Των Δρ. Κων/νου Ν. Μπαγινέτα, γεωπόνου-ειδικευμένου σε θέματα αειφορικής γεωργίας & αγροτικής ανάπτυξης, γραμματέα αγροτικών φορέων ΝΔ, και Χρήστου Γιαννακάκη, στελέχους της Συνεταιριστικής Βιομηχανίας Venus Growers, συμβούλου του γραμματέα της ΠΕ της ΝΔ σε θέματα συνεταιριστικών οργανώσεων του πρωτογενούς τομέα.
Οι αγροτικές συλλογικές οργανώσεις, με προϋπόθεση την απαλλαγή τους από τα βαρίδια του παρελθόντος και την ανάπτυξή τους σε μια υγιή βάση, έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν ένα αξιόπιστο αγροτικό επιχειρηματικό μοντέλο. Ένα αγροτικό μοντέλο, που μπορεί να λειτουργήσει και να αποδώσει θετικά στις περιοχές της χώρας μας οι οποίες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις, όπως είναι πολλές από τις αγροτικές περιοχές της ελληνικής περιφέρειας.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, παρατηρούμε ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για τις αγροτικές συλλογικές οργανώσεις (συνεταιρισμούς, ομάδες και οργανώσεις παραγωγών κ.λπ.), τόσο σε χρηματοδοτικό όσο και σε θεσμικό επίπεδο.
Συγκεκριμένα, στο νέο εγκεκριμένο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 (ΠΑΑ), περιλαμβάνονται Μέτρα «προώθησης» της σύστασης τέτοιων συλλογικών αγροτικών οργανώσεων (Μέτρο 9), αλλά και ευνοϊκής «πριμοδότησης» τυχόν συλλογικών αγροτικών επενδυτικών προσπαθειών (Μέτρο 4). Σε θεσμικό επίπεδο, παρακολουθούμε την προσπάθεια συνεταιριστικών οργανώσεων από όλη τη χώρα να δημιουργήσουν έναν νέο ενιαίο φορέα εκπροσώπησής τους.
Οι συλλογικές αγροτικές οργανώσεις μπορούν να προωθήσουν την έννοια της αειφορίας, δεδομένου ότι και οι ίδιες βασίζονται σε αξίες και αρχές που, άμεσα ή έμμεσα, προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Αρχές όπως αυτές της αυτοβοήθειας, της αυτοευθύνης, της δημοκρατίας, της ισότητας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης, σύμφωνα και με τη Διεθνή Συνεταιριστική Ένωση.
Αυτό, λοιπόν, το σύστημα των συνεργατικών αξιών έχει σημαντικές θετικές επιδράσεις σε διάφορες πτυχές των τριών πυλώνων της αειφορίας, της οικονομικής ασφάλειας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της οικολογικής ισορροπίας:
- Μέσω της προώθησης της κατανάλωσης τοπικών προϊόντων, την επιστροφή των κερδών στους τοπικούς παραγωγούς και τη δέσμευση να παραμείνουν στην κοινότητα για μία μακροπρόθεσμη περίοδο, προωθώντας την κυκλοφορία κεφαλαίων μέσα στην τοπική οικονομία.
- Μέσω των συνεργασιών, την ανάπτυξη ενός ενεργού εργατικού δυναμικού και, παράλληλα, την προσφορά καλύτερων ευκαιριών, όχι μόνο στους εργαζομένους, αλλά και στους πελάτες και σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που επιθυμούν να συμμετέχουν στη λειτουργία τους.
Μέσω της προώθησης τοπικών προϊόντων και της υποστήριξης τοπικών παραγωγών, τη μείωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος, καθώς περιορίζονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνονται κατά τη μεταφορά των προϊόντων. - Μέσω της προώθησης τοπικών προϊόντων και της υποστήριξης τοπικών παραγωγών, τη μείωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος, καθώς περιορίζονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνονται κατά τη μεταφορά των προϊόντων.
Το σχέδιο της ΝΔ, όπως το περιέγραψε πρόσφατα ο πρόεδρός της, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συζήτηση στη Βουλή για τον πρωτογενή τομέα, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα συγκριτικά πλεονεκτήματα που μπορούν να προσφέρουν οι συλλογικές αγροτικές οργανώσεις στα μέλη τους και στην αγροτική οικονομία γενικότερα.
Για τη ΝΔ, τα συλλογικά αγροτικά σχήματα και οι οικονομίες κλίμακος που μπορούν να προκύψουν από αυτά, αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία αγροτικών συνεργειών, συμφωνιών και επενδυτικών σχημάτων, που θα βοηθήσουν τους αγρότες να τα βγάλουν πέρα.
Η αγροτική πολιτική που σχεδιάζουμε στη ΝΔ στηρίζεται σε δύο βασικούς άξονες: στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας –κυρίως μέσα από τη μείωση του κόστους παραγωγής– και στη μετάβαση σε ένα νέο πρότυπο υγιούς αγροτικής επιχειρηματικότητας, μέσα από το οποίο στηρίζεται και η δημιουργία βιώσιμων συλλογικών αγροτικών οργανώσεων.
Και θα το πετύχουμε με συγκεκριμένες δεσμεύσεις και στόχους.
- Ενθάρρυνση της σύστασης ομάδων και οργανώσεων παραγωγών ανά προϊόν, αντικατάσταση του πρόσφατα ψηφισθέντος συνεταιριστικού νόμου με έναν νέο, που θα επιτρέπει στις συλλογικές οργανώσεις των αγροτών να λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του συνεργατισμού.
- Άμεση ενεργοποίηση όλων των μέτρων και διαρθρωτικών πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.
- Διασφάλιση εγγυητικών κεφαλαίων, δανειοδότησης και επαρκούς χρηματοδότησης του αγροτικού τομέα.
- Προώθηση της δυνατότητας επιπρόσθετης κάλυψης των ζημιών των γεωργών και κτηνοτρόφων, ειδικά για ζημιές που οφείλονται στις κλιματικές αλλαγές, μέσω της παρουσίας του ιδιωτικού ασφαλιστικού τομέα στην υπηρεσία του αγρότη, παράλληλα και συνδυαστικά με τον κρατικό ΕΛΓΑ και τα ΠΣΕΑ.
- Επιτάχυνση και ολοκλήρωση της διαδικασίας καθορισμού χρήσεων γης ανά περιοχή. Πρόβλεψη της περαιτέρω αξιοποίησης των γεωργικών αποβλήτων και υπολειμμάτων.
- Υποστήριξη της σύνδεσης της αγροτικής παραγωγής με άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
- Ανάπτυξη πιστοποιημένων προϊόντων με βάση το αίγειο γάλα και την υποστήριξη της ελληνικής ορεινής κτηνοτροφίας. Προώθηση νέων σημάτων ιδιαίτερων προϊόντων, που παράγονται σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές της χώρας μας.
- Καθιέρωση τακτικού, δομημένου διαλόγου της κυβέρνησης με τις διεπαγγελματικές οργανώσεις παραγωγών ανά προϊόν.
- Δημιουργία Εθνικού Αγροτικού Επιμελητηρίου, προκειμένου να αναλάβει τον θεσμικό ρόλο της εκπροσώπησης των παραγωγών.
- Μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, από το 24% στο 13%, για τα αγροτικά εφόδια και τις ζωοτροφές.
- Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί.
- Μείωση, μεσοσταθμικά, του ΕΝΦΙΑ κατά 30% εντός 2 ετών.
- Μείωση του φορολογικού συντελεστή στα κέρδη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην αγροτική οικονομία, από το 29% στο 20%, εντός 2 ετών.
Σημειώνεται ότι οι παραπάνω δεσμεύσεις δεν εξαντλούν, αλλά αποτελούν μέρος του προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας για την αγροτική πολιτική.
Παρά τις δύσκολες και αντίξοες συνθήκες που βιώνουμε, οι συλλογικές αγροτικές οργανώσεις μπορούν να εξελιχθούν σε έναν υγιή, αξιόλογο, σταθεροποιητικό, τοπικό, οικονομικό παράγοντα, μέσα σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία.
