜΚΟ «Μπορούμε».