Ορθολογική λίπανση με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού «διά χειρός» ΓΠΑ

Με τη συμμετοχή του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ψαρής στην Κρήτη
16/04/2025
5' διάβασμα
orthologiki-lipansi-me-ti-voitheia-eidikou-logismikou-dia-cheiros-gpa-350921

Για τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόσθηκε το ειδικό λογισμικό για την ορθολογική λίπανση, που έχει δημιουργήσει το εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ), από τους παραγωγούς του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ψαρής, ο οποίος βρίσκεται στην περιοχή Ψαρή Φοράδα Ηρακλείου Κρήτης, στο πλαίσιο του προγράμματος DSS κηπευτικών του Μέτρου 16 «Συνεργασία», το οποίο συντονίζει η Gaia ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, μίλησε στην «ΥΧ» ο Δρ Δημήτρης Σάββας, καθηγητής και διευθυντής του εργαστηρίου.

Όπως τονίζει, μέσω του προγράμματος προέκυψε ότι οι παραγωγοί του συνεταιρισμού, οι οποίοι παράγουν κυρίως αγγούρια, με τις μεγαλύτερες ποσότητες να πηγαίνουν προς εξαγωγή, χωρίς να το γνωρίζουν, χρησιμοποιούσαν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες λιπασμάτων από αυτές που χρειάζεται η καλλιέργειά τους. «Γινόταν τεράστια υπερλίπανση. Μετρήσαμε στο έδαφος πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αζώτου, φωσφόρου και καλίου, γεγονός που δείχνει ότι γίνονταν υπερβολικές λιπάνσεις και δεν υπήρχε κανένα μέτρο. Έριχνε ο καθένας ό,τι νόμιζε», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Σάββας. Αναλυτικά η συνέντευξη:

Μπορείτε να μας περιγράψετε το πρόγραμμα; 

Το πρόγραμμα έχει στόχο να βοηθήσει τους παραγωγούς του συνεταιρισμού να λαμβάνουν ορθολογικές αποφάσεις σε σχέση με τη λίπανση των καλλιεργειών τους, με βάση τις ανάγκες των φυτών. Αυτό έγινε με τη χρήση ενός λογισμικού που έχουμε αναπτύξει στο ΓΠΑ, το οποίο, με βάση τις πληροφορίες που του παρέχουμε, τα αποτελέσματα αναλύσεων του εδάφους και της χημικής σύνθεσης του νερού άρδευσης, παρέχει πλήρη συμβουλευτική υποστήριξη για την υδρολίπανση καλλιεργειών εδάφους και υδροπονικών καλλιεργειών.

Το λογισμικό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος; 

Αυτό το λογισμικό έχει αναπτυχθεί από το εργαστήριό μας. Έχουμε δημιουργήσει μια spin off εταιρεία, έναν τεχνοβλαστό στο ΓΠΑ, που εκμεταλλεύεται αυτή την καινοτομία, δηλαδή το συγκεκριμένο λογισμικό. Οι παραγωγοί μπορούν να το χρησιμοποιήσουν με συνδρομή περίπου 150-200 ευρώ τον χρόνο, ανάλογα με το επίπεδο. Οι παραγωγοί του ΑΣ Ψαρής το χρησιμοποιούν δωρεάν, στο πλαίσιο του προγράμματος. 

                     

 

Κάνατε κάποιες προσαρμογές;

Προσαρμόσαμε το λογισμικό, το οποίο είχαμε ήδη φτιάξει στις ανάγκες του συνεταιρισμού σε συνεργασία με τους παραγωγούς και αφού ακούσαμε τις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Για παράδειγμα, μας ζήτησαν αν μπορούν να χρησιμοποιούν ένα λίπασμα συγκεκριμένο, το οποίο είχαν συνηθίσει να χρησιμοποιούν για διάφορους λόγους. Στη συνέχεια, πραγματοποιήσαμε πιλοτικές δοκιμές σε δύο τύπους καλλιέργειας: Καλλιέργεια εκτός εδάφους, δηλαδή υδροπονική, και καλλιέργεια στο έδαφος. Αμφότερες πήγαν πολύ καλά. Και στις δύο περιπτώσεις διαπιστώθηκε ότι υπήρξε σημαντική μείωση λιπασμάτων. Στην υδροπονική καλλιέργεια, επιπλέον, υπήρξε και αύξηση παραγωγής. Αυτά ήταν τα περσινά αποτελέσματα. Τώρα βρισκόμαστε στη δεύτερη χρονιά και η δεύτερη πιλοτική εφαρμογή είναι σε εξέλιξη. Παράλληλα, έχουμε δώσει κωδικούς σε όλα τα μέλη του συνεταιρισμού για να κάνουν χρήση του λογισμικού. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται φέτος το καλοκαίρι. 

Και βλέπετε ότι το χρησιμοποιούν;

Ναι, βεβαίως, και αναμένεται όλο και περισσότεροι να κάνουν χρήση, όσο αντιλαμβάνονται και μαθαίνουν πώς λειτουργεί. 

Υπήρξαν κάποια συμπεράσματα από την πλευρά του εργαστηρίου από όλη αυτήν τη διαδικασία; 

Βέβαια. Αυτό που είδαμε ήταν ότι γινόταν τεράστια υπερλίπανση. Μετρήσαμε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αζώτου, φωσφόρου και καλίου, που δείχνει ότι γίνονταν υπερβολικές λιπάνσεις και δεν υπήρχε κανένα μέτρο, έριχνε ο καθένας ό,τι νόμιζε. Το παραπάνω λίπασμα, εκτός από το επιπλέον κόστος για τον παραγωγό, έχει και αρνητικές συνέπειες για την υγεία του φυτού και, τελικά, την παραγωγή. Η επιπλέον ποσότητα λιπάσματος αυξάνει την αλατότητα του εδάφους και μπορεί να φτάσει να έχει τοξικότητα για την καλλιέργεια. Επιπλέον, ήταν και για εμάς μια ευκαιρία να δοκιμάσουμε πράγματα. Ήρθαμε σε επαφή με τους αγρότες και είδαμε κάποιες λεπτομέρειες στην πράξη, που για εμάς ήταν πολύ βοηθητικές πληροφορίες. Συγκεντρώσαμε πολύ σημαντικές παραμέτρους, τις οποίες ενσωματώσαμε στο πρόγραμμα. Όλο αυτό ήταν μια πολύ σημαντική διαδικασία αλληλεπίδρασης. 

Άρα, υπάρχουν δυνατότητες βελτίωσης και για το λογισμικό; 

Εννοείται, δεν πρόκειται για ένα λογισμικό το οποίο είναι κλειστό και έχει κλείσει οριστικά. Βελτιώνεται, εμπλουτίζεται με νέες λειτουργίες για να γίνει πιο εύχρηστο και να εξυπηρετεί και πιο ειδικές περιπτώσεις. Για παράδειγμα, ένας από τους παραγωγούς ήθελε να καλλιεργήσει σταμναγκάθι. Παράλληλα, μπορεί να συνδεθεί και να γίνεται και αυτόματη διαχείριση και της άρδευσης. Μπορεί να προσαρμοστεί σε διάφορες καλλιέργειες κηπευτικών, αλλά και σε ανθοκομικά δρεπτό τριαντάφυλλο, ζέρμπερα, γαρύφαλλο και χρυσάνθεμο. Μέσα από την εταιρεία, έχουμε χρήστες και από ανθοκομικές καλλιέργειες.