Έναν πολύτιμο φυσικό και ζωτικό πόρο για τον άνθρωπο και τη γεωργία, το νερό, αξιοποιεί πλέον κατά τον μέγιστο δυνατό τρόπο ο ΤΟΕΒ Αγροκτήματος Νάουσας, εφαρμόζοντας –μετά από την αυξημένη ζήτηση που υπήρξε– την πρώτη φάση του συστήματος διαχείρισης νερού για ζώνες ελεγχόμενης άρδευσης.
Το σύστημα αξιοποιεί το διαθέσιμο αρδευτικό νερό προς όφελος τόσο των παραγωγών όσο και των ίδιων των καλλιεργειών, αφού πετυχαίνει τη βιώσιμη διαχείριση του νερού, τον εξορθολογισμό και τον εκσυγχρονισμό του συστήματος της άρδευσης μέσω της στοχευμένης εφαρμογής και αποφεύγει την αλόγιστη χρήση, χρησιμοποιώντας την απαιτούμενη ποσότητα νερού ανά αρδευόμενο στρέμμα. Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε πιλοτικά σε αρκετές περιοχές καλύπτοντας μια έκταση περίπου 10.000-12.000 στρεμμάτων από τα συνολικά 31.000 στρ. που βρίσκονται στη δικαιοδοσία του ΤΟΕΒ Νάουσας. Η πρώτη φάση είχε άριστα αποτελέσματα, ενώ και οι παραγωγοί έμειναν αρκετά ικανοποιημένοι από την εφαρμογή του, αφού αρδεύουν χωρίς αναμονές ή καθυστερήσεις.
Τα οφέλη από την ελεγχόμενη άρδευση
Σύμφωνα με τον διευθυντή του ΤΟΕΒ Νάουσας, Θωμά Μπλιάτκα, με την αλλαγή του τρόπου λειτουργίας και βιώσιμης διαχείρισης του νερού, λόγω κλειστού δικτύου, γίνεται μια σημαντική οικονομία στα ύδατα, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα στους παραγωγούς να έχουν το νερό τη μέρα και την ώρα που το θέλουν στο χωράφι τους, αφού είναι εκείνοι που καθορίζουν τον χρόνο και τη διάρκεια άρδευσης του κτήματός τους.
«Σκεφτήκαμε να δοκιμάσουμε αυτό το σύστημα άρδευσης όταν ενταχθήκαμε στο ΠΑΑ 2014-2020, όπου μέσα σε αυτό υπάρχει η τηλεμετρία και ο ηλεκτρονικός έλεγχος του νερού. Μέχρι πρότινος αρδεύαμε κατά σειρά κτημάτων, ο ένας μετά τον άλλο, σε ανοικτό δίκτυο. Τώρα με το πιλοτικό πρόγραμμα καταγράφουμε τη ζήτηση του παραγωγού για το πότε θέλει να ποτίσει τα κτήματά του και όχι με βάση το πότε θα έρθει η σειρά του», σημειώνει ο κ. Μπλιάτκας. Με αυτόν τον τρόπο καταγράφονται οι ποσότητες που καταναλώνει το κάθε κτήμα και μειώνεται κατά πολύ και η άρδευση, γιατί πλέον ο αγρότης ξέρει συγκεκριμένα –και με βάση τις ανάγκες του– πότε θα ποτίσει. «Στο τέλος και στατιστικά γίνεται ο υπολογισμός για τις ποσότητες που ξοδεύτηκαν για την άρδευση των κτημάτων, το πόσα, δηλαδή, κυβικά μέτρα νερού χρειάστηκαν.
Στην αντίστοιχη περίοδο πριν από το σύστημα, αυτές οι ποσότητες ήταν πολλαπλάσιες», αναφέρει. Ένα από τα οφέλη της πιλοτικής εφαρμογής του συστήματος είναι και η παραγωγή ποιοτικότερων προϊόντων από υγιή δέντρα, αφού ο παραγωγός αρδεύει σύμφωνα με τις ανάγκες της καλλιέργειας.
Ακόμη ένα όφελος είναι και η μείωση της υδροκλοπής, καθώς το πρόγραμμα αυτό δίνει νερό σε όλους. «Ένα άλλο μεγάλο όφελος που είχαμε από το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι η μείωση των κλοπών στο νερό, γιατί δίνουμε σε όλους νερό και όταν κάποιος ποτίζει με χρονοδιάγραμμα δεν έχει λόγο να κλέψει, αφού όποτε θέλει νερό θα το πάρει. Ο ΤΟΕΒ εφαρμόζει τη στρεμματική εισφορά για την άρδευση και όχι με βάση την ποσότητα νερού που καταναλώνεται στα κτήματα», τονίζει ο κ. Μπλιάτκας.
Ο προγραμματισμός της άρδευσης
Στον ιστοχώρο του Οργανισμού υπάρχουν αναρτημένα τα Ημερήσια Δελτία Άρδευσης ανά ημέρα, ανά ώρα, ανά παραγωγό και κατά στρέμματα. Ο προγραμματισμός της άρδευσης γίνεται μέσω της επικοινωνίας του παραγωγού με τους υδρονομείς και τους επόπτες. Κατά 99%, όπως λέει ο κ. Μπλιάτκας, οι ώρες και οι ημέρες που ζητούν οι αγρότες επιτυγχάνονται, ενώ εάν συμβεί να υπάρξει μεγάλη ζήτηση μπορεί η άρδευση να καθυστερήσει για μερικές ώρες δίνοντας, ωστόσο, το περιθώριο να προγραμματίσουν όλες τις υπόλοιπες δουλειές τους.
Σε ό,τι αφορά την παροχή νερού για άρδευση και τις διαθέσιμες ποσότητες, ο κ. Μπλιάτκας σημειώνει ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τα νερά των αρδεύσεων, όχι γιατί αυξήθηκαν οι πηγές, αλλά γιατί μειώθηκαν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, αφού πολλοί παραγωγοί, λόγω των προβλημάτων, έχουν εγκαταλείψει τη ροδακινοκαλλιέργεια. Το σύστημα και η εφαρμογή του σε όλη την περιοχή του οργανισμού αναμένεται να ολοκληρωθεί σε έξι φάσεις που θα συνδυάζονται και με την ολοκλήρωση των εργασιών του μεγάλου έργου της Τηλεμετρίας από το ΠΑΑ 2014-2020. Το έργο αναμενόταν να δημοπρατηθεί στις αρχές Ιανουαρίου, αλλά, λόγω κορωνοϊού, σημειώθηκαν καθυστερήσεις. Αναμένεται να εξυπηρετήσει όλη την περιοχή δικαιοδοσίας του ΤΟΕΒ που περιλαμβάνει τη Νάουσα, τη Στενήμαχο και το Γιαννακοχώρι.
