«Βράζει» τις καλλιέργειες ο παρατεταμένος καύσωνας, σε απόγνωση οι παραγωγοί
Μεγάλο πρόβλημα στις αγροτικές καλλιέργειες φαίνεται να έχει δημιουργήσει ο πολυήμερος καύσωνας που πλήττει εδώ και εβδομάδες τη χώρα μας με τους παραγωγούς να αναφέρουν στην «ΥΧ» ότι ακόμα το κακό δεν έχει ολοκληρωθεί. Από τη Βόρεια Ελλάδα μέχρι την Πελοπόννησο αλλά και τα νησιά του Αιγαίου οι αγρότες βλέπουν τις καλλιέργειές τους να καταστρέφονται. Μεγάλες ζημιές καταγράφονται στα κηπευτικά, τις ελιές, τα πυρηνόκαρπα και τα όσπρια της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Σε απόγνωση βρίσκονται οι παραγωγοί της Θεσσαλίας που βλέπουν το βαμβάκι, τις ντομάτες και το καλαμπόκι να πλήττονται. Στο κόκκινο από τη λειψυδρία βρίσκεται, όμως, και η πατάτα Νάξου αφού σύμφωνα με τους παραγωγούς οι αποδόσεις αναμένονται ιδιαίτερα μειωμένες.
Προβλήματα σε κηπευτικά, ελιές και όσπρια στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία
Μαρτυρικό είναι το φετινό καλοκαίρι και για τους αγρότες της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Στον κάμπο της ΠΕ Θεσσαλονίκης τα χωράφια κυριολεκτικά βράζουν. Οι αγρότες αδυνατούν να πάρουν καλές παραγωγές εδώ και σχεδόν ενάμιση μήνα από τότε, δηλαδή, που ξεκίνησαν οι υψηλές θερμοκρασίες. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο παραγωγός κηπευτικών Γιάννης Μηντσιούδης από το Αγρόκτημα Μηντσιούδη που εδρεύει στη Χαλκηδόνα προσπαθούν εδώ και ενάμιση μήνα να πάρουν φασολάκια και δεν τα καταφέρνουν αφού οι ποσότητες είναι λιγοστές, τα αγγούρια κυριολεκτικά σκάνε από τη ζέστη ενώ οι πολυήμερες υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει προβλήματα και στις επιτραπέζιες ντομάτες η τιμή των οποίων στη χονδρική και κατ’ επέκταση και στη λιανική έχει ανέβει στα ύψη.
«Αυτό που συμβαίνει φέτος δεν το έχω ξαναβιώσει, μας φέρνει σε απόγνωση αφού όλες οι παραγωγές μας είναι μειωμένες πάνω από το 60%» σημειώνει ο κ. Γιάννης Μηντσιούδης. Τα ίδια προβλήματα σε κηπευτικά, όπως και στις φακές, στα σιτηρά και στα τριφύλλια παρουσιάζονται και στη Δυτική Μακεδονία, ενώ τα μεγαλύτερα ζητήματα εντοπίζονται στα φασόλια των Πρεσπών αλλά και στης Καστοριάς. «Οι θερμοκρασίες που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή της Καστοριάς είναι πρωτόγνωρες και ακραίες για εμάς.
Συνδυασμός ανομβρίας και υψηλών θερμοκρασιών έχουν φέρει πολλές καλλιέργειες στα όρια τους, όπως και αυτή του φασολιού. Η καλλιέργεια είναι σε εξέλιξη και μέχρι στιγμής και δεν υπάρχει καρποδεσία, παρά το γεγονός ότι βαίνουμε στο τέλος του βιολογικού κύκλου της καλλιέργειας. Προσπαθούμε να τα κρατήσουμε στη ζωή τεχνητά μήπως και αλλάξει ο καιρός», επισημαίνει ο παραγωγός οσπρίων, π. Αντιπεριφέρειάρχης στη Δ. Μακεδονία και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Φυτικής Παραγωγής Δήμου Άργους Ορεστικού, Θωμάς Μάνος. Σύμφωνα με τον ίδιο υπάρχουν αρδευτικά δίκτυα που αναστέλλουν τη λειτουργία τους λόγω έλλειψης νερού, τα ποτάμια είναι στο χαμηλότερο σημείο τους και έχουν στεγνώσει, οι πηγές στερεύουν, ενώ οι ακραίες θερμοκρασίες προκάλεσαν μεγάλες ζημιές σε όλα τα καλλιεργούμενα είδη στην περιοχή.
Χαμένη υπόθεση χαρακτηρίζουν, και τη φετινή χρονιά την παραγωγή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς στη Χαλκιδική. Τα ελαιόδεντρα έχουν ζοριστεί ενώ η λειψυδρία έχει χτυπήσει κόκκινο. Αν και η εικόνα σε κάποιες περιοχές της Χερσονήσου είναι καλύτερη, ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σημάντρων, Φιλοκλή Γκοτζιά φέτος θα υπάρχουν πολλά και τεράστια προβλήματα με την ποιότητα της ελιάς η οποία, όπως προβλέπει, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό θα οδηγηθεί προς ελαιοποίηση.
Λιτανεία για να βρέξει
Κι ενώ αυτές οι δραματικές καταστάσεις για την αγροτική παραγωγή συμβαίνουν μέσα στα κτήματα, σε δύο Τοπικές Κοινότητες της ΠΕ Σερρών οι κάτοικοι αποφάσισαν να ζητήσουν… τη βοήθεια του Θεού προκειμένου να σταματήσει η παρατεταμένη ανομβρία και να βρέξει στις περιοχές τους.
Με δεδομένο ότι η χρονιά ήταν πολύ δύσκολη καλλιεργητικά στα σιτάρια και σε άλλες παραγωγές, οι ιερείς των Ιερών Ναών του Δραβήσκου και της Ποντοκώμης σε συνεννόηση με τις Τοπικές Κοινότητες αποφάσισαν να τελέσουν λιτανείες και να διαβάσουν ειδικές ευχές για την ανομβρία. «Ζήτησαν κάτοικοι και αγρότες να κάνουμε λιτανεία, έτσι ζητήσαμε την άδεια από τον Δεσπότη και κάναμε την ειδική λειτουργία στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία έξω από το χωριό. Ελπίζουμε οι προσευχές μας να εισακουστούν», σημειώνει η πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ποντοκώμης, Θεοδώρα Δημάση.
Εξαιτίας της παρατεταμένης ζέστης παρατηρήθηκαν «εγκαύματα» σε ροδάκινα και νεκταρίνια και άλλα μαλάκωσαν πολύ με αποτέλεσμα να μην είναι εμπορεύσιμα
Στρες στα ροδάκινα από τη ζέστη
Στρες στους καρπούς των ροδάκινων προκάλεσε ο καύσωνας των τελευταίων ημερών που προκάλεσε αρκετές δυσκολίες στους παραγωγούς της Βόρειας Ελλάδας κατά τη συγκομιδή.
Συγκεκριμένα, εξαιτίας της παρατεταμένης ζέστης παρατηρήθηκε σε ορισμένα χωράφια μικροκαρπία, ενώ σε αρκετά φρούτα παρατηρήθηκαν «εγκαύματα» και άλλα μαλάκωσαν πολύ με αποτέλεσμα να μην είναι εμπορεύσιμα.
«Εξαιτίας του καύσωνα μαλακώνουν οι καρποί και αναγκάζονται οι παραγωγοί να τα μαζέψουν όσο πιο γρήγορα γίνεται για να μην αλλοιωθούν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χρειάζονται περισσότερα εργατικά χέρια, που και φέτος δεν βρίσκουμε. Στην περιοχή μας αρκετά φρούτα δεν είναι εμπορεύσιμα γιατί όταν τα κόβουμε από τα δέντρα διαπιστώνουμε ότι είναι πολύ μαλακά και ανοίγουν» είπε ο Γιώργος Τσάτσας, παραγωγός από την Πέλλα.
Από την πλευρά του ο γεωπόνος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού Κοζάνης, Δημήτρης Τσιάμης, επισήμανε: «Ο καύσωνας προκαλεί στρες στα δέντρα. Σε τόσο υψηλές θερμοκρασίες εμφανίζονται κάποια προβλήματα όπως μικροκαρπίες, άλλα φρούτα δεν ωριμάζουν, άλλα μαλακώνουν, ανάλογα με την ποικιλία. Εμείς χρησιμοποιούμε διάφορες μεθόδους για να προφυλάξουμε τα δέντρα από το στρες της ζέστης. Δίνουμε οδηγίες για τους ψεκασμούς, χρησιμοποιούμε ασβέστιο και φροντίζουμε να μην έχουμε αποκλίσεις στα ποτίσματα. Συμβουλεύουμε, δηλαδή, τους παραγωγούς μέλη μας, να ποτίζουν τις ροδακινιές σε μικρές δόσεις».
Δοκιμάζονται από τον καύσωνα βαμβάκι, ντομάτα και καλαμπόκι στον κάμπο
Υπό αντίξοες συνθήκες δίνουν καθημερινά μάχη οι Θεσσαλοί παραγωγοί βαμβακιού, ντομάτας και καλαμποκιού, προκειμένου να προφυλάξουν τις καλλιέργειές τους από τον παρατεταμένο καύσωνα, ο οποίος φέτος έχει σπάσει κάθε ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών.
Σύμφωνα με τον Φαρσαλινό παραγωγό τομάτας και βαμβακιού Γιώργο Δρόσο «καθημερινά βρισκόμαστε στα χωράφια μας για να ποτίσουμε και να σώσουμε τις καλλιέργειες από τη φετινή επίθεση του καύσωνα και να αντιμετωπίσουμε τις ασθένειες που προκύπτουν από αυτόν. Στη βιομηχανική ντομάτα η ανησυχία είναι έντονη για τις καλλιέργειες που φυτεύτηκαν περί τα τέλη Απριλίου. Ωστόσο, τα μηνύματα που παίρνουμε από τις όψιμες (που είναι και οι περισσότερες) σχετικά με την ποιότητα και την ποσότητα είναι ανησυχητικά. Τα brix φαίνονται αρκετά υποβαθμισμένα, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις τιμές που θα απολαύσουμε από τη βιομηχανία.
Αυξημένα ποτίσματα χρειάζονται και οι βαμβακοκαλλιέργειες, οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο της ανθοφορίας και καρπόδεσης. Σύμφωνα με τον Γ. Δρόσο «τα ποτίσματα, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών θα συνεχιστούν, όπου τουλάχιστον υπάρχει νερό και λειτουργικό αρδευτικό δίκτυο, μέχρι και 20-25 Αυγούστου. Ακόμη, οι παραγωγοί προσπαθούν να αντιμετωπίσουν με ψεκασμούς την εμφάνιση σκουληκιού τρίτης γενιάς, αν και οι περισσότεροι εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι για την καταπολέμησή του».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα απ’ όλες τις καλλιέργειες, λόγω του καύσωνα, παρατηρείται στο καλαμπόκι. Οι υψηλές θερμοκρασίες που καταγράφηκαν αρχές Ιουνίου αλλά και οι συνεχείς υψηλές θερμοκρασίες του Ιουλίου έχουν καταπονήσει το φυτό, το οποίο δεν έχει το ανάλογο ύψος. «Οι ρόκες είναι άδειες και όλα δείχνουν ότι φέτος θα έχουμε τη χαμηλότερη παραγωγή σε ορίζοντα δεκαετίας» καταλήγει ο Φαρσαλινός παραγωγός.
H πατάτα Νάξου στα… κόκκινα από τη λειψυδρία
Η κλιματική αλλαγή έχει χτυπήσει το φετινό καλοκαίρι για τα καλά την Ελλάδα. Ξαφνικές κακοκαιρίες, υψηλές θερμοκρασίες, παρατεταμένοι καύσωνες πλήττουν, πολλές φορές και ανεπανόρθωτα, την αγροτική παραγωγή. Στη Νάξο, η πατάτα εκπέμπει «SOS». Αιτία, το σοβαρότατο πρόβλημα λειψυδρίας που αντιμετωπίζει το νησί και που έχει άμεσο αντίκτυπο στον πρωτογενή τομέα και, κυρίως, στην καλλιέργεια πατάτας για την οποία είναι διάσημο. Μάλιστα, οι ίδιοι οι παραγωγοί χαρακτηρίζουν την κατάσταση «τραγική», ενώ υπογραμμίζουν ότι η έλλειψη υποδομών επιδεινώνει το πρόβλημα.
«Ο πρωτογενής τομέας πάει προς εξαφάνιση. Και όχι μόνο εδώ στη Νάξο», μας λέει ο Στέλιος Βαθρακοκοίλης (Μαυρομιχάλης), πατατοπαραγωγός. «Εγώ, για παράδειγμα, το 2023 καλλιέργησα 80 στρέμματα, ενώ φέτος έβαλα μόνο 10 γιατί υπάρχει σοβαρή έλλειψη νερού. Η παραγωγή μου θα είναι 1.000 κιλά/στρέμμα και όχι 3.500-4.000 κιλά/στρέμμα, όπως συνήθως», εξηγεί.
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου (ΕΑΣ Νάξου), Δημήτρης Καπούνης, μιλώντας αποκλειστικά στην «ΥΧ», επιβεβαιώνει ότι η παραγωγή πατάτας στο νησί θα φτάσει με δυσκολία τους 1.800 τόνους, ποσότητα πολύ μικρή για τη δυναμική του τόπου. «Αυτή τη στιγμή στη Νάξο κινδυνεύουν από τη λειψυδρία και η πατάτα και η κτηνοτροφία. Πρέπει η Πολιτεία, η κυβέρνηση να σταθεί δίπλα στον πρωτογενή τομέα του νησιού μας».
Για τον κ. Βαθρακοκοίλη, η Πολιτεία κάνει κακή διαχείριση αφού «βλέπει μόνο το σήμερα και όχι πέντε χρόνια μπροστά». Ο ίδιος τονίζει στην «ΥΧ» ότι «μια περιοχή που δεν ασχολείται με τον πρωτογενή τομέα έχει πρόβλημα. Τι θα προσφέρουμε στους τουρίστες αν όχι τα ιδιαίτερα τοπικά μας προϊόντα, όπως η γραβιέρα ή η πατάτα Νάξου;»
Σε απόγνωση οι μελισσοκόμοι λόγω υψηλών θερμοκρασιών και ανομβρίας
Αντιμέτωποι με σοβαρούς κινδύνους βρίσκονται οι μελισσοκόμοι της Πελοποννήσου αφού η παρατεινόμενη υψηλή θερμοκρασία απειλεί, πλέον, σοβαρά την ύπαρξη των μελισσών. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Μελισσοκόμων Μεσσηνίας, Λακωνίας και Αρκαδίας, Γιώργος Σεντεμέντες αναφερόμενος στις επιπτώσεις του καύσωνα δήλωσε: «οι επιπτώσεις της παρατεταμένης ξηρασίας σε συνδυασμό με τον διαρκή καύσωνα έχει δημιουργήσει μία σειρά από προβλήματα αφού, πλέον, δεν υπάρχει γύρη και κατά συνέπεια δεν είναι εφικτή η λειτουργία μας. Εάν συνεχισθεί αυτή η κατάσταση τότε θα είναι πραγματικά δύσκολο να ζήσουν και τα μελίσσια. Αφού δεν υπάρχει γύρι τότε δεν έχουν τη δυνατότητα να θρέψουν γόνους και να αλλάζουν πληθυσμούς .Είναι τεράστιο το πρόβλημᨻ Στη συνέχεια ο Γιώργος Σεντεμέντες δήλωσε ότι είναι θέμα επιβίωσης εάν συνεχισθεί αυτό το κακό. Είναι σχεδόν κάτι αντίστοιχο με αυτό που συνέβη την περασμένη χρονιά στην Κρήτη όπου στο τέλος δόθηκαν κάποιες αποζημιώσεις. Φυσικά αυτά είναι ημιμέτρα αφού θα πρέπει η πολιτεία να πάρει μέτρα ώστε να μην αντιμετωπίζουμε τέτοιο πρόβλημα.
