Πολλές διαφορετικές εικόνες παρουσιάζει ο αμπελώνας της Ελλάδας ανάλογα με την περιοχή, και ενώ ο τρύγος βρίσκεται σε εξέλιξη, λόγω των άστατων καιρικών φαινομένων που επικράτησαν τους τελευταίους μήνες. Έτσι, ενώ στα βόρεια υπήρξαν βροχοπτώσεις, στα νότια επικράτησε μεγάλη ξηρασία. Επίσης, οι υψηλές θερμοκρασίες πρωίμισαν την παραγωγή στα νησιά, ενώ η Βόρεια και η Κεντρική Ελλάδα δεν έχουν ενδείξεις ιδιαίτερης πρωιμότητας. Όσο για την Κρήτη, στο ίδιο νησί από σημείο σε σημείο οι συνθήκες είναι ολωσδιόλου διαφορετικές.
Στην πλευρά της Εύβοιας που δεν καίγεται, αλλά υπό συνθήκες καύσωνα και με τον καπνό να σβήνει τον ορίζοντα, ο Απόστολος Μούντριχας του κτήματος Αβαντίς προχωρά τον τρύγο.
«Στην Εύβοια ξεκινήσαμε την προηγούμενη Κυριακή στις 8 Αυγούστου. Γυρνάμε στα αμπέλια να δούμε τι πρέπει να κόψουμε και βλέπουμε ότι τα πράγματα είναι δύσκολα. Πολλές ρώγες έχουν σταφιδιάσει. Οι δύο καύσωνες έχουν κάνει μεγάλη ζημιά και ειδικά ο δεύτερος, που διήρκεσε τόσο πολύ. Κάναμε κάποιες επεμβάσεις με νερό, αλλά οι συνθήκες ήταν τέτοιες που δεν έκαναν και πολλά πράγματα», λέει ο οινοποιός που εκτιμά ότι η μείωση της παραγωγής, ειδικά για τη Μαλαγουζιά «που είναι ευαίσθητη στη ζέστη», θα φτάσει το 30%.
Καθώς ο τρύγος βρίσκεται ακόμα στην αρχή του, οι παραγωγοί εύχονται να πέσουν οι θερμοκρασίες. «Είμαστε στο σημείο που λέμε από το να κάνει και άλλον καύσωνα, ας βρέξει», λέει ο κ. Μούντριχας, ενώ είναι γνωστό ότι οι αμπελουργοί τρέμουν τις βροχοπτώσεις την εποχή του τρύγου.
Ευχή όλων η πτώση της θερμοκρασίας
Μείωση της παραγωγής της τάξης του 30% σε σχέση με πέρυσι βλέπουν και οι παραγωγοί στη Σαντορίνη, όσο προχωρά ο τρύγος. «Είχαμε καλές προβλέψεις, λέγαμε ότι θα φτάναμε τους 3.000 τόνους και έτσι όλοι θα ήταν ευχαριστημένοι, αλλά δεν βλέπω να συμβαίνει κάτι τέτοιο», λέει ο Γιάννης Τσέλεπος. Ακόμα και το σκληρό Ασύρτικο του νησιού φαίνεται ότι λύγισε από την τόση ξηρασία.
«Τα σταφύλια έχουν εγκαύματα και κόβουμε πρώιμα 8-10 μέρες σε σχέση με πέρυσι. Σίγουρα θα έχουμε μικρότερη ποσότητα φέτος», λέει στην «ΥΧ» ο Βασίλης Γεωργίου, οινολόγος από το οινοποιείο Μπουτάρη στη Σαντορίνη.
«Φέτος ξεκινήσαμε τον τρύγο στις 31 Ιουλίου. Αυτό είναι πρωτοφανές, ακόμα και για τα νησιά», λέει ο οινολόγος Δημήτρης Μανσόλας για το κτήμα Ακράνη στην Κω που εδώ και έναν χρόνο ακολουθεί πλήρως τον βιολογικό τρόπο παραγωγής.
Αναφέρεται στον φετινό τρύγο στα νησιά, χαρακτηρίζοντάς τον ως τον πρωιμότερο που έχει δει εδώ και πολλά χρόνια. Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες έπαιξαν φυσικά καθοριστικό ρόλο. «Εδώ και 22 χρόνια που εργάζομαι έχω ζήσει καύσωνες στο αμπέλι. Αλλά τρεις το ίδιο καλοκαίρι δεν έχω ξαναδεί», συμπληρώνει. Όπως φαίνεται, επίσης, μεγάλο ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι δεν υπήρχε νερό για να ξεδιψάσουν τα αμπέλια. «Κανονικά στην Κω έχουμε μέσο όρο 500 χιλιοστά ύψος βροχής τον χρόνο, φέτος είχαμε μόνο 200. Δεν υπήρχαν υδατικά αποθέματα», τονίζει.
Το αποτέλεσμα είναι ότι στις πρώιμες ποικιλίες, όπως η Μαλαγουζιά, το 5% των ρωγών του σταφυλιού κάηκε από τη ζέστη. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Μάλιστα, ο κ. Μανσόλας, βλέποντας την εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής, «που είναι εδώ πολύ νωρίτερα από ό,τι υπολογίζαμε», εκτιμά ότι πλέον πρέπει να ληφθούν τα νέα δεδομένα σοβαρά υπόψη και να «επανασχεδιαστεί ο χάρτης των συνιστώμενων ποικιλιών για τα διάφορα μέρη της χώρας. Με τις συνθήκες να οδηγούν σε τόσο πρώιμο τρύγο, τα ελληνικά οινοποιεία θα πρέπει να στραφούν σε όψιμες ελληνικές ποικιλίες, οι οποίες είναι και οι μόνες που μπορεί να τα βγάλουν πέρα στις νέες συνθήκες. Δεν έχει νόημα, ειδικά στα νησιά, να καλλιεργούμε ξένες ποικιλίες», προτείνει.
Στη Βόρεια και στην Κεντρική Ελλάδα, ωστόσο, δεν υπάρχει μεγάλη πρωίμιση, κυρίως, λόγω των βροχοπτώσεων του Ιουνίου. Πρώιμα ξεκίνησε, όμως, ο τρύγος και στην Αττική σε αρκετούς αμπελώνες, αυτή την εβδομάδα, ενώ οι περισσότεροι θα ξεκινήσουν να κόβουν μετά της Παναγίας. Ο Ανδρέας Γκίκας, ιδιοκτήτης οινοποιείου στα Σπάτα και πρόεδρος των Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα Αττικής, λέει στην «ΥΧ» ότι οι λευκές ποικιλίες θα έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς, λόγω καύσωνα, τα σταφύλια έχουν αφυδατωθεί και οι ρώγες σταφίδιασαν.
«Βέβαια, εξαρτάται από το σημείο και τον προσανατολισμό. Οι πεδινές περιοχές της Αττικής, που δεν είναι δίπλα στη θάλασσα, ενδεχομένως να έχουν και το μεγαλύτερο πρόβλημα». Ήδη, και στην Αττική η Μαλαγουζιά έδειξε να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο θέμα, με τα σταφύλια να μαυρίζουν. «Προσπαθούμε να κάνουμε κάποιες παρεμβάσεις, αλλά είναι δύσκολο, δεδομένου ότι τα αμπέλια ήταν για πολλές ημέρες μέσα σε ένα ζεστό τούνελ αέρα», λέει ο κ. Γκίκας.
«Ελπίζω να κατέβει η θερμοκρασία και να φυσήξει για να μπορέσουν τα αμπέλια με το Ασύρτικο και το Σαββατιανό που κόβονται αργότερα να αναπτύξουν τα αρώματά τους. Πολύ τη φοβάμαι τη φετινή χρονιά», καταλήγει.
«Η φωτιά στην Εύβοια δεν θα επηρεάσει την παραγωγή ρετσίνας»παρά τις φήμες που κυκλοφορούν, ειδικά στα κοινωνικά δίκτυα, ο πρόεδρος των Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα Αττικής, Αν. Γκίκας, διευκρινίζει ότι η παραγωγή της ρετσίνας δεν θα έχει φέτος πρόβλημα λόγω της καταστροφής του πευκοδάσους στην Εύβοια. Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι οινοποιοί παίρνουν ρετσίνι από την Ανατολική Αττική και ειδικά την Κερατέα, που είναι το πευκοδάσος, που δίνει το καλύτερο ρετσίνι. Από την Εύβοια προμηθεύονται ρετσίνι οι βιομηχανίες. Νομίζω ότι η συναισθηματική σύνδεση των ανθρώπων με την Εύβοια εξαιτίας των πυρκαγιών οδήγησε στη σύνδεση της παραγωγής ρετσίνας με το πευκοδάσος του νησιού». |
