Την άμεση κινητοποίηση της Κομισιόν για τη λήψη μέτρων στο πλαίσιο της ΚΑΠ, τα οποία θα επιτρέψουν αφενός μεγαλύτερη ευελιξία και αφετέρου θα δώσουν τη δυνατότητα επιπλέον οικονομικής βοήθειας προς τους παραγωγούς, αναμένεται να ζητήσουν τα κράτη-μέλη κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου των υπουργών Γεωργίας που θα πραγματοποιηθεί στο Λουξεμβούργο στις 23-24 Οκτωβρίου. Μάλιστα, στα αιτήματά τους ξεχωρίζει παρέμβαση που θυμίζει το μέτρο που θεσπίστηκε κατά την πανδημία, το λεγόμενο «5χίλιαρο». Ήδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται πιέσεις, ενώ τα τελευταία γεγονότα στη Μέση Ανατολή φαίνεται να επισπεύδουν τις εξελίξεις.
Ειδικός μηχανισμός
Ένα από τα βασικά αιτήματα που πρόκειται να κατατεθούν στο Συμβούλιο είναι η δυνατότητα ενεργοποίησης ενός ad hoc μηχανισμού στα Στρατηγικά Σχέδια για την οικονομική στήριξη των παραγωγών σε περίπτωση κρίσης. Το αίτημα πρόκειται να κατατεθεί από τις εθνικές αντιπροσωπείες της Κροατίας και της Σλοβενίας, με την υποστήριξη της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ουγγαρίας, της Μάλτας και της Πορτογαλίας.
Ουσιαστικά, τα κράτη-μέλη ζητούν από την Κομισιόν να δώσει το πράσινο φως προκειμένου να θεσπιστεί μία νέα Παρέμβαση στο πλαίσιο των Στρατηγικών Σχεδίων της ΚΑΠ, η οποία θα διασφαλίζει έναν ad hoc μηχανισμό οικονομικής στήριξης σε περίπτωση κρίσης.
Η στήριξη αυτή προτείνεται να χρηματοδοτείται με το 2% (ως μέγιστο ποσοστό) του υφιστάμενου συνολικού κονδυλίου του εκάστοτε Στρατηγικού Σχεδίου, με ταυτόχρονη τήρηση του δημοσιονομικού πλαισίου. Επιπλέον, τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να χορηγούν –συμπληρωματικά– εθνική πρόσθετη συγχρηματοδότηση ύψους 200%. Αυτό το μέτρο, όπως προτείνουν τα κράτη-μέλη, θα είναι προαιρετικό και το βασικό του πλεονέκτημα έγκειται στο γεγονός ότι θα είναι πλήρως προσαρμοσμένο στις ειδικές ανάγκες της κάθε χώρας που θα αποφασίσει να το ενεργοποιήσει.
Ο μηχανισμός αυτός προτείνεται να χορηγείται με βάση σαφή, αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια στις ακόλουθες περιπτώσεις:
✱ Φυσικές καταστροφές ή άλλη κρίση που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή.
✱ Διαταραχές της αγοράς, λόγω των εξαιρετικά μεγάλων και απροσδόκητων διακυμάνσεων των τιμών ή/και του κόστους παραγωγής, άνω του 20% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους για μεμονωμένα προϊόντα ή ομάδες προϊόντων.
✱ Μολυσματικές ασθένειες ζώων ή παράσιτα φυτών.
Εν τω μεταξύ, τις τελευταίες ημέρες ακούγεται έντονα στις Βρυξέλλες, όπου και πραγματοποιούνται οι σχετικές προπαρασκευαστικές συνεδριάσεις, ότι κάποια κράτη-μέλη επιθυμούν την παράταση των παρεκκλίσεων και για το έτος 2024, αλλά από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι η Κομισιόν δεν δείχνει να συμφωνεί ιδιαίτερα. Στο επίκεντρο, πάντως, των συζητήσεων που θα διεξαχθούν στο Λουξεμβούργο, θα είναι για άλλη μία φορά –και όχι άδικα– η κατάσταση της αγοράς, ιδιαίτερα όσον αφορά τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μάλιστα, στην αρχή της συνεδρίασης έχει προσκληθεί να συμμετάσχει ο υπουργός γεωργίας της Ουκρανίας, Μικόλα Σόλσκι.
Θεματική ατζέντα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ετοιμάσει έναν μικρό απολογισμό, ενώ, θορυβημένη από τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή και τον πιθανό αντίκτυπο στις γεωργικές αγορές, αναμένεται να ζητήσει από τις εθνικές αντιπροσωπείες να μιλήσουν για τις κύριες προκλήσεις που πρόκειται να αντιμετωπίσει η εσωτερική αγορά της ΕΕ μέσα στους επόμενους μήνες, και να τις ρωτήσει εάν το Στρατηγικό τους Σχέδιο περιλαμβάνει αρκετά ευέλικτα εργαλεία για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των όποιων αρνητικών επιπτώσεων.
Πάντως, το Συμβούλιο δεν θα περιοριστεί στα παραπάνω. Μία σειρά κρατών-μελών πρόκειται να επαναφέρει στο τραπέζι τη σημασία των βιολογικών καλλιεργειών, καλώντας την Κομισιόν να αναλάβει πρωτοβουλίες σχετικά με τις προοπτικές στο πλαίσιο της ΚΑΠ. Από την πλευρά της, η ισπανική Προεδρία θα παράσχει στο Συμβούλιο επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τις γεωργικές και δασοκομικές πτυχές της πρότασης για την πιστοποίηση των αφαιρέσεων άνθρακα. Επίσης, η πολωνική αντιπροσωπία θα παράσχει στους υπουργούς πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο της αγοράς ανθρακούχων εκπομπών της ΕΕ στον γεωργικό τομέα.
