Γράφει ο Νίκος Τράγγαλος
Ταραγμένες είναι οι εμπορικές ροές στη γεωργία και τα προϊόντα διατροφής σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς στα τέλη Οκτωβρίου το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ακριβείς επιπτώσεις είναι δύσκολο να προβλεφθούν με οποιαδήποτε ακρίβεια, αλλά είναι πιθανό να δημιουργήσουν έντονους «μετασεισμούς».
Για τη μεγαλύτερη περίοδο από όταν το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύθηκε να εγκαταλείψει την ΕΕ, σε δημοψήφισμα τον Ιούνιο του 2016, η υπόθεση ήταν ότι η χώρα θα σύναπτε συμφωνία με την ΕΕ πριν από την αποχώρηση, σύμφωνα με την οποία θα εφαρμόζονταν προσωρινά μέτρα για να διευκολυνθεί η μετάβασή του από μέλος της ΕΕ σε τρίτη χώρα.
Όμως, η απόρριψη του βρετανικού Κοινοβουλίου –σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις– της Συμφωνίας Απόσυρσης που διαπραγματεύτηκαν οι δύο πλευρές τον περασμένο Νοέμβριο, άφησε το Ηνωμένο Βασίλειο προς την έξοδο χωρίς να έχει συναφθεί επίσημη εμπορική συμφωνία και επομένως την προοπτική διαταραχής του εμπορίου.
Από τότε που η συμφωνία αποχώρησης αναβλήθηκε της αρχικής προθεσμίας από τις 29 Μαρτίου στις 31 Οκτωβρίου, δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος προς την επίλυση οποιουδήποτε από τα ζητήματα που εμπόδιζαν την έγκριση της συμφωνίας απόσυρσης.
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, τώρα υπό την ηγεσία του ευρωσκεπτικιστή πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, εξακολουθεί να είναι επισήμως προσηλωμένη στην εξεύρεση λύσης κατά τη διάρκεια των δύο μηνών που απομένουν, αλλά με τις δύο πλευρές να βρίσκονται σε αδιέξοδο στο ζήτημα των ιρλανδικών συνόρων ειδικότερα, η προοπτική του Brexit χωρίς συμφωνία είναι τώρα αναμενόμενη περισσότερο από ποτέ.
Επανεμφάνιση του βρετανικού σχεδίου δασμών έκτακτης ανάγκης
Τον περασμένο Μάρτιο, η βρετανική κυβέρνηση δημοσίευσε ένα χρονοδιάγραμμα έκτακτης ανάγκης, που καθόριζε τους δασμούς που η χώρα θα εφάρμοζε σε περίπτωση αποχώρησης χωρίς συμφωνία. Η προσδοκία παραμένει ίδια και σήμερα, με μικρές τροποποιήσεις. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, μόνο λίγοι από τους πιο ευαίσθητους γεωργικούς και άλλους τομείς θα προστατεύονταν από δασμούς. Για την πλειονότητα των προϊόντων, το Η.Β. θα εφαρμόσει μηδενικούς δασμούς, για να αποτρέψει κάθε απότομη άνοδο των τιμών καταναλωτή, ιδίως ενόψει της αναμενόμενης πτώσης της αξίας της στερλίνας, εφαρμόζοντας το χρονοδιάγραμμα για έναν χρόνο και διατηρώντας το δικαίωμα να το προσαρμόσει. Η ΕΕ από την πλευρά της, επιδιώκει να προστατεύσει την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς της.
Σύμφωνα όμως με τους κανόνες του ΠΟΕ, το Η.Β. δεν επιτρέπεται, ελλείψει συνολικής διμερούς συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών, να εφαρμόζει δασμούς στις εισαγωγές από την ΕΕ οι οποίοι διαφέρουν από εκείνους που εφαρμόζονται στις εισαγωγές από τον υπόλοιπο κόσμο.
Το πρόβλημα του τρόπου αντιμετώπισης των χερσαίων συνόρων μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας θα επιλυθεί (προσωρινά) με απλό τρόπο, δεν θα εφαρμοστούν δασμοί για εισαγωγές από την Ιρλανδική Δημοκρατία.
