Μετά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους κανόνες δέουσας επιμέλειας που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο, η συζήτηση σχετικά με τις υποχρεώσεις των εταιρειών να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αποφεύγουν τις δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον αναμένεται να επιταχυνθεί τον Σεπτέμβριο.

Η πρόταση της ΕΕ για την εταιρική λογοδοσία απαιτεί από τις μεγάλες εταιρείες που είτε εδρεύουν σε κράτη-μέλη, είτε έχουν σημαντικό κύκλο εργασιών στην ΕΕ, να εντοπίζουν, να προλαμβάνουν και να μετριάζουν τις ανωτέρω παραβιάσεις σε όλο το εύρος της αλυσίδας αξίας τους. Πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει εξέχουσα σημασία για την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η οποία κατατάσσεται ως αυξημένης επικινδυνότητας όσον αφορά τέτοιες κακές και επιζήμιες πρακτικές.

Επί του παρόντος, οι κανόνες δέουσας επιμέλειας ισχύουν μόνο σε λίγες χώρες της ΕΕ, όπως η Γαλλία, ενώ στη Γερμανία, οι εταιρείες με δυναμικό άνω των 3.000 υπαλλήλων θα πρέπει να διενεργούν υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια από τον Ιανουάριο του 2023.

Η πρόταση της ΕΕ θα αφορά όλες τις εταιρείες που εδρεύουν ή δραστηριοποιούνται στην κοινότητα και απασχολούν περισσότερους από 500 εργαζόμενους και έχουν καθαρό ετήσιο κύκλο εργασιών 150 εκατ. ευρώ, αλλά και μικρότερες εταιρείες σε κλάδους που χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου, όπως ο αγροτικός τομέας, η κλωστοϋφαντουργία και οι βιομηχανίες εξόρυξης ορυκτών πόρων.

Οριζόντια οδηγία

Σύμφωνα με τον Κρίστοφερ Πατζ, υπεύθυνο πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Συμμαχία για την Εταιρική Δικαιοσύνη (ECCJ), μόνο λίγα κράτη-μέλη έχουν καταλήξει μέχρι στιγμής σε θέση επί του φακέλου, λόγω και του «τεχνικού» χαρακτήρα της οδηγίας. «Είναι αρκετά οριζόντια και δυνητικά μακρόπνοη, οπότε νομίζω ότι αξίζει την κατάλληλη εξέταση από τα κράτη-μέλη» δήλωσε στη EURACTIV, προσθέτοντας ότι «ένα αρκετά σημαντικό μέρος της διαδικασίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα διεξαχθεί υπό την αιγίδα της τσεχικής προεδρίας».

Η πρόταση θα αποτελέσει επίσης αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο πιθανότατα θα πιέσει για την ενίσχυση των απαιτήσεων για τις εταιρείες και του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού. Εν τω μεταξύ, ακτιβιστές και ΜΚΟ καλούν την Κομισιόν να βελτιώσει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για τα θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ενισχύσει τις κλιματικές υποχρεώσεις των εταιρειών.

Στον αντίποδα, οι εταιρείες εμφανίζονται διχασμένες όσον αφορά τους νέους κανόνες. Παρότι ορισμένες υποστηρίζουν την πρόταση, καθώς κάτι τέτοιο θα εξισώσει τους όρους ανταγωνισμού, άλλες υποστηρίζουν ότι οι κανόνες θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο στην πρώτη βαθμίδα της αλυσίδας εφοδιασμού.

Σύμφωνα με το Business Europe, ένα λόμπι που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα, η εταιρική λογοδοσία σε όλη την αλυσίδα αξίας θέτει «μη ρεαλιστικές προσδοκίες για τις εταιρείες, βλάπτοντας την ανταγωνιστικότητά τους».

www.euractiv.com