Καινοτομία για τη βιώσιμη εκτροφή προβάτων και γιδιών στην Ελλάδα

Πρόγραμμα iSAGE: Καινοτομία για τη βιώσιμη εκτροφή προβάτων και γιδιών στην Ελλάδα

Στην ανάπτυξη ενός κλάδου με ιδιαίτερη κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και περιβαλλοντική σημασία για τη χώρα μας, αυτόν της αιγοπροβατοτροφίας, έρχεται να συμβάλει το ερευνητικό πρόγραμμα iSAGE (Καινοτομία για τη βιώσιμη εκτροφή προβάτων και γιδιών στην Ευρώπη).

Με την Ελλάδα να είναι η πρώτη στην εκτροφή αιγών στην Ευρώπη, τέταρτη στην εκτροφή προβάτων και να παράγει την υψηλότερη ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος στην Ευρώπη, δεν θα μπορούσε παρά να συντονίζει το συγκεκριμένο έργο, μέσω του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα αφορά την εφαρμογή καινοτομιών για τη βιώσιμη εκτροφή αιγοπροβάτων στην ΕΕ, τη βελτίωση της ευζωίας των ζώων και του επιπέδου διαβίωσης των παραγωγών, αλλά και την προώθηση της ανάπτυξης του αγροτικού χώρου γενικότερα.

Διαβάστε ακόμη: Η αιγοτροφία (μαζί με την προβατοτροφία) στην Ελλάδα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της ζωικής παραγωγής

Το έργο πραγματοποιείται στο πλαίσιο των ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την έρευνα και την καινοτομία «Horizon 2020», με επιστημονικά υπεύθυνο τον Γεώργιο Αρσένο, καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής. Στο συγκεκριμένο έργο, εμπλέκονται 34 φορείς από επτά χώρες (Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Φινλανδία, Ισπανία, Ιταλία και Τουρκία), εκ των οποίων οι 18 εκπροσωπούν τη βιομηχανία.

Στόχοι του έργου

Όπως μας ενημέρωσε ο Αλέξανδρος Θεοδωρίδης, επίκουρος καθηγητής στο Εργαστήριο Οικονομίας Ζωικής Παραγωγής του Τμήματος Κτηνιατρικής και μέλος της ερευνητικής ομάδας, το έργο δίνει ιδιαίτερη σημασία στις μελλοντικές προκλήσεις που πρόκειται να αντιμετωπίσει ο κλάδος της αιγοπροβατοτροφίας, αλλά και στην κατανόηση της συμπεριφοράς των καταναλωτών και στη «διερεύνηση των καταναλωτικών συνηθειών που επικρατούν».

Στο iSAGE, από ελληνικής πλευράς, συμμετέχουν, επίσης, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Προβατοτρόφων Αναπαραγωγής Προβάτων Φυλής Φριζάρτα, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Κτηνοτρόφων «Αιγοπροβατοτρόφοι Πιερίας», καθώς και η εταιρεία LEVER Σύμβουλοι Ανάπτυξης, η οποία ως μέλος της κοινοπραξίας έχει αναλάβει τη συνολική διοικητική υποστήριξη του έργου. «Οι δύο συνεταιρισμοί αποτελούν ισότιμα μέλη του έργου, προσδίδοντας την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους, καθώς και πολύτιμα δεδομένα και πληροφορίες από τους συνεργαζόμενους παραγωγούς», αναφέρει.

 Εφαρμογή πρακτικών

Μέσω του προγράμματος πραγματοποιούνται επιτόπιες επισκέψεις στους παραγωγούς, ώστε να γίνει η κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική αξιολόγηση της βιωσιμότητας των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. «Με τη χρήση ενός εργαλείου που ονομάζεται PGtool, το οποίο έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου, και με βάση πρωτογενή δεδομένα εκτιμώνται δείκτες βιωσιμότητας για κάθε εκμετάλλευση», τονίζει στην «ΥΧ» ο καθηγητής.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι στο έργο περιλαμβάνονται καινοτομίες που αφορούν την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών στη διαχείριση της εκμετάλλευσης, πρακτικών σχετικών με τη βόσκηση και την ποιότητα των βοσκότοπων, την ανίχνευση ασθενειών στα ζώα και τη χρήση εναλλακτικών πηγών αντιβιοτικών. «Επίσης, διερευνώνται καινοτομίες που αφορούν την αναπαραγωγή των ζώων, τη βελτίωση της γονιμότητας, αλλά και άλλες που σχετίζονται με την αποτελεσματικότερη εκτροφή των ζώων, καθώς και τη συλλογή και την καταγραφή δεδομένων για κάθε ζώο ξεχωριστά», συμπληρώνει ο Αλέξανδρος Θεοδωρίδης.

Πρώτα αποτελέσματα

Με το πρόγραμμα να βρίσκεται, ήδη, στον δεύτερο χρόνο υλοποίησής του, ήδη έχουν παρουσιαστεί τα πρώτα αποτελέσματα. Μεταξύ αυτών, είναι η κατηγοριοποίηση όλων των εκμεταλλεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε δέκα ξεχωριστούς τύπους αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων, αλλά «και τα πρώτα αποτελέσματα από ποιοτικές έρευνες σε Ευρωπαίους καταναλωτές, που, μέσω Focus Groups, καταγράφηκαν οι συνήθειες, οι προτιμήσεις και οι απόψεις τους αναφορικά με την υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς, αλλά και σχετικά με την ανάπτυξη και παραγωγή νέων αιγοπροβατοτροφικών προϊόντων».

Οφέλη του iSAGE για τον Έλληνα παραγωγό

Όπως μας εξήγησε ο κ. Θεοδωρίδης, «το πρόγραμμα επιδιώκει να προσφέρει λύσεις στην αναδιάρθρωση των παραγωγικών συστημάτων της αιγοπροβατοτροφίας, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της βιωσιμότητας του κλάδου και τη σταθεροποίηση των εισοδημάτων των παραγωγών, ενώ παράλληλα να σχεδιάσει ολιστικά συστήματα διαχείρισης των εκμεταλλεύσεων για ανάδειξη του γενετικού δυναμικού των τοπικών φυλών προβάτων και γιδιών, την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και την ενσωμάτωση καινοτομιών στην πράξη. Επίσης, φιλοδοξεί να συντάξει έναν οδικό χάρτη, χρησιμοποιώντας επιδεικτικά παραδείγματα για τη χάραξη πολιτικής στην αιγοπροβατοτροφία, η οποία θα μπορεί να υποστηρίξει την εξεύρεση λύσεων για μεμονωμένους παραγωγούς, ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμούς, καθώς και τη μεταποιητική βιομηχανία». Έτσι, επιδιώκεται να βελτιωθεί «η αποτελεσματικότητα, η παραγωγικότητα και, κατ’ επέκταση, η ανταγωνιστικότητα του κλάδου», προσθέτει.

Ιδιαίτερα σημαντικά περιγράφει τα νέα χαρακτηριστικά των ζώων που θα εντοπιστούν και τα οποία «θα επιτρέπουν την κατάλληλη επιλογή των ζώων για εκτροφή, που θα είναι απόλυτα προσαρμοσμένα στις τοπικές συνθήκες, αλλά και στις περιβαλλοντικές αλλαγές, που αναμένεται να προκύψουν στο μέλλον». Τέλος, όπως επεσήμανε, στόχος του έργου δεν είναι μόνο η βελτίωση του επιπέδου οικονομικότητας της εκμετάλλευσης, αλλά και «η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του παραγωγού, καθώς και η ανάπτυξη του αγροτικού χώρου».