Σε νόμιμους κατόχους αυτόνομης γεωργικής – κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης, που να μην έχουν υπερβεί τα 41 έτη και να διαθέτουν τα απαραίτητα εκπαιδευτικά ή επαγγελματικά προσόντα, απευθύνεται η νέα πρόσκληση Νέων Αγροτών, που πρόκειται να «τρέξει» το φθινόπωρο του 2024.
Αυτήν τη στιγμή, και μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2023, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση της προδημοσίευσης της πρόσκλησης και να πάρουν μια πρώτη ολοκληρωμένη γεύση από τις προθέσεις του ΥΠΑΑΤ. Σε κάθε περίπτωση, ως έτος αναφοράς της αίτησης στήριξης ορίζεται το έτος 2024. Αυτό σημαίνει ότι η αίτηση στήριξης θα συνταχθεί με βάση την παραδεκτή Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) με την οποία αιτείται Βασική Ενίσχυση, Συνδεδεμένη ή μη, το έτος 2024.
Κριτήρια βαθμολόγησης
Ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της προδημοσίευσης είναι η αναφορά που γίνεται για τα κριτήρια βαθμολόγησης των υποψηφίων. Όπως επισημαίνεται, στα κριτήρια θα περιλαμβάνονται παράμετροι, όπως το εκπαιδευτικό επίπεδο, η βιολογική/ολοκληρωμένη παραγωγή, η συμμετοχή σε οργάνωση παραγωγών που δραστηριοποιείται στα προϊόντα της εκμετάλλευσης, η συμμετοχή σε εργαλείο διαχείρισης κινδύνου, η περιοχή εγκατάστασης της γεωργικής εκμετάλλευσης με βάση τα χωρικά της χαρακτηριστικά (π.χ. ορεινότητα, νησιωτικός χαρακτήρας, πληθυσμιακή πυκνότητα, περιοχές που έχουν πληγεί από τις επιπτώσεις των φαινομένων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή) και ο τομεακός και διαρθρωτικός προσανατολισμός της εκμετάλλευσης.
Εκπαιδευτικά/επαγγελματικά προσόντα
Μία από τις βασικές προϋποθέσεις για να κριθεί κάποιος δικαιούχος είναι να έχει τουλάχιστον επίπεδο γνώσεων 4, δηλαδή να είναι απόφοιτος επαγγελματικής σχολής ή Λυκείου ή να έχει επίπεδο γνώσεων επιπέδου 2, δηλαδή να έχει απολυτήριο Γυμνασίου και, ταυτόχρονα, εκπαίδευση γεωτεχνικής κατεύθυνσης διάρκειας τουλάχιστον 150 ωρών, που δεν αποτελεί μέρος πιστοποιητικού ή διπλώματος (μη τυπικής εκπαίδευσης – βεβαίωση από την αρμόδια αρχή).
Εάν δεν καλύπτονται τα ελάχιστα εκπαιδευτικά προσόντα, ο υποψήφιος πρέπει να διαθέτει επαγγελματικά προσόντα ως εξής: Άσκηση του επαγγέλματος του αγρεργάτη με πλήρη απασχόληση επί τρία συναπτά έτη ή επί ισοδύναμο χρονικό διάστημα με μειωμένο ωράριο, κατά την τελευταία δεκαετία (αποδεικνύεται με πιστοποιητικό που έχει εκδοθεί από αρμόδια αρχή, δελτία μισθοδοσίας ή εργόσημο ή άλλα σχετικά έγγραφα, εφόσον διευκρινίζουν σαφώς τις επαγγελματικές δραστηριότητες) και επίπεδο γνώσεων επιπέδου 2 (απολυτήριο Γυμνασίου).
Άλλες προϋποθέσεις:
✱ Εάν έχει τη φοιτητική ιδιότητα, πρέπει να έχει συμπληρώσει τον αριθμό των προβλεπόμενων ετών φοίτησης για κάθε σχολή.
✱ Να έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις έως και εννέα μήνες μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της αίτησης στήριξης ή να έχει απαλλαγεί από αυτές.
✱ Εάν λαμβάνει επίδομα αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας ίσο ή μεγαλύτερο του 67%, να κρίνεται από τον αρμόδιο φορέα (ΚΕΠΑ) ως ικανός/ικανή προς εργασία (βιοποριστικό επάγγελμα).
✱ Κατά τα τελευταία τέσσερα έτη πριν από το προηγούμενο έτος από εκείνο του έτους αναφοράς (20190-2022), ο υποψήφιος δεν πρέπει να έχει υποβάλει δήλωση ΟΣΔΕ με μέσο όρο τυπικής απόδοσης που υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ στην ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια και τα 10.000 ευρώ στα νησιά πλην Κρήτης και Εύβοιας.
✱ Και δεν έχει σύζυγο που:
● Έχει υποβάλει δήλωση ΟΣΔΕ το έτος 2024, ή
● τα έτη 2022 ή/και 2023 έχει υποβάλει δήλωση ΟΣΔΕ με τυπική απόδοση που υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ στην ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια και τα 10.000 ευρώ στα νησιά πλην Κρήτης και Εύβοιας, ή
● είναι επαγγελματίας αγρότης/αγρότισσα, βάσει βεβαίωσης ή διασταυρωτικού ελέγχου του ΜΑΑΕ. Εξαιρούνται οι σύζυγοι των επαγγελματιών αγροτών στον τομέα της αλιείας.
Γεωργική εκμετάλλευση
Η γεωργική εκμετάλλευση πρέπει να έχει περιληφθεί στο σύνολό της σε παραδεκτή ΕΑΕ για το έτος 2024. Το μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (εκφρασμένη ως τυπική απόδοση) πρέπει να είναι μεγαλύτερο ή ίσο των 12.000 ευρώ για την ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια ή 10.000 ευρώ για τα νησιά με πληθυσμό μεγαλύτερο των 3.100 κατοίκων, πλην Κρήτης και Εύβοιας, ή 8.000 ευρώ για τα νησιά με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των 3.100 κατοίκων.
Κατά παρέκκλιση, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης του νέου γεωργού, είναι επιλέξιμες οι εκμεταλλεύσεις που αξιοποιούν και δηλώνουν στο πλαίσιο της ΕΑΕ τουλάχιστον 103 κυψέλες για την ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια, 74 για τα νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους και 92 για τα υπόλοιπα νησιά.
Τυπική απόδοση
Σύμφωνα με την προδημοσίευση της πρόσκλησης, στην τυπική απόδοση της εκμετάλλευσης δεν προσμετράται η τυπική απόδοση που αφορά βοσκότοπους, δασικά δέντρα που δεν παράγουν εδώδιμους καρπούς, φυτώρια, εκτάσεις σε αγρανάπαυση, γη που δεν εντάσσεται σε καλλιεργητική δραστηριότητα, εκτάσεις με ΑΠΕ, θηράματα/θηραματικά πτηνά, μανιτάρια που δεν καλλιεργούνται σε εντατική καλλιέργεια εντός θαλάμων, μη επιλέξιμες εκτάσεις.
Επίσης, στον υπολογισμό της τυπικής απόδοσης δεν προσμετράται η τυπική απόδοση των επίσπορων καλλιεργειών.
Κατά την αρχική κατάσταση:
✱ Για την ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια, τυπική απόδοση, ύψους τουλάχιστον 10.000 ευρώ, πρέπει να προέρχεται από παραγωγικές φυτείες ή ετήσιες καλλιέργειες.
✱ Για τα νησιά με πληθυσμό άνω των 3.100 κατοίκων, τυπική απόδοση, ύψους τουλάχιστον 8.300 ευρώ, πρέπει να προέρχεται από παραγωγικές φυτείες ή ετήσιες καλλιέργειες.
✱ Για τα νησιά με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των 3.100 κατοίκων, τυπική απόδοση, ύψους τουλάχιστον 6.700 ευρώ, πρέπει να προέρχεται από παραγωγικές φυτείες ή ετήσιες καλλιέργειες.
Κατά την ολοκλήρωση:
✱ Για την ηπειρωτική χώρα, την Κρήτη και την Εύβοια, τυπική απόδοση, ύψους τουλάχιστον 12.000 ευρώ, πρέπει να προέρχεται από παραγωγικές φυτείες ή ετήσιες καλλιέργειες.
✱ Για τα νησιά με πληθυσμό άνω των 3.100 κατοίκων, τυπική απόδοση, ύψους τουλάχιστον 7.500 ευρώ, πρέπει να προέρχεται από παραγωγικές φυτείες ή ετήσιες καλλιέργειες.
✱ Για τα νησιά με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των 3.100 κατοίκων, τυπική απόδοση, ύψους τουλάχιστον 6.000 ευρώ, πρέπει να προέρχεται από παραγωγικές φυτείες ή ετήσιες καλλιέργειες.
Στον υπολογισμό της τυπικής απόδοσης των καλλιεργειών μόνιμων νεαρών φυτειών (π.χ. νεαρά δέντρα, αμπελώνες) χρησιμοποιείται το 50% της τυπικής απόδοσης που χρησιμοποιείται για τις φυτείες που έχουν μπει στην παραγωγή.
Ποσό στήριξης
Το ποσό στήριξης δεν συνδέεται με συγκεκριμένες δαπάνες, αλλά με την επίτευξη συγκεκριμένων ποσοτικών στόχων. Ωστόσο, δύναται να βαθμολογείται η υλοποίηση επενδύσεων. Παρέχεται βασικό ποσό στήριξης, ύψους 30.000 ευρώ, επί του οποίου υπολογίζονται οι παρακάτω προσαυξήσεις:
α) 2.500 ευρώ, εφόσον η περιοχή μόνιμης κατοικίας των αρχηγών των εκμεταλλεύσεων βρίσκεται σε περιοχές ορεινές ή μειονεκτικές ή σε μικρά νησιά με πληθυσμό έως και 3.100 κατοίκους και σε περιφερειακές ενότητες με πληθυσμιακή πυκνότητα μικρότερη ή ίση των 35 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο με βάση την απογραφή πληθυσμού του 2021, ή συνδυασμός αυτών των κατηγοριών περιοχών.
β) 10.000 ευρώ, εφόσον η βασική κατεύθυνση της γεωργικής εκμετάλλευσης κατά την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού σχεδίου είναι η πτηνοκτηνοτροφική.
Η οικονομική στήριξη χορηγείται σε δύο δόσεις. Η πρώτη δόση καταβάλλεται με την ένταξη του νέου γεωργού στο μέτρο και αντιστοιχεί στο 70% της συνολικής στήριξης. Το υπολειπόμενο 30% καταβάλλεται μετά την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης του επενδυτικού σχεδίου.
Δεσμεύσεις
Οι δικαιούχοι αναλαμβάνουν μία σειρά δεσμεύσεων, όπως:
✱ Να πετύχουν τον ποσοτικό στόχο της αύξησης της τυπικής απόδοσης της εκμετάλλευσης. Συγκεκριμένα, κατά το έτος ολοκλήρωσης του επιχειρηματικού τους σχεδίου, οι δικαιούχοι οφείλουν να έχουν επιτύχει τυπική απόδοση αυξημένη κατά τουλάχιστον 20%.
✱ Να αποκτήσουν την ιδιότητα του επαγγελματία αγρότη εντός δύο ετών από την ημερομηνία χαρακτηρισμού τους ως νεοεισερχόμενων επαγγελματιών στον αγροτικό τομέα.
✱ Nα λάβουν συμβουλές από πιστοποιημένο πάροχο γεωργικών συμβουλών, κατά τη διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου.
✱ Να αποκτήσουν, εφόσον δεν έχουν, επαγγελματικά προσόντα εντός 36 μηνών από την ημερομηνία ένταξής τους, παρακολουθώντας εκπαιδευτικά προγράμματα διάρκειας τουλάχιστον 250 ωρών, που παρέχονται από πιστοποιημένους παρόχους επαγγελματικής γεωργικής εκπαίδευσης.
✱ Από το επόμενο ημερολογιακό έτος από εκείνο του έτους ένταξής τους, να πραγματοποιήσουν κύκλο εργασιών (πωλήσεις βάσει Ε3), που να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες σε επίπεδο τουλάχιστον ίσο με το 50% της τυπικής απόδοσης εισόδου στο μέτρο και, κατά την υποβολή της τελικής δόσης, να έχουν υποβάλει τουλάχιστον δύο φορολογικές δηλώσεις που να αφορούν τα έτη του επιχειρηματικού σχεδίου, με την πιο πρόσφατη από αυτές να εμφανίζει κύκλο εργασιών (πωλήσεις βάσει Ε3), που να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες, τουλάχιστον ίσο προς το 60% της τυπικής απόδοσης εξόδου από το μέτρο.
