Στη… ναυαρχίδα της κτηνοτροφίας μπορεί να εξελιχθεί το ελληνικό (παραδοσιακό) γιαούρτι, δίνοντας διέξοδο σε χιλιάδες Έλληνες κτηνοτρόφους, ώστε να ενισχύσουν την παραγωγή τους και να εξασφαλίσουν εισόδημα, επενδύοντας σε αυτό. Και προς αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη στραφεί Έλληνες παραγωγοί, που άνοιξαν νέους δρόμους στην αγορά, επενδύοντας σε μικρές μεταποιητικής μονάδας παραδοσιακής γιαούρτης.
Η «ΥΧ», μέσα από την εμπειρία του Τάσου Αντωνίου, προέδρου του Συνεταιρισμού Βοσκών Λιβαδίου Ολύμπου «Βοσκός» (στην μονάδα τυροκόμησης του συνεταιρισμού παράγουν παραδοσιακό γιαούρτι) αλλά και τα στοιχεία μελέτης του Αναστάσιου Ακτύπη, λέκτορα στο τμήμα Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου – Εργαστήριο Γαλακτοκομίας του ΓΠΑ, σας παρουσιάζει τα βήματα για να δημιουργήσετε τη δική σας μικρή μεταποιητική μονάδα παραδοσιακής γιαούρτης. Επιπλέον σας παρουσιάζει τα επενδυτικά εργαλεία μέσα από τα οποία οι υποψήφιοι επενδυτές μπορούν να χρηματοδοτηθούν για την μελλοντική τους επένδυση.
«Ο συνεταιρισμός μας έχει 14 μέλη – κτηνοτρόφους, η παραγωγή των οποίων δίνεται στο τυροκομείο μας για την παρασκευή –εκτός των άλλων– και παραδοσιακού γιαουρτιού», μας κάνει γνωστό ο Τάσος Αντωνίου, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Βοσκών Λιβαδίου Ολύμπου «Βοσκός». Και προσθέτει: «Μια μονάδα αποκλειστικά και μόνο παραγωγής γιαουρτιού είναι μικρότερης δυναμικής από αυτή ενός ολοκληρωμένου τυροκομείου και από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι χρειάζεται και λιγότερες περιβαλλοντικές άδειες. Η δική μας δυναμική είναι για 1.000 τόνους γάλα τον χρόνο (μεσαίο τυροκομείο), για το γιαούρτι αποκλειστικά όμως απαιτείται ένας χώρος 50 περίπου τετραγωνικά μέτρα.
Το πρώτο βήμα που θα πρέπει να κάνει ο κάθε ενδιαφερόμενος επενδυτής είναι να απευθυνθεί στην Διεύθυνση Κτηνιατρικής της περιοχής του, από όπου θα του δώσουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τις άδειες που απαιτούνται. Θα πρέπει, παρόλα αυτά, να έχει κάποιους συνεργάτες, όπως π.χ. κάποιον ηλεκτρολόγο μηχανικό που γνωρίζει τις λεπτομέρειες για την κατασκευή τέτοιου είδους εγκαταστάσεων. Εμείς υλοποιήσαμε το τυροκομείο μας με ιδία κεφάλαια αλλά συμπληρωματικά ενταχθήκαμε και στο πρόγραμμα μεταποίησης του Αλέξανδρου Μπαλτατζή».
Η συσκευασία
Τα κεσεδάκια για τα γιαούρτια μπορεί να τα προμηθευτεί κάποιος από εταιρείες που ασχολούνται με αυτό το αντικείμενο και, όπως μας αναφέρει ο κ. Αντωνίου, «το κόστος δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο. Αλλά, πριν κάνει κάποιος την επιλογή, θα πρέπει να κάνει έρευνα αγοράς. Για το γιαούρτι χρειάζονται κάποια στάνταρ μηχανήματα όπως ο λέβητας, ο θάλαμος επώασης (γιαουρτιέρα), ο βραστήρας και η αντλία με την οποία γεμίζουμε τα κεσεδάκια».
Εμπειρικό… κόστος
Σχετικά με το κόστος δημιουργίας μιας τέτοιας μικρής εγκατάστασης, ο κ. Αντωνίου μας επισημαίνει: «Για να βγάλεις 200 κιλά γιαούρτι το 5ωρο θέλεις μια γιαουρτιέρα 10.000 ευρώ, έναν βραστήρα 6.000 ευρώ, μια αντλία 2.000 ευρώ κ.ά. Συνολικά με 50.000 – 60.000 μπορείς να κάνεις μια μικρή μεταποιητική μονάδα παραδοσιακής γιαούρτης». Τέλος, μας επισημαίνει ότι «το καλύτερο είναι, αν αποφασίσει κάποιος να δημιουργήσει μια τέτοια μονάδα μεταποίησης, να είναι κτηνοτρόφος ή ακόμα καλύτερα ομάδα κτηνοτρόφων. Για παράδειγμα ο συνεταιρισμός “Βοσκός”, ο ιδρύθηκε το 2006 από μία ομάδα νέων ανθρώπων με κύρια ασχολία την κτηνοτροφία στο Λιβάδι Ολύμπου και αμέσως προχωρήσαμε στην δημιουργία και της μονάδας μας».
Οι μελέτες
Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης του κ. Αναστάσιου Ακτύπη, λέκτορα στο τμήμα Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου – Εργαστήριο Γαλακτοκομίας του ΓΠΑ, οι μικρές μεταποιητικές μονάδες παραδοσιακής γιαούρτης εντάσσονται στις μεταποιητικές του κλάδου «Τροφίμων και Ποτών», στον κωδικό αριθ. 15.51.52 «Παραγωγή γιαουρτιού και άλλων ειδών ζυμωμένου ή οξινισμένου γάλακτος ή κρέμας».
Βασικός μηχανολογικός εξοπλισμός Μονάδας
- Δεξαμενή παραλαβής-Ψύξης του γάλακτος
- Αποκορυφωτής (τυποποίηση)
- Βραστήρας του γάλακτος
- Αντλία διανομής στους περιέκτες
- Σύστημα εμβολιασμού καλλιέργειας
- Θάλαμος επώασης-ψύξης της γιαούρτης
- Ψυκτικός θάλαμος συντήρησης
- Βασικός εξοπλισμός ποιοτικού ελέγχου του γάλακτος
Ενδεικτικό Κόστος Επένδυσης
Το κόστος εξαρτάται από την δυνατότητα επεξεργασίας γάλακτος της μονάδας
- Κτηριακές εγκαταστάσεις
- Μηχανολογικό εξοπλισμό
Για μια μονάδα «οικογενειακού τύπου», με δυναμικότητα επεξεργασίας 100-300 κιλά, θα χρειαστεί:
- Χώρος τουλάχιστον 50 τμ. για παραλαβή – παρασκευή γιαουρτιού
- Χώρος 50 τμ. για χώρους αποθήκευσης-ψυγείων και πωλητήριο
- Ενδεικτικό κόστος 100.000 έως 150.000 ευρώ με 25% του κόστους στην κατασκευή της μονάδας, 15% στην διαμόρφωση του εσωτερικού χώρου, 60% στην αγορά του εξοπλισμού
Επιπλέον, θα πρέπει να συνυπολογιστούν: α) Δαπάνες για μελέτη-εγκατάσταση συστημάτων διασφάλισης ποιότητας HACCP και ISO 22000/2005, β) Δαπάνες για τη δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος του προϊόντος (ετικέτες), γ) Δαπάνες για έρευνα αγοράς για την διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος (συσκευασία-επισήμανση)
Ενδεικτικές τιμές βασικού μηχανολογικού εξοπλισμού
- Δεξαμενές συντήρησης γάλακτος: 3.000 – 5.000 ευρώ
- Κορυφολόγος: 5.000 – 20.000 ευρώ
- Καζάνι θέρμανσης: 10.000 – 20.000 ευρώ
- Θάλαμος Επώασης: 5.000 – 10.000 ευρώ
Μεθοδολογία υλοποίησης (απαιτούμενες ενέργειες αδειοδότησης)
Για την αδειοδότηση δημιουργείται φάκελος που περιλαμβάνει:
- Οικοδομική άδεια
- Βεβαίωση χρήσης γης από την αρμόδια πολεοδομία
- Έγκριση περιβαλλοντικών όρων
- Τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο να απεικονίζεται η επιχείρηση
- Σχέδια, με μελέτη χώρου, κατόψεις, τομές, στα οποία απεικονίζεται ο εξοπλισμός και το κόστος του (μελέτη σκοπιμότητος)
- Επιτόπιος έλεγχος των εγκαταστάσεων του τυροκομείου από κλιμάκιο κτηνιάτρων (αυτοψία), σχετικά με το αν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις υγιεινής.
Το αποτέλεσμα της αυτοψίας θα υποβληθεί υπηρεσιακά στον περιφερειάρχη για έγκριση και υπογραφή και στη συνέχεια θα εκδοθεί κωδικός από τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) για την απόκτηση της οβάλ σφραγίδας και τη διάθεση των προϊόντων της επιχείρησης.
Η απόσβεση άμεσα συναρτώμενη με το δίκτυο πώλησης
Σε ερώτησή μας σχετικά με την απόσβεση μιας τέτοιου είδους επένδυσης, ο κ. Αντωνίου μάς απάντησε ότι απαιτείται τουλάχιστον μια 5ετία. «Όταν μπορέσεις να δημιουργήσεις ένα δίκτυο πωλήσεων, μόνο τότε μπορείς να σταθεροποιήσεις τις πωλήσεις σου, άρα και τα έσοδά σου. Τα κέρδη θα έρθουν σιγά – σιγά, με την πάροδο των χρόνων. Χρειάζεται λοιπόν υπομονή και επιμονή». Και συμπληρώνει: «Εμείς έχουμε κάνει ένα δίκτυο από Πιερία μέχρι Θεσσαλονίκη και από Κοζάνη μέχρι Πτολεμαΐδα, εκτός της Θεσσαλίας. Πρόκειται για καταστήματα delicatessen και άλλα. Έχουμε μέχρι και άδεια λαϊκής αγοράς, όπου πουλάμε τα τυροκομικά προϊόντα. Επίσης, έχουμε δικό μας αυτοκίνητο, με το οποίο κάνουμε τις διανομές στα καταστήματα με τα οποία συνεργαζόμαστε».
Χρήσιμο εργαλείο τα προγράμματα χρηματοδότησης
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, οι γεωπόνοι – μελετητές με τους οποίους επικοινωνήσαμε, στο σύνολό τους, μας επισήμαναν ότι για μια τέτοιου είδους επένδυση, όπως και στα τυροκομεία, δεν θα πρέπει να χαθεί η ευκαιρία χρηματοδότησης μέσω του Leader. Να σημειωθεί ότι ήδη το ΥΠΑΑΤ προχώρησε σε πρόσκληση για την επιλογή των Ομάδων Τοπικής Δράσης και των Τοπικών Προγραμμάτων στο πλαίσιο του νέου Leader, πρόσκληση η οποία είναι κοινή για το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Αλιείας και Θάλασσας με δημόσια δαπάνη 322 εκατ. ευρώ για το ΠΑΑ και 54 εκατ. ευρώ για το ΕΠΑλΘ αντίστοιχα.
Διαβάστε ακόμη: Τα βήματα για να δημιουργήσετε το δικό σας τυροκομείο
Επιπλέον, μέσω του νέου ΠΑΑ 2014 – 2020, οι υποψήφιοι επενδυτές μπορούν να επωφεληθούν (όταν βγει η προκήρυξη) από το Μέτρο 4.2 – Στήριξη για επενδύσεις στην μεταποίηση/ εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων. Η συγκεκριμένη δράση αφορά στη μεταποίηση και εμπορία τομέων όπως το γάλα για τυροκόμηση. Δικαιούχοι θα είναι πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες, κατά την έννοια της σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής, καθώς και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Ο διαθέσιμος για νέες προσκλήσεις προϋπολογισμός του Μέτρου που αναμένονται εντός του 2017 ανέρχεται σε 170 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθούν 400 περίπου νέα επενδυτικά σχέδια.
Το μέτρο αφορά στην ενίσχυση όλων των τομέων μεταποίησης και εμπορίας γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων και για πρώτη φορά περιλαμβάνει ξεχωριστή δράση για δικαιούχους επαγγελματίες αγρότες που επιθυμούν να επενδύσουν στη μεταποίηση της παραγωγής τους. Οι αιτήσεις στήριξης μπορούν να ανέλθουν έως 10 εκατ. ευρώ, ενώ τα ποσοστά ενίσχυσης από 40% – 75% ανάλογα με την περιοχή υλοποίησης της επένδυσης.
- Χρήστος Διαμαντόπουλος
