Κλιματική αλλαγή και γεωργία: Η πρόκληση της προσαρμογής

γράφει ο Σταύρος Μαυρογένης, δημοσιογράφος euractiv

Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου, οι ευρωπαϊκές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και αμμωνίας, που συνδέονται με τη γεωργία, προβλέπεται να μειωθούν έως το 2030, ενώ οι συνολικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, εκτός του CO2, από τη γεωργία αναμένεται να μειωθούν κατά 1,5% έως το 2030 σε σύγκριση με το 2008.

Εκπομπές CO2 από τη γεωργίαΑυτό το γεγονός, όμως, δεν σημαίνει ότι θα αναστραφούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ειδικότερα για την Ελλάδα, πρόσφατη μελέτη του ερευνητικού ινστιτούτου διαΝΕΟσις κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για την εικοσαετία 2046-2065 το 60% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων θα μετατραπεί σε ξηρικό, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα σταματήσει η αγροτική παραγωγή στη χώρα. Ωστόσο, θα υπάρξουν μεταβολές στην ποσότητα της παραγωγής και αναγκαστικές αλλαγές στο είδος των καλλιεργειών.

Η προσαρμογή, επομένως, αποτελεί μονόδρομο για την ελληνική γεωργία.

Τι σημαίνει, όμως, προσαρμογή;

Προσαρμογή είναι το σύνολο των πολιτικών, των δράσεων και των πρωτοβουλιών από το τοπικό έως το παγκόσμιο επίπεδο, που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος είτε αυτές αφορούν την οικονομία, τις παραγωγικές δραστηριότητες, το περιβάλλον, ακόμη και την εκπαίδευση. Το πιο σημαντικό στοιχείο της προσαρμογής είναι η διακυβέρνησή της. Με ποιον τρόπο, δηλαδή, θα συντονίζονται οι πολιτικές και πώς θα ελέγχεται η πρόοδός τους και η εφαρμογή τους. Η Ελλάδα μόλις πρόσφατα ανακοίνωσε την ίδρυση Εθνικού Συμβουλίου για την Προσαρμογή, το οποίο καλείται να υλοποιήσει την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή, τη στιγμή που άλλες μεσογειακές χώρες, όπως, για παράδειγμα, η Ισπανία έχουν πάρει αντίστοιχες πρωτοβουλίες από το 2005.

Ιδιαίτερα για τη γεωργία, η προσαρμογή στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ είναι μονόδρομος και, παράλληλα, μεγάλη ευκαιρία. Ο καθ’ ύλην αρμόδιος επίτροπος Γεωργίας, Φιλ Χόγκαν, δεν θα μπορούσε να το έχει θέσει καλύτερα: «Στόχος μας είναι η έξυπνη και ανθεκτική γεωργία, με ενισχυμένη την περιβαλλοντική προστασία και τη δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και, τέλος, την ενίσχυση του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών».