Παχυσαρκία: Ανησυχητικά τα στοιχεία για τα ελληνόπουλα

Το 30% των παιδιών είναι υπέρβαρα και το 13% παχύσαρκα, που σημαίνει πως ένα ποσοστό 40%-45% των παιδιών στην Ελλάδα έχουν πρόβλημα βάρους από μικρή ηλικία.

paidiki-paxysarkia
Ο αριθμός των παχύσαρκων ατόμων από 5 έως 19 ετών υπερδεκαπλασιάστηκε παγκοσμίως, από 11 εκατομμύρια το 1975 σε 124 εκατομμύρια το 2016.

H ελληνική διατροφική πραγματικότητα, όπως διαμορφώνεται στο σπίτι και στο σχολείο, καταγράφεται, μεταξύ άλλων, σε παγκόσμια μελέτη για τα ποσοστά παχυσαρκίας, που πραγματοποιήθηκε από το Imperial College London και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με συμμετοχή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη μελέτη καταγράφεται ο δεκαπλασιασμός της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας μέσα σε τέσσερις δεκαετίες. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως ζητήθηκαν στοιχεία από όλες σχεδόν τις χώρες, με αποτέλεσμα ο αριθμός των συμμετεχόντων να είναι ο μεγαλύτερος που έχει υπάρξει σε επιδημιολογική μελέτη.

Ελληνική συμμετοχή

Η Ελλάδα συμμετείχε σε αυτή την παγκόσμια μελέτη μέσω των στοιχείων που έδωσε από τη μελέτη GRECO, η οποία έχει πραγματοποιηθεί από τo Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή διατροφής του ανθρώπου, Αντώνη Ζαμπέλα.

Ο ίδιος δήλωσε στην «ΥΧ» πως η συγκεκριμένη μελέτη πραγματοποιήθηκε σε παιδιά πέμπτης και έκτης τάξης δημοτικού. «Θέλαμε να διερευνήσουμε τα ποσοστά υπερβάλλοντος βάρους και παχυσαρκίας σε αυτές τις ηλικίες και έτσι μελετήσαμε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από όλη την Ελλάδα. Πήγαμε σε σχολεία και πήραμε στοιχεία από περίπου 5.000 παιδιά. Από αυτά, για τα 2.500-3.000 παιδιά είχαμε πληροφόρηση και από τους γονείς τους. Μετρήσαμε βάρος, ύψος και αρτηριακή πίεση, ενώ τους δώσαμε και κάποια ερωτηματολόγια για να αξιολογήσουμε τι προσλαμβάνουν, όσον αφορά τη διατροφή τους, τα τρόφιμα και τα θρεπτικά συστατικά, τη σωματική τους δραστηριότητα και κάποιες τάσεις που τους κάνουν να επιλέγουν συγκεκριμένα τρόφιμα».

Αποτελέσματα

Δυστυχώς, τα στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν πως το πρόβλημα είναι μεγάλο, σύμφωνα με τον Α. Ζαμπέλα. «Συγκεκριμένα, για την πέμπτη και έκτη δημοτικού, αυτό που φάνηκε από τα αποτελέσματα είναι ότι το 30% των παιδιών είναι υπέρβαρα και το 13% παχύσαρκα, που σημαίνει πως ένα ποσοστό 40%-45% των παιδιών στην Ελλάδα έχουν πρόβλημα βάρους από μικρή ηλικία.

Όσον αφορά την παγκόσμια κατάσταση, στην έρευνα αναφέρεται πως τα ποσοστά παχυσαρκίας στα παιδιά και τους εφήβους σε σχέση με το 1975, που ήταν λιγότερο από 1% (ισοδύναμο με πέντε εκατομμύρια κορίτσια και έξι εκατομμύρια αγόρια), αυξήθηκαν σχεδόν σε 6% στα κορίτσια (50 εκατομμύρια) και σχεδόν 8% στα αγόρια (74 εκατομμύρια) το 2016. Συνδυαστικά, ο αριθμός των παχύσαρκων ατόμων από 5 έως 19 ετών υπερδεκαπλασιάστηκε παγκοσμίως, από 11 εκατομμύρια το 1975 σε 124 εκατομμύρια το 2016.

Ευρώπη

Στην Ευρώπη, τα κορίτσια στη Μάλτα και τα αγόρια στην Ελλάδα είχαν τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, στο 11,3% και 16,7% του πληθυσμού αντίστοιχα. Τα κορίτσια και τα αγόρια στη Μολδαβία είχαν τα χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας, στο 3,2% και στο 5% του πληθυσμού αντίστοιχα, σύμφωνα με τη μελέτη. Όπως επισημαίνει ο Α. Ζαμπέλας, «στις κοινωνίες με χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο το πρόβλημα αυξάνεται. Αυτό, όμως, έχει να κάνει με το διαφορετικό οικονομικό επίπεδο ανθρώπων που διαμένουν στην ίδια χώρα. Επομένως, και για την Ελλάδα, στην οποία ισχύουν τα πρότυπα του δυτικού τύπου, φαίνεται ότι τα άτομα υψηλότερου μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου έχουν μικρότερο κίνδυνο για παχυσαρκία σε σχέση με τις οικογένειες που είναι πιο φτωχές».

Κρατικά μέτρα

Η δρ Fiona Bull, συντονίστρια του προγράμματος για την παρακολούθηση και την πρόληψη των μη μεταδοτικών ασθενειών στον ΠΟΥ, δήλωσε: «Τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν, υπενθυμίζουν και ενισχύουν ότι το υπέρβαρο και η παχυσαρκία αποτελούν σήμερα παγκόσμια κρίση για την υγεία και απειλούν να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια, εκτός αν ξεκινήσουμε και λαμβάνουμε δραστικά μέτρα». Από ό,τι φαίνεται, όμως, η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Ο Α. Ζαμπέλας αναφέρει πως «υπάρχει τρόπος για να αναστραφεί αυτή η κατάσταση, γι’ αυτό και υπάρχουν μέτρα σε επίπεδο δημόσιας υγείας που λαμβάνονται σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες, που θα μπορούσαμε να το κάνουμε και εμείς. Στην Ελλάδα, όμως, δεν υπάρχει κάτι οργανωμένο αυτήν τη στιγμή. Εξακολουθούμε κυρίως, όπως και για τους ενήλικες, απλώς να χαρακτηρίζουμε το πρόβλημα, χωρίς να λαμβάνουμε μέτρα. Έχουν γίνει προσπάθειες μέσω των ελληνικών πανεπιστημίων, τις οποίες πρέπει να συγκεντρώσει το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας και να κάνουν κάτι συντονισμένο σε επίπεδο χώρας».