Στην αυτόνομη κοινότητα της Καστίλης-Λα Μάντσα στη Νοτιοκεντρική Ισπανία, το Εθνικό Πάρκο Τάμπλας ντε Νταϊμιέλ ξεχωρίζει ως ένας υγρότοπος με μεγάλη οικολογική σημασία, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως ζώνη ειδικής προστασίας πτηνών από την ΕΕ. Παρ’ όλα αυτά, η ακόρεστη δίψα της εντατικής γεωργίας βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το να καταστρέψει ολοκληρωτικά αυτό το εξαιρετικά σημαντικό οικοσύστημα.
Το εν λόγω πάρκο βασίζεται κυρίως στο νερό των βροχοπτώσεων, τον ποταμό Γκουαδιάνα και έναν τεράστιο υδροφόρο ορίζοντα, ωστόσο η κλιματική κρίση έχει ως αποτέλεσμα οι περίοδοι ξηρασίας της Ισπανίας να παρατείνονται. «Ο Γκουαδιάνα ξεραίνεται, ενώ η γεωργία έχει εξαντλήσει τον υδροφόρο ορίζοντα και έχει ρυπάνει τα υπόγεια ύδατα με φωσφορικά άλατα και άλλα χημικά λιπάσματα», αναφέρει ρεπορτάζ της εφημερίδας Guardian. Το 2009, η υδροδότηση των αρδευόμενων καλλιεργειών της περιοχής είχε δημιουργήσει τόσο έντονη ξηρασία στον υγρότοπο ώστε όταν ο αέρας διείσδυε στην τύρφη του υπεδάφους, την θέρμαινε και προκαλούνταν αυτοανάφλεξη, οδηγώντας στο ξέσπασμα πυρκαγιών.
«Σε διάστημα λίγων ετών, η εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων της περιοχής προκάλεσε την ξήρανση της τύρφης του πάρκου, η οποία χρειάστηκε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια για να δημιουργηθεί. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, το οικοσύστημα μπορεί να έχει φτάσει σε σημείο χωρίς επιστροφή και η μοναδική λύση για να αποφευχθεί η ανεπανόρθωτη καταστροφή του Λας Τάμπλας είναι να πλημμυριστεί άμεσα», προειδοποιούσε τότε ο Ισπανός ευρωβουλευτής Willy Meyer.
Σύμφωνα με επανεκτίμηση του Παγκόσμιου Ταμείου για την Άγρια Φύση (WWF), σήμερα έχουν απομείνει μόλις 30.000 από τα συνολικά 500.000 στρέμματα του υγρότοπου. «Εκεί που κάποτε υπήρχαν υδρόβια είδη όπως πάπιες, ερωδιοί, τσικνιάδες και καραβίδες του γλυκού νερού, καθώς και δεντροβάτραχοι, τώρα η άγρια ζωή έχει σχεδόν εξαφανιστεί», αναφέρει η Guardian.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 67% του νερού που χρησιμοποιείται στην Ισπανία κατανέμεται στη γεωργία, ωστόσο όπως επισημαίνει η τεχνική διευθύντρια του ιδρύματος New Water Culture, Julia Martínez-Fernández, το ποσοστό αυτό φτάνει έως και το 85%-90% στο ξηρό νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας.
Αρκετοί περιβαλλοντικοί ακτιβιστές κατηγορούν την ΚΑΠ ότι ευθύνεται για την ενθάρρυνση της εντατικής γεωργίας, η οποία είναι επιζήμια για το περιβάλλον, αλλά και σπάταλη, οδηγώντας τους αγρότες στην απόρριψη τροφίμων για να διατηρούν τις τιμές σε ανεκτά επίπεδα.
«Η ΕΕ πληρώνει τους αγρότες για να φυτεύουν περισσότερα, οδηγώντας σε υπερπαραγωγή, με αποτέλεσμα η τιμή της αγοράς να καλύπτει μετά βίας το κόστος παραγωγής» λέει ο Rafa Gosálvez της Ecologistas en Acción, μιας ισπανικής ομοσπονδίας 300 οικολογικών ομάδων. «Είναι καιρός να αντιληφθούμε την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε: Πολύ απλά, δεν υπάρχει αρκετό νερό για να καλύψει τη ζήτηση για άρδευση. Οι αγρότες σκάβουν οι ίδιοι τον λάκκο τους».
