Μετά από δυόμισι χρόνια προσπαθειών και διαβουλεύσεων, μεταξύ των αλιευτικών συνεταιρισμών μισθωτών λιμνοθαλασσών και του ΥΠΑΑΤ, ολοκληρώθηκε η διαδικασία για την αναθεώρηση των διατάξεων του αλιευτικού κώδικα, που αφορούν τις ελληνικές λιμνοθάλασσες, με την ενσωμάτωση ειδικού άρθρου στο νομοσχέδιο για τη «Διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων».
Όπως τονίζει στην «ΥΧ» ο Γιώργος Γκίλης, πρόεδρος της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής του Συνδέσμου Συνεταιρισμών Μισθωτών Ελληνικών Λιμνοθαλασσών «Στέλιος Μπαλάσης», με την αλλαγή των διατάξεων του Αλιευτικού Κώδικα για την εκμετάλλευση των λιμνοθαλασσών και τις νέες ρυθμίσεις «που διαμορφώθηκαν με την ενεργή συμμετοχή μας, επιδιώκεται, από μέρους του Δημοσίου, ο στόχος της εκμετάλλευσης των λιμνοθαλασσών να μην περιορίζεται αποκλειστικά στην είσπραξη εσόδων μέσω μισθωμάτων. Διαμορφώνονται οι όροι για τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων, για τη σωστή λειτουργία των μισθωτών συνεταιρισμών, τη νόμιμη διακίνηση των αλιευμάτων και την επιστημονική προσέγγιση των θεμάτων διαχείρισης από την πλευρά των αρμόδιων υπηρεσιών».
Άργησε 64 χρόνια
Μάλιστα, όπως υπογραμμίζει ο Γιώργος Γκίλης, οι αλλαγές αυτές έρχονται 64 χρόνια μετά το Α’ Πανελλήνιο Συνέδριο Ιχθυοτροφικών Συνεταιρισμών, που συνήλθε τη 17η Ιανουαρίου 1954, στην αίθουσα «Τρικούπης», στην Πλατεία Κάνιγγος στην Αθήνα. «Από τα πρακτικά του συνεδρίου αυτού, ακούγεται η φωνή των συναδέλφων. Η σύγχρονη φωνή μας μοιάζει σαν να είναι ο αντίλαλός τους», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, οι ρυθμίσεις, αν και αφορούν έναν φαινομενικά «μικρόκοσμο», αυτόν των λιμνοθαλασσών (που, όμως, αποτελούν διεθνούς σημασίας προστατευόμενους οικότοπους), δίνουν την ευκαιρία να φανεί στην πράξη τι σημαίνει η εφαρμογή μιας δίκαιης αναπτυξιακής και φιλοπεριβαλλοντικής οικονομικής πολιτικής στις σημερινές συνθήκες.
Με τον ίδιο νόμο ρυθμίζονται εκκρεμή θέματα, που αφορούν την αλιεία στους μη μισθωμένους χώρους της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου Αιτωλικού.
Οι αλλαγές
Αναλυτικά, με τις νέες διατάξεις, επιτυγχάνονται τα εξής:
- Μείωση των εγγυητικών επιστολών στο 20% του ελάχιστου μισθώματος στις απευθείας μισθώσεις σε συνεταιρισμούς.
- Αναθεώρηση του ελάχιστου μισθώματος στις υφιστάμενες συμβάσεις, με σαφή κριτήρια, που τίθενται για τον προσδιορισμό του. Ορίζεται ρητά το μίσθωμα στο 10% της παραγωγής και όχι στο κατ’ ελάχιστο 10% της παραγωγής, όπως προβλεπόταν με τον προηγούμενο νόμο.
- Το καθορισμένο ελάχιστο μίσθωμα μπορεί να μειώνεται σε περίπτωση έκτακτων καιρικών φαινομένων ή περιβαλλοντικών κρίσεων, καθώς και όταν μεταβάλλεται η μέση τιμή των αλιευμάτων κατά 20%, έναντι 40% που προέβλεπε η προηγούμενη διάταξη.
- Κατάργηση της καταβολής του 5% επί της αξίας της παραγωγής υπέρ της εκτέλεσης βελτιωτικών έργων στο μίσθιο. Οφειλόμενα ποσά ή ποσά που βρίσκονται στον σχετικό λογαριασμό μπορούν να χρησιμοποιηθούν έως την εξάντλησή τους (χωρίς χρονικό περιορισμό) σε επενδυτικά έργα ως ιδία συμμετοχή και σε έργα αποκατάστασης περιβάλλοντος με διαδικασίες του συνεταιρισμού – και όχι ως δημόσια έργα.
- Νομιμοποίηση όλων των κτηρίων και εγκαταστάσεων «που είναι απαραίτητα για την ιχθυοτροφική τους εκμετάλλευση και ανεγέρθηκαν από το ελληνικό Δημόσιο, ή τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θεωρούνται ότι ανεγέρθηκαν νόμιμα, κατόπιν έκδοσης για τον σκοπό αυτόν διαπιστωτικής πράξης της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας. Η Πολεοδομική Υπηρεσία εκδίδει την ανωτέρω διαπιστωτική πράξη με την υποβολή σε αυτήν τεχνικής έκθεσης, με δαπάνες του μισθωτή, συνοδευόμενης από τοπογραφική αποτύπωση των προς τη νομιμοποίηση εγκαταστάσεων».
- Απόλυτη προτεραιότητα, όσον αφορά τις μισθώσεις, στους αλιευτικούς συνεταιρισμούς.
- Πρόβλεψη δημοπρασίας μόνο μεταξύ νόμιμων συνεταιρισμών στην περίπτωση που δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις αναμίσθωσης στον συνεταιρισμό που ήδη το εκμεταλλεύεται με επιτυχημένη εκμετάλλευση.
- Προτεραιότητα για απευθείας αναμίσθωση χρονικής διάρκειας δέκα ετών δίνεται σε συνεταιρισμό με επιτυχημένη εκμετάλλευση.
- Αναμίσθωση οποιαδήποτε στιγμή σε συνεταιρισμό για την ένταξη σε επενδυτικό σχέδιο.
- Κατοχύρωση των δυνατοτήτων ανάπτυξης δραστηριοτήτων αλιευτικού τουρισμού και μεταποίησης στις εγκαταστάσεις των ιχθυοτροφείων.
- Ορισμός –στις συμβάσεις μίσθωσης– ελάχιστου αριθμού απασχολούμενων σε εκμετάλλευση του μίσθιου. Δεν περιορίζεται πλέον στη συμμετοχή μόνο των μελών του συνεταιρισμού, κατ’ ελάχιστον δέκα.
- Θεσμοθέτηση του ελέγχου για την επίτευξη των στόχων της παραγωγικής δραστηριότητας, με κριτήρια περιβαλλοντικής προστασίας, παραγωγής και απασχόλησης σε όλες τις μισθώσεις ανεξάρτητα από τον φορέα και τον τρόπο μίσθωσης.
- Προθεσμία έξι μηνών για αλλαγή των τρεχουσών συμβάσεων περιφερειών ή δήμων με τους συνεταιρισμούς.
Να συνεχιστεί ο διάλογος
«Θεωρούμε αναγκαίο να συνεχιστεί με την ίδια και μεγαλύτερη ένταση η συνεργασία, ώστε στο πλαίσιο μιας προοδευτικής μεταρρυθμιστικής πολιτικής να ρυθμιστούν στη συνέχεια ζητήματα που χρόνια λιμνάζουν», σημειώνει ο Γιώργος Γκίλης.
Μάλιστα, όπως εξηγεί, βασικό ζήτημα, και πριν από τον ερχομό του νέου έτους, αποτελεί ο καθορισμός των κριτηρίων επαγγελματικότητας των αλιέων με διαφοροποιήσεις μεταξύ αυτών της παράκτιας αλιείας, των λιμνοθαλασσών και των λιμνών λόγω των ιδιαιτεροτήτων τής κάθε περίπτωσης. «Σε συνδυασμό με τα παραπάνω, απαιτείται η ειδική ρύθμιση ασφαλιστικών ζητημάτων των επαγγελματιών αλιέων λόγω των ειδικών συνθηκών εργασίας» ανέφερε, μεταξύ άλλων.
