της Δρος Φωτεινής Γιαννακοπούλου, γενικής διευθύντριας ΣΠΕΛ
Η ελληνική και παγκόσμια γεωργία βρίσκονται το τελευταίο διάστημα συνεχώς αντιμέτωπες με νέες προκλήσεις. Σε ένα πλαίσιο γενικής αλλαγής, με τους στόχους που έχει θέσει η Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική From Farm to Fork, αναδεικνύεται η σημασία της ορθολογικής διαχείρισης των θρεπτικών στοιχείων, μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου λίπανσης.
Παράλληλα, η κορύφωση της επισιτιστικής επισφάλειας, ως απόρροια των τελευταίων εξελίξεων, αναδύει περισσότερο από ποτέ τη σημασία βασικών προϊόντων για τη διατροφή του ανθρώπου, μεταξύ των οποίων είναι και το καλαμπόκι. Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά δημητριακά, λόγω της υψηλής του διατροφικής αξίας, αλλά και της υψηλής παραγωγικότητάς του σε βιομάζα και καρπό.
Η καλλιέργεια του καλαμποκιού είναι ιδιαίτερα απαιτητική σε θρεπτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να απομακρύνονται από τα εδάφη μεγάλες ποσότητες τόσο μακροθρεπτικών όσο και ιχνοστοιχείων. Βασική προϋπόθεση για την ομαλή ανάπτυξη της καλλιέργειας του αραβόσιτου, όπως και κάθε καλλιέργειας, αποτελεί η πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος.
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, για αποδόσεις περίπου 1.300-1.700 kg/στρέμμα απαιτούνται 25-35 kg N, 4-6 kg P και 19-24 kg K ανά στρέμμα. Ωστόσο, ο καθορισμός των μονάδων θρεπτικών στοιχείων απαιτείται να γίνεται με βάση τα αποτελέσματα των εδαφολογικών αναλύσεων.
Τα στοιχεία αυτά θα πρέπει πάντοτε να εξετάζονται από τον παραγωγό και τον γεωπόνο, σε συνάρτηση με τις κλιματικές συνθήκες και την τοπογραφία της εκάστοτε περιοχής, το ιστορικό των προηγούμενων λιπάνσεων, την καλλιεργούμενη ποικιλία, το μήκος της βλαστικής περιόδου, αλλά και την ποσότητα και την ποιότητα του νερού, ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα ποιοτικά και ποσοτικά.
Η σημασία του αζώτου
Πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη και στην ποιότητα του καλαμποκιού κατέχει το άζωτο, με τις απαιτήσεις να γίνονται μέγιστες από την 75η έως την 90ή ημέρα από τη βλάστηση, αλλά και στο στάδιο του γεμίσματος του σπόρου. Το άζωτο καθορίζει το μέγεθος της παραγωγής, μια και συμμετέχει στη δημιουργία βιομάζας και σπόρων ικανοποιητικού αριθμού και βάρους.
Ο φώσφορος, από την άλλη πλευρά, είναι απαραίτητος τόσο στην αρχή της ανάπτυξης του φυτού για την ενίσχυση του ριζικού συστήματος, όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της βλαστικής ανάπτυξης. Οι μέγιστες ανάγκες σε φώσφορο εμφανίζονται μεταξύ της εμφάνισης της φόβης και του μεταξώματος, καθώς επίσης και στην αρχή του γεμίσματος του κόκκου. Ο ρόλος των μακροθρεπτικών στοιχείων στη θρέψη του καλαμποκιού συμπληρώνεται με τη συμβολή του καλίου στη φωτοσύνθεση και στην υδατική ισορροπία του φυτού, με τις μέγιστες απαιτήσεις να παρουσιάζονται μεταξύ της 50ής και της 80ής ημέρας από τη σπορά.
Σημειώνεται πως το άζωτο συνιστάται να εφαρμόζεται ως εξής: 1/2 – 2/3 της συνολικής ποσότητας αζώτου με βασική λίπανση και το υπόλοιπο επιφανειακά, όταν τα φυτά έχουν ύψος 50-60 cm. Η απαραίτητη ποσότητα φωσφόρου και καλίου ιδανικά πρέπει να προστίθεται μαζί με τη βασική λίπανση του αζώτου, με εντοπισμένη εφαρμογή για περιορισμό των απωλειών.
Φυσικά, δεν πρέπει να παραλείπεται η επίδραση ορισμένων δευτερευόντων θρεπτικών και ιχνοστοιχείων στη θρέψη του καλαμποκιού, όπως το θείο, το μαγνήσιο, το μαγγάνιο, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος και το βόριο. Τα στοιχεία αυτά είναι απαραίτητα για το φυτό, καθώς ευνοούν τις υψηλές αποδόσεις και την ευρωστία του φυτού, με σημαντικότερο τον ψευδάργυρο, ελλείψει του οποίου παρατηρείται μειωμένη παραγωγή βιομάζας.
Ο εφοδιασμός του φυτού με αυτά τα στοιχεία γίνεται συνήθως με διαφυλλικούς ψεκασμούς ή με λιπάσματα που τα περιέχουν συμπληρωματικά με τα απαραίτητα μακροθρεπτικά.
Τα μέλη του ΣΠΕΛ παρέχουν εξειδικευμένα και υψηλής ποιότητας προϊόντα θρέψης, καθώς και ολοκληρωμένες λύσεις θρέψης στον παραγωγό, πάντα με γνώμονα την ορθολογική διαχείριση και την αειφορία. Η ορθολογική εφαρμογή των λιπάνσεων, που ακολουθεί τις βασικές αρχές των 4Κ, δηλαδή να γίνεται με το Κατάλληλο είδος λιπάσματος, στην Κατάλληλη ποσότητα, τον Κατάλληλο χρόνο και με την Κατάλληλη μέθοδο συνδυασμένη με τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις οδηγούν στην επίτευξη ποιοτικής και ποσοτικής παραγωγής με πολλαπλά οφέλη, τόσο για τον παραγωγό όσο και για το περιβάλλον.
