Τη στιγμή που εκατοντάδες πολυεθνικές έχουν ήδη αποχωρήσει από τη Ρωσία ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, κλιμακώνεται η πίεση στις τέσσερις μεγαλύτερες εταιρείες διακίνησης αγροτικών προϊόντων, ώστε να ακολουθήσουν το ίδιο παράδειγμα.
Όμως, παρά τις αρχικές ενδείξεις, οι «Big 4» των αγροτικών εμπορευμάτων –δηλαδή ο κολοσσοί Archer Daniels Midland (ADM), Bunge, Cargill και Louis Dreyfus– δεν προτίθενται να εγκαταλείψουν τη Ρωσία στο άμεσο μέλλον.
Οι εικασίες για την αποχώρηση των «Big 4», γνωστών ως «ABCD» από τα αρχικά του ονόματός τους που συμπίπτουν με τα τέσσερα πρώτα γράμματα του αγγλικού αλφαβήτου, ξεκίνησαν όταν οι εταιρείες ανακοίνωσαν τη «μείωση των εργασιών» τους στη Ρωσία.
Η Louis Dreyfus ήταν η πρώτη εξ αυτών που διέκοψε τις δραστηριότητές της στη Ρωσία στις αρχές Μαρτίου, πριν η Bunge ακολουθήσει, αναστέλλοντας κάθε νέα εξαγωγική δραστηριότητα από τη χώρα. Στις 11 Μαρτίου, η ADM και η Cargill ανακοίνωσαν τη μείωση των επιχειρήσεών τους σε συμμόρφωση με τις κυρώσεις της ΕΕ.
Ωστόσο, όπως τονίζουν ειδικοί αναλυτές στο ενημερωτικό δίκτυο S&P Global Commodity Insights, η συσχέτιση της απόφασης μείωσης των εργασιών των εταιρειών με μια ενδεχόμενη αποχώρησή τους από τη Ρωσία είναι ένα πολύ τραβηγμένο σενάριο.
«Είναι σχεδόν αδιανόητο οι μεγάλες εταιρείες αγροτικών εμπορευμάτων να αποχωρήσουν εντελώς από τη Ρωσία, καθώς αυτό συνεπάγεται τη διακοπή της κύριας πηγής εφοδιασμού τροφίμων της περιοχής», αναφέρει αναλυτής με έδρα τη Νέα Υόρκη.
Η Ρωσία είναι μια σημαντική παγκόσμια προμηθεύτρια τροφίμων και η κορυφαία εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο. Έχει, επίσης, σημαντικό μερίδιο στο παγκόσμιο εμπόριο ηλιελαίου, καλαμποκιού, κριθαριού, κρέατος πουλερικών, βόειου κρέατος και ειδών σοκολατοποιίας. Οι «ABCD» έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάδυση της Ρωσίας ως ενός από τους παγκόσμιους ηγέτες στον εφοδιασμό τροφίμων.
Μέσω των μεγάλων επενδύσεών τους, συμπεριλαμβανομένων των μονάδων έκθλιψης και των υποδομών σιτηρών, σε συνδυασμό με το εκτεταμένο δίκτυο της εφοδιαστικής αλυσίδας στη Ρωσία, οι τέσσερις εταιρικοί κολοσσοί αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της κυριαρχίας της Μόσχας στον εφοδιασμό τροφίμων. Εξ ου και είναι δύσκολο να ενδώσουν στις πιέσεις του δυτικού κόσμου να εγκαταλείψουν τη Ρωσία και να διαγράψουν μονοκοντυλιά τα κεκτημένα πολλών ετών.
Επιπλέον, οι εκκλήσεις για μποϊκοτάρισμα της Μόσχας έρχονται σε μια εποχή που οι τιμές των εμπορευμάτων έχουν εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη λόγω μιας σειράς κρίσεων (σ.σ. η ξηρασία του 2020 σε κομβικές παραγωγικές ζώνες, όπως η Λατινική Αμερική και η Μαύρη Θάλασσα, και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία). Αυτή η κατάσταση έχει σηματοδοτήσει τεράστια κέρδη για τους μεγάλους οίκους αγροτικών εμπορευμάτων, τα οποία οι επικεφαλής τους σίγουρα δεν θα ήθελαν να απαρνηθούν.
Η αλήθεια είναι ότι οι «ABCD» δεν έδωσαν ποτέ κάποια σαφή ένδειξη ότι προτίθενται να εγκαταλείψουν οριστικά τη Ρωσία. Οι εταιρείες δικαιολογούν αυτή την προκλητική –για τον δυτικό κόσμο– στάση, προτάσσοντας το επιχείρημα του ανθρωπιστικού καθήκοντος: Τα πάντα μπορούν να πολιτικοποιηθούν, όχι όμως τα τρόφιμα.
«Το φαγητό είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται ως όπλο. Αυτή η περιοχή διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο σύστημα τροφίμων και είναι μια κρίσιμη πηγή για βασικά συστατικά σε κομβικά προϊόντα, όπως το ψωμί, το βρεφικό γάλα και τα δημητριακά», τόνισε η Cargill σε προ ημερών ανακοίνωση, ξεκαθαρίζοντας ότι θα συνεχίσει τις βασικές της δραστηριότητες που αφορούν τρόφιμα και ζωοτροφές στη Ρωσία.
Η ADM έχει, επίσης, ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της να επιμείνει στην παραγωγή και στη μεταφορά βασικών αγροδιατροφικών προϊόντων και συστατικών στη Ρωσία. Η Bunge, στο μεταξύ, αποφάσισε να συνεχίσει τις εργασίες των μονάδων έκθλιψής της στη χώρα, οι οποίες εξυπηρετούν σχεδόν αποκλειστικά τους ντόπιους καταναλωτές.
Eτοιμάζονται να πάρουν θέση
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα, οι αναλυτές εμπορευμάτων βλέπουν μια σαφή στρατηγική τήρησης στάσης αναμονής που ξεδιπλώνεται από τους «ABCD». «Μόλις εκτονωθεί η ένταση και ξεκινήσει η ανοικοδόμηση, αυτές οι εταιρείες θα γίνουν και πάλι ζωτικής σημασίας για το εμπόριο της Μαύρης Θάλασσας», δηλώνει ο Terry Reilly, ανώτερος αναλυτής εμπορευμάτων της Futures International, ενός χρηµατοµεσιτικού ομίλου με έδρα το Σικάγο.
