Συγκλονισμένος από τις εικόνες που αντίκρισε στη Θεσσαλία εμφανίστηκε ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ο οποίος λίγες ώρες μετά την επίσκεψή του στην πληγείσα περιοχή μίλησε στην «ΥΧ». Αφού εξέφρασε την αμέριστη αλληλεγγύη του προς τον θεσσαλικό λαό, τόνισε πως η ΕΕ είναι έτοιμη να στηρίξει τους πληγέντες παραγωγούς. Αναφερόμενος στα πρώτα μέτρα στήριξης, εξέφρασε την άποψη ότι απαιτείται ένα νέο εργαλείο στο πλαίσιο της ΚΑΠ, με επιπλέον προϋπολογισμό, που να προορίζεται αποκλειστικά στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στον πρωτογενή τομέα. Όπως είπε, τα κονδύλια που απαιτούνται για αυτόν τον σκοπό ίσως να πρέπει να είναι δεκαπλάσια του Αποθεματικού Κρίσης.
Συνέντευξη στους Νίκο Λάππα, Γεωργία Μπόχτη
Κύριε επίτροπε, πώς ήταν η επίσκεψή σας; Ήταν μία δύσκολη εμπειρία;
Ναι, ήταν, αλλά και πολύ σημαντική. Γιατί είναι διαφορετικό να ακούς και διαφορετικό να βλέπεις το τεράστιο μέγεθος της καταστροφής στη Θεσσαλία. Το πιο εντυπωσιακό για εμένα ήταν η συνάντηση που είχα με έναν κτηνοτρόφο στην περιοχή, τον Παναγιώτη Πρόδρομο, ο οποίος κατάφερε να σώσει ένα μέρος μόνο των ζώων του, γιατί το μεγαλύτερο μέρος το έχασε. Πραγματικά, έδωσε μια ηρωική μάχη για να σώσει τα ζώα του.
Τι να περιμένουν οι πληγέντες παραγωγοί από την Κομισιόν, από την ΕΕ γενικότερα;
Ασφαλώς χρειάζονται στήριξη. Το μέγεθος της ζημιάς είναι τρομακτικό. Στόχος της επίσκεψής μου ήταν ακριβώς αυτό, να δω το μέγεθος των ζημιών και να ανακοινώσουμε ότι είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τους παραγωγούς και ποιες είναι οι χρηματοδοτικές δυνατότητες μέσω της ΚΑΠ. Είμαστε, λοιπόν, έτοιμοι να αξιοποιήσουμε το Αποθεματικό Κρίσης, αλλά δεν είμαι σε θέση να πω το ποσό. Επιδίωξή μου, πάντως, είναι τα χρήματα να είναι όσο το δυνατόν περισσότερα. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν δύο κράτη-μέλη που έχουν πληγεί από πλημμύρες, η Ελλάδα και η Σλοβενία. Από τις 15 Οκτωβρίου θα είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί το νέο Αποθεματικό Κρίσης του 2024.
Συζητάμε με την Ελλάδα, με τον υπουργό, Λ. Αυγενάκη, και με τον πρωθυπουργό, Κ. Μητσοτάκη, με τον οποίο είχαμε μία συνάντηση στο Στρασβούργο, μαζί με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.
Τις επόμενες ημέρες, θα υπάρχει ευελιξία να χρησιμοποιηθεί το Αποθεματικό Κρίσης. Είμαστε, επίσης, έτοιμοι να στηρίξουμε την Ελλάδα με τα χρήματα της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου που δεν χρησιμοποιήθηκαν. Εκτιμώ ότι περίπου 90 εκατ. ευρώ θα μπορούν να είναι διαθέσιμα για την Ελλάδα. Επιπλέον, με την πρώτη ευκαιρία θα τροποποιηθεί το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για να υπάρξει μέτρο στήριξης προς αυτή την κατεύθυνση.
Υπάρχουν κάποια κράτη-μέλη που προτείνουν ένα άλλο ταμείο με νέους πόρους, γιατί το Αποθεματικό δεν επαρκεί.
Πρέπει να στραφούμε σε παρεμβάσεις. Διότι το Αποθεματικό δεν προορίζεται για φυσικές καταστροφές, αλλά για την κρίση στις αγορές. Στην πράξη, όμως, το χρησιμοποιήσαμε για την Ισπανία και την Ιταλία, που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, και τώρα απαιτείται πολιτική απόφαση για να στηριχθούν η Ελλάδα και η Σλοβενία.
Είναι, όμως, μία καλή ευκαιρία, διότι με την επίσκεψή μου εδώ, έχω πιο ισχυρά επιχειρήματα. Πρέπει να διασφαλίσουμε τέσσερα πράγματα: ασφάλεια, σταθερότητα, βιωσιμότητα και αλληλεγγύη προς τους παραγωγούς. Η ασφάλεια τροφίμων είναι το πιο βασικό. Σταθερότητα σημαίνει οι παραγωγοί να δουλεύουν σε ένα σταθερό περιβάλλον. Διασφάλιση βιωσιμότητας μέσω της Στρατηγικής «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» για να εξασφαλιστούν βιώσιμοι τρόποι και να προλαμβάνουμε τέτοιες καταστροφές. Πρέπει να κάνουμε την πολιτική μας πιο φιλική στο περιβάλλον και να υπάρχει αλληλεγγύη προς τους παραγωγούς που βιώνουν αυτού του είδους την καταστροφή.
Και, ναι, θα έπρεπε να υπάρχει ένας ξεχωριστός προϋπολογισμός στο πλαίσιο των Στρατηγικών Σχεδίων ειδικά προορισμένος για αγρότες, όπως στη Θεσσαλία.
Είστε έτοιμος να θέσετε στο τραπέζι ένα τέτοιο εργαλείο με νέα κονδύλια για παρόμοιες κρίσεις;
Ιδέα μου είναι να συμπεριλάβουμε κατά κάποιον τρόπο έναν τρίτο πυλώνα στο πλαίσιο της ΚΑΠ. Έχουμε τον πρώτο πυλώνα με τις άμεσες ενισχύσεις, τον δεύτερο για την αγροτική ανάπτυξη και θα έπρεπε να έχουμε και έναν τρίτο για παρεμβάσεις λόγω φυσικών καταστροφών. Ένα διαφορετικό εργαλείο, δηλαδή, με προϋπολογισμό και με επιπλέον χρήματα.
Τώρα, βέβαια, η κατάσταση είναι καλύτερη από το παρελθόν. Τώρα έχουμε Αποθεματικό κάθε χρόνο. Σίγουρα, όμως, δεν είναι αρκετά τα χρήματα. Βλέπω ότι χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα ίσως και δέκα φορές παραπάνω από το Αποθεματικό Κρίσης.
Ένα τελευταίο ερώτημα. Σε τρεις μήνες, κλείνει ένας χρόνος με τη νέα ΚΑΠ. Έχετε μία εικόνα για το πώς ανταποκρίθηκαν οι παραγωγοί σε νέα μέτρα, όπως, για παράδειγμα, τα Οικολογικά Σχήματα;
Τώρα ετοιμάζουμε μία μελέτη, την οποία θα ολοκληρώσουμε στις αρχές Δεκεμβρίου. Το δουλεύουμε.
Ξέρω την κατάσταση στην Πολωνία, όπου εγκρίθηκε το πρώτο Στρατηγικό Σχέδιο. Εκεί πολλοί παραγωγοί ενδιαφέρθηκαν, αλλά δεν επαρκούσαν τα χρήματα. Στην Ισπανία, σε επικοινωνία με τον υπουργό Γεωργίας, ήταν χαρούμενος, γιατί απορρίφθηκαν στο 100% τα Οικολογικά Σχήματα. Ξέρω, όμως, ότι άλλα κράτη-μέλη έχουν προβλήματα.
Η Γερμανία, ας πούμε;
Ναι.
Η Ελλάδα;
Περισσότερα τον Δεκέμβριο, αλλά, γενικότερα, η κατάσταση είναι καλύτερη από ό,τι πίστευα στην αρχή, γιατί είχα μία ανησυχία. Διότι δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί μία τόσο μεγάλη μεταρρύθμιση.
