Η εξέλιξη της κατανάλωσης ζωοτροφών αποτελεί ασφαλή ένδειξη του δυναμισμού ενός κτηνοτροφικού κλάδου. Η συνολική ζήτηση ζωοτροφών στην ΕΕ με βάση τα στοιχεία του Συνδέσμου FEFAC αυξάνεται την τελευταία περίοδο με ρυθμούς 1% το έτος περίπου, ενώ οι ζωοτροφές πτηνοτροφίας αυξάνονται με 2,5%.
Η μεγέθυνση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η κατανάλωση κρέατος πουλερικών στην Ευρώπη αυξάνεται με ρυθμούς 4% περίπου και σήμερα ανέρχεται στα 26 κιλά ανά καταναλωτή. Οι τάσεις αυτές καταγράφονται και στη διαμόρφωση των τιμών παραγωγού, οι οποίες σήμερα κυμαίνονται στο 1,79 ευρώ/κιλό κατά μέσο όρο στην ΕΕ, σε αντίθεση με το 1,1 ευρώ της Βραζιλίας, για παράδειγμα.
Η παραγωγικότητα μιας μονάδας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το κόστος των ζωοτροφών. Υπολογίζεται ότι οι ζωοτροφές συμμετέχουν κατά 80% έως 85% στο κόστος παραγωγής μίας μέσης ευρωπαϊκής πτηνοτροφικής μονάδας. Οι μισές ποσότητες αποτελούν χονδροειδείς ζωοτροφές που συχνά παράγονται στην εκμετάλλευση, το 10% σιτηρά της εκμετάλλευσης, το 10% αφορά υλικά που αγοράζονται και προστίθενται, ενώ τέλος το υπόλοιπο 30% αποτελεί βιομηχανικές σύνθετες ζωοτροφές.
Ωστόσο, η προοπτική του κλάδου εξαρτάται και από άλλους παράγοντες. Με βάση την Ετήσια Σύνοδο της Αγοράς Πουλερικών, που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες στις ΗΠΑ και θεωρείται μία ιδιαίτερα έγκυρη συνάντηση, εκτός από τη διακύμανση των ζωοτροφών, ακόμη επτά παράγοντες αναμένεται να καθορίσουν τη διεθνή πορεία του κλάδου το προσεχές διάστημα.
1Παραγωγή χωρίς αντιβιοτικά
Η υιοθέτηση πρακτικών εκτροφής χωρίς τη χρήση αντιβιοτικών απαιτεί ικανότητες ευρύτερης διαχείρισης, στενότερης παρακολούθησης της μονάδας και, συχνά, τη λήψη πιο σύνθετων αποφάσεων. Πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι οι κίνδυνοι τυχαίων γεγονότων αυξάνονται και ότι, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, θα υπάρξει διατροφική κρίση σε μία μεγάλη χώρα-παραγωγό, με αρνητικές επιπτώσεις και μείωση της κατανάλωσης κρέατος πουλερικών διεθνώς. Παρόμοιες κρίσεις κατά το παρελθόν μείωσαν την κατανάλωση για διάστημα 18-36 μηνών. Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο ο πτηνοτρόφος να έχει πρόσβαση σε επαρκείς και αξιόπιστες πηγές γνώσης και συμβουλευτικής.
2Ενίσχυση του ρόλου της ευζωίας
Ένας αυξανόμενος αριθμός καταναλωτών είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στις συνθήκες εκτροφής και σφαγής. Εάν ο κλάδος δεν αντιμετωπίσει αυτές τις ευαισθησίες, υπάρχει κίνδυνος μείωσης της κατανάλωσης.
3Προέλευση προϊόντος
Ένας αυξανόμενος αριθμός καταναλωτών προκρίνει την ταυτότητα και τον τόπο προέλευσης της παραγωγής και όχι ιδιότητες, όπως η φρεσκάδα, που κυριαρχούσαν μέχρι πρόσφατα.
4Οι καταναλωτικές συνήθειες της Κίνας
Η κυβέρνηση της Κίνας ενθαρρύνει τους πολίτες της να μειώσουν τη μεγάλη στροφή στην κατανάλωση πουλερικών και αβγών. Εάν αυτή η μείωση συμβεί, αναμένεται να επιδράσει στους ρυθμούς ανάπτυξης της παγκόσμιας παραγωγής συνολικά. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πουλερικών. Η μείωση της ζήτησης θα σήμαινε τη διοχέτευση των επιπλέον ποσοτήτων στις ευρωπαϊκές αγορές και στην πίεση των τιμών που λαμβάνει και ο Έλληνας πτηνοτρόφος.
5Ενίσχυση της κυριαρχίας των μεγάλων σχημάτων
Οι καταναλωτές, ειδικά των μεγαλύτερων χωρών και αστικών κέντρων, φαίνεται να επιδεικνύουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σε μεγαλύτερα σχήματα που διακινούν επώνυμα προϊόντα γνωστών brand names. Η τάση αυτή ενισχύει τη συγκέντρωση του κλάδου, ή τη δημιουργία μεγάλων σχημάτων «ομπρέλας», που διακινούν την παραγωγή μικρότερων μονάδων κάτω από ενιαίο εμπορικό σήμα και κοινές προωθητικές δράσεις.
6Δίαιτες με πολλές πρωτεΐνες
Η ισχυροποίηση των διαιτητικών συνηθειών με μεγάλη κατανάλωση πρωτεϊνών φαίνεται να έχει αντιφατικές επιπτώσεις στον κλάδο. Όσο διαρκεί η οικονομική κρίση, η ζήτηση πουλερικών θα ισχυροποιείται. Η σταδιακή υπέρβαση της κρίσης και η βελτίωση της οικονομικής θέσης των μεσαίων στρωμάτων, θα στρέψουν πολλούς στην κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος. Ωστόσο, η υπέρβαση της κρίσης θα δημιουργήσει ζήτηση και από κοινωνικές ομάδες που σήμερα αδυνατούν να καταναλώσουν πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης. Η τάση αυτή θα στρέψει νέα καταναλωτικά στρώματα στο κρέας πουλερικών.
7Υγιεινή διατροφή
Μεγάλο μέρος του καταναλωτικού κοινού ταυτίζει το κόκκινο κρέας με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Αντίθετα, το λευκό κρέας των πουλερικών θεωρείται πιο υγιεινό και πιο ελαφρύ. Η συνεχής ανάδειξη και η αξιοποίηση αυτών των ιδιοτήτων και αντιλήψεων συμβάλλουν στην περαιτέρω εδραίωση της θέσης του προϊόντος στην αγορά.
- Νίκος Λάππας
