του Yves Madre,
προέδρου της ευρωπαϊκής δεξαμενής σκέψης FARM EUROPE
Το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τη στρατηγική «Από το Aγρόκτημα στο Πιάτο» (F2F), την Πράσινη Συμφωνία για τα αγροδιατροφικά συστήματα, με στόχο να τα καταστήσει «δίκαια, υγιή και φιλικά προς το περιβάλλον». Όμως, από όλες τις προβλέψεις της Πράσινης Συμφωνίας, οι προτάσεις «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» ήταν οι πιο προβληματικές.
Ο πιο σημαντικός πυλώνας ήταν η πρόταση για τη βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων που παρουσιάστηκε το 2022, η οποία είχε ως στόχο τη μείωση της χρήσης των λεγόμενων «πλέον επικίνδυνων φυτροπροστατευτικών προϊόντων» κατά 50% έως το 2030. Μετά από μια μακρά και δύσκολη νομοθετική διαδικασία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε την πρόταση και η Επιτροπή, λόγω έλλειψης πλειοψηφίας στο Συμβούλιο, τελικά απέσυρε την πρόταση στις αρχές του 2024.
Για τον Κανονισμό για τις Νέες Γονιδιωματικές Τεχνικές (ΝΓΤ), το Κοινοβούλιο ψήφισε γρήγορα τη θέση του, στις αρχές του 2024. Το Συμβούλιο, από την πλευρά του, δυσκολεύεται να βρει πλειοψηφία και η βελγική προεδρία προτίμησε να το μεταθέσει για μετά τις εκλογές. Το ίδιο συμβαίνει και με το πολύ διχαστικό ζήτημα του νόμου για την αποκατάσταση της φύσης, που έχει μπλοκαριστεί στο Συμβούλιο. Τέλος, αν και το σχέδιο οδηγίας για τη σπατάλη τροφίμων δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, φαίνεται πιο εύκολο να υλοποιηθεί.
Η πιο σημαντική πολιτική εγκατάλειψη, από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν η πρωτοβουλία για έναν νόμο-πλαίσιο για ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων, ένα νομικό πλαίσιο που υποτίθεται ότι θα υπερίσχυε της μελλοντικής ΚΑΠ.
Τελικά, οι φάκελοι που έχουν ολοκληρωθεί συνοψίζονται στην πιστοποίηση της απορρόφησης άνθρακα από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, με την κτηνοτροφία να εξαιρείται από τον υπολογισμό της μείωσης των εκπομπών (ρήτρα αναθεώρησης το 2026), και στην Οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές (IED), με την εξαίρεση των βοοειδών (ρήτρα αναθεώρησης το 2026) και την ύπαρξη αυστηρότερων ορίων για τους χοίρους και τα πουλερικά.
Η πιο σημαντική πολιτική εγκατάλειψη, από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν η πρωτοβουλία για έναν νόμο-πλαίσιο για ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων, ένα νομικό πλαίσιο που υποτίθεται ότι θα υπερίσχυε της μελλοντικής ΚΑΠ
Σε ό,τι αφορά την ευημερία των ζώων, η πρόταση για τις μεταφορές είδε το φως της ημέρας αργά στα τέλη του 2023. Τα υπόλοιπα θέματα ευημερίας που ανακοινώθηκαν, οι προτάσεις για τη διατροφική επισήμανση, την προέλευση των προϊόντων ή την επισήμανση της βιωσιμότητας δεν έχουν ακόμα παρουσιαστεί. Το ίδιο ισχύει και για τα διατροφικά προφίλ και την αναθεώρηση των κριτηρίων για την προώθηση των αγροδιατροφικών προϊόντων. Αυτά τα θέματα θα περιληφθούν στην ημερήσια διάταξη της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν και οι υπηρεσίες της Επιτροπής αναρωτιούνται πώς θα τα καταστήσουν πιο ευπαρουσίαστα.
Παρομοίως, παραμένει σε εκκρεμότητα και η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη ταξινόμησης της γεωργίας, η οποία θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την πρόσβαση της γεωργίας στην πράσινη χρηματοδότηση, την οποία πρέπει να προωθούν οι τράπεζες.
