Μια σημαντική αλλαγή, που επηρεάζει την αγροτοβιομηχανία, το λιανεμπόριο και κυρίως την καταναλωτική συμπεριφορά του κοινού, επιφέρει η συμμόρφωση με την κοινοτική οδηγία 720/2015/ΕΚ, καθώς με τις νέες ρυθμίσεις το κόστος της λεπτής πλαστικής σακούλας ενδέχεται να σημειώσει ιλιγγιώδη αύξηση!
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ επιτάσσονται να μειώσουν δραστικά τις πλαστικές σακούλες, ώστε η μέση κατανάλωση να μην υπερβαίνει τις 90 πλαστικές σακούλες ανά πολίτη και τις 40, ως το τέλος του 2025. Μολονότι δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία, εκτιμάται πως ο μέσος Έλληνας πολίτης χρησιμοποιεί 250-365 πλαστικές σακούλες ανά έτος και ακόμη μεγαλύτερη είναι η επιβάρυνση στις τουριστικές περιοχές.
Εμπειρογνώμονες τονίζουν ότι όλες οι πλαστικές σακούλες επιβαρύνουν το περιβάλλον, ακόμα και οι οξοδιασπώμενες, που χρησιμοποιούν σήμερα τα σούπερ μάρκετ. Έτσι, εξετάζεται και τέλος επιβάρυνσης για τους συστηματικούς καταναλωτές πλαστικής σακούλας και κίνητρα επιβράβευσης για όσους χρησιμοποιούν λίγες πλαστικές σακούλες ή καθόλου, χρήση πάνινης τσάντας κ.ά.
Η οδηγία έπρεπε να έχει ενσωματωθεί στο Ελληνικό Δίκαιο έως τις 27 Νοεμβρίου 2016, κάτι το οποίο δεν έχει συμβεί και αναμένεται μέσα στο επόμενο τρίμηνο. Επίκειται μεταβατική περίοδος και για το κοινό και για τη βιομηχανία, καθώς η οδηγία αλλάζει τα δεδομένα για 200 επιχειρήσεις και περίπου 12.000 εργαζόμενους που απασχολούνται στην παραγωγή πλαστικής σακούλας.
Οι προτάσεις είναι για τέλος 5 ή και 10 λεπτών στον καταναλωτή για την χρήση πλαστικής σακούλας, η οποία επιβαρύνει τραγικά κυρίως το θαλάσσιο περιβάλλον, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας για ψάρια, θαλασσοπούλια και γενικότερα θαλάσσιους οργανισμούς, με τη Μεσόγειο να θεωρείται από τις πιο επιβαρυμένες θάλασσες.
Ωστόσο, ανοίγονται προοπτικές για τη δημιουργία οικολογικών σακουλών, οι οποίες παράγονται από γεωργικά υπολείμματα και γεώμηλο και αναμένεται να έχουν μικρότερο τέλος χρήσης. Η παραγωγή οργανικής σακούλας ευνοεί τη γειτονική μας Ιταλία, η οποία τις παράγει.
Το σενάριο παραγωγής ή χρήσης χάρτινων σακουλών απομακρύνθηκε, διότι έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα δάση και υψηλό ανθρακικό αποτύπωμα. Έρευνες έδειξαν πάντως, πως όπου είχαμε γενικευμένη εφαρμογή πάνινης σακούλας τέθηκε ζήτημα ασφάλειας μεταφοράς τροφίμων, καθώς δεν καθαρίζονταν τακτικά από τους καταναλωτές.
Καταληκτική ημερομηνία για την εφαρμογή της οδηγίας είναι η 31/12/2018, όμως ήδη στην Κύπρο αρχίζει να εφαρμόζεται τέλος 5 λεπτών. Εμπειρογνώμονες εκτιμούν πως ενώ σήμερα μια πλαστική σακούλα στη χώρα μας κοστίζει 0,012 € (τιμή παραγωγού), λόγω τέλους +ΦΠΑ 24% αναμένεται το κόστος της να εξαπλασιαστεί!
Χρέωση πλαστικής σακούλας
- Ηνωμένο Βασίλειο: 0,07 €
- Γαλλία: 0,06 €
- Ουαλία: 0,07 €
- Ιρλανδία: 0,22 €
- Σκόπια: 0,07€
- Βουλγαρία: 0,32€
- Κύπρος: 0,05€
- Ιταλία: 0,07€ ως το 2011 αλλά μετά απαγορεύτηκε
- Δανία: 0,50 € (είσπραξη μέσω φόρου που καταβάλλουν εισαγωγείς – καταναλωτές)
