Οι πρακτικές λίπανσης ακριβείας και ο αναντικατάστατος ρόλος των συνεταιρισμών

Η ακριβής εφαρμογή των εισροών σε μία εκμετάλλευση, με σκοπό την αποφυγή σπατάλης ή και λόγω της έλλειψης αυτών, αποτελεί μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει ο σύγχρονος αγρότης.

Οι πρακτικές λίπανσης ακριβείας και ο αναντικατάστατος ρόλος των συνεταιρισμών

Στην Ελλάδα, η λίπανση, με τη φυτοπροστασία και το πολλαπλασιαστικό υλικό, αποτελούν τους βασικούς συντελεστές διαμόρφωσης του κόστους παραγωγής, ειδικά των μεγάλων καλλιεργειών.

Η αγορά λιπασμάτων υπολογίζεται στα 290 εκατ. ευρώ (στοιχεία 2015), με την πλειοψηφία τους πλέον να είναι εισαγόμενα. Οι τιμές που καταβάλλει ο Έλληνας γεωργός δεν σχετίζονται με τη διεθνή πραγματικότητα. Την περίοδο 2014-2016για παράδειγμα, οι διεθνείς τιμές των λιπασμάτων μειώθηκαν. Αντίθετα, το δωδεκάμηνο Ιουλίου 2014 – Ιουλίου 2015, οι μέσες τιμές που κατέβαλε ο Έλληνας παραγωγός αυξήθηκαν κατά 1,2% και το αντίστοιχο δωδεκάμηνο 2015-2016 αυξήθηκαν κατά 0,2%. Η συμβολή, λοιπόν, της αγοράς λιπασμάτων στο κόστος παραγωγής καθιστά αναγκαία τη δημιουργία λύσεων που θα καταφέρουν να συντελέσουν στον εξορθολογισμό της χρήσης τους.

Εξορθολογισμός

Οι πρακτικές λίπανσης ακριβείας που έχουν ως στόχο τον περιορισμό της ποσότητας του λιπάσματος και τη στοχευμένη χρήση εκεί που είναι αναγκαίο, συνεχώς εξελίσσονται. Μια τέτοια επιλογή αποτελεί το R7 στις ΗΠΑ, που βοηθά τον παραγωγό στον εξορθολογισμό της χρήσης των λιπασμάτων. Στοιχεία που προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως αισθητήρες εντός του αγροτεμαχίου, πληροφορίες από τον ίδιο τον παραγωγό, δεδομένα από εναέρια μέσα, δορυφορικές εικόνες, αεροφωτογραφίες και άλλα δεδομένα τηλεπισκόπησης, αποτελούν τη βάση των αποφάσεων που λαμβάνονται για στοχευμένη και με ακρίβεια λίπανση. Ο παραγωγός μπορεί πλέον να έχει ακριβή εικόνα της θρεπτικής κατάστασης του εδάφους του αγροτεμαχίου του μέσω εδαφολογικών αναλύσεων που, σε συνδυασμό με τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά της συγκεκριμένης καλλιέργειας, θα καθορίσουν το είδος και την ποσότητα των λιπασμάτων που θα απαιτηθούν.

Υποστήριξη

Παρόλα αυτά, ακόμα και στις ΗΠΑ, ο μεμονωμένος αγρότης δεν έχει ούτε την οικονομική δυνατότητα, ούτε τη γνώση να συλλέξει, να επεξεργαστεί και να συνδυάσει τα στοιχεία αυτά, ώστε να τα αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο για την εκμετάλλευσή του. Ο ρόλος, λοιπόν, των συνεταιρισμών κρίνεται αναγκαίος. Στις ΗΠΑ, το συνεταιριστικό πρόγραμμα 4R’s δίνει στους παραγωγούς τις πληροφορίες που χρειάζεται ο καθένας για τον εξορθολογισμό της λίπανσης στην εκμετάλλευσή του. Αφού συγκεντρώσει τα στοιχεία, παρέχει την τεχνική υποστήριξη σχετικά με την εξασφάλιση μιας ισορροπημένης προσφοράς βασικών θρεπτικών ουσιών, βελτιώνοντας σημαντικά τις στρεμματικές αποδόσεις και παράλληλα μειώνοντας, κατά κανόνα, τις χρησιμοποιούμενες ποσότητες λιπάσματος.

Στην Ελλάδα

Σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται στο στάδιο της ανασυγκρότησης των αγροτικών συνεταιριστικών δομών. Στο επίκεντρο αυτής της αναζήτησης βρίσκεται και η παροχή στα μέλη του της χρήση της τεχνολογίας στην αύξηση της παραγωγικότητας και την ενίσχυση της βιωσιμότητας των αγροδιατροφικών συστημάτων, περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά. Ο σύμβουλος Διοίκησης και Ανάπτυξης του ΑΣ ΘΕΣγη, Αντώνης Μαλάμης, δήλωσε στην «ΥΧ»: «Είναι ισχυρή πεποίθησή μου ότι έχει έρθει η ώρα η παραγωγή στην Ελλάδα να ενσωματώσει με σταθερό βηματισμό αυτές τις πρακτικές. Στην άποψη αυτή με οδηγεί η ωριμότητα που επιδεικνύουν σε τέτοια ζητήματα σημαντικός αριθμός Συνεταιρισμών, ειδικά εκείνων που η δραστηριότητά τους είναι πολύπλευρη, φροντίζοντας τόσο για τα αγροεφόδια όσο και για τη συγκέντρωση και διάθεση της παραγωγής.

Τα προγράμματα Συμβολαιακής βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Πέρα από την οικονομική τους σημασία για τον παραγωγό (κλειστή τιμή, διασφάλιση διάθεσης της παραγωγής) τον υποχρεώνουν και για παραγωγή με συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η έμφαση στην ποιοτική παραγωγή με ευθύνη του κάθε παραγωγού αλλά και του ΑΣ (ως συμβαλλόμενου), αναδεικνύει το καθήκον για την ενσωμάτωση τεχνολογικών εφαρμογών που μπορούν να την στηρίξουν.

Σήμερα, γνωρίζουμε τις καινοτομίες που εφαρμόζονται διεθνώς, σημαντικότερο όμως είναι ότι ήδη έχουμε ελληνικές εφαρμογές που μπορούν να στηρίξουν τον εξορθολογισμό της αγροτικής παραγωγής».

Επιτακτική ανάγκη για τον Έλληνα παραγωγό

Η Ελλάδα παρακολουθεί πλέον τις διεθνείς τεχνολογικές εξελίξεις για τον εξορθολογισμό των καλλιεργητικών πρακτικών. Ο Βασίλης Πρωτονοτάριος, υπευθ. Δικτύωσης και Εξωστρέφειας της NEUROPUBLIC, αναφέρει στην «ΥΧ»: «Με δεδομένο το αυξημένο κόστος των λιπασμάτων στην ελληνική αγορά, ο εξορθολογισμός της χρήσης τους είναι επιτακτική ανάγκη για τον Έλληνα παραγωγό. Σε αυτό το πλαίσιο, και βασιζόμενη στην τεχνογνωσία της, η NEUROPUBLIC προσφέρει ολοκληρωμένη λύση θρέψης, προσαρμοσμένη όχι μόνο στις ακριβείς ανάγκες κάθε καλλιέργειας, αλλά και στις συνθήκες που επικρατούν σε συγκεκριμένη περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, στα πλαίσια του έργου Ευφυούς Γεωργίας που εφαρμόζει σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, αξιοποιούνται επιστημονικά μοντέλα θρέψης, τα οποία καθορίζουν τις ανάγκες διαφορετικών σε θρεπτικά μακρο- και ιχνοστοιχεία, και τροφοδοτούνται με εδαφολογικά δεδομένα τα οποία δίνουν την εικόνα της θρεπτικής κατάστασης του εδάφους. Το αποτέλεσμα της υπηρεσίας είναι η παροχή μιας αναλυτικής συμβουλής λίπανσης στον παραγωγό, η οποία προτείνει τις ακριβείς ποσότητες των θρεπτικών στοιχείων που πρέπει να εφαρμοστούν στο συγκεκριμένο αγροτεμάχιο. Η εικόνα συμπληρώνεται με την εκτίμηση της θρεπτικής κατάστασης του φυτού μέσω φυλλοδιαγνωστικής, τα αποτελέσματα της οποίας μπορούν να βοηθήσουν τον παραγωγό να διορθώσει τροφοπενίες που δεν έχουν αντιμετωπιστεί από τη βασική λίπανση. Με αυτόν τον τρόπο, ο παραγωγός μπορεί να είναι βέβαιος ότι παρέχει στα φυτά την ποσότητα κάθε θρεπτικού στοιχείου που αυτά χρειάζονται».